Fizibilite Raporu -3

Fizibilite raporu hazırlanması, yazılması, danışmanlığı ve fizibilite raporu örnekleri üzerine yazımızın 3. bölümü.

1.3. FİZİBİLİTE RAPORU KAPSAMINDA YATIRIM PROJELERİNİ HAZIRLAMA ve DEĞERLENDİRME GEREKLİLİĞİ

Bir sabit sermaye yatırım önerisi olarak, yatırım projelerini hazırlama ve değerlendirme gerekliliği aslında yatırım kavramının makro açıdan bir ülke ekonomisinde mikro açıdan bir işletmenin yaşamında oynadığı önemli rollerden kaynaklanır. Ekonomik büyümenin temeli olan yatırımların bir ekonomide ne denli önemli değişmelere yol açan dinamik faktörler olduğu, onların “çoğaltan ya da çarpan” ve “hızlandıran” etkileri ile özetlenebilir. Yatırımların çoğaltan etkisi, bir ekonomide yatırımlar için yapılan harcamaların kendilerinden kat kat fazla oranda milli gelirde bir artış sağladığını ifade eder. Bu oran o ekonomideki marjinal tasarruf eğiliminin tersine eşittir ve çoğaltan katsayısı olarak adlandırılır. Yani bir ekonomide marjinal tasarruf eğilimi 1/3 ise, yatırımın çoğaltan katsayısı 3’e eşittir. Başka bir anlatımla 1 birimlik yatırım harcaması milli gelirde 3 birimlik bir gelir artışına yol açacaktır.

Öte yandan, hızlandıran etkisi yatırım harcamalarının dolaylı olarak yeni yatırımları hızlandıracağını belirtir. Şöyle ki, yatırım harcamaları bir ekonomide geliri artırırken, artan gelir de tüketimi artıracaktır. Artan tüketim sonucu ise yeni yatırımlar hızlanacaktır. Bu dönüşümün sonucu olarak da, kuşkusuz ekonomik büyüme artacaktır.

Bu iki temel ekonomi ilkesinin de belirttiği gibi, yatırımlar ekonomik büyüme açısından vazgeçilmez bir öneme sahiptirler. O halde sınırlı kaynaklarla ekonomik büyümeyi sağlama uğraşısında, yatırım harcamalarının yani bu tür harcamayı gerektiren yatırım önerilerinin ya da yatırım projelerinin bilimsel temellere dayalı olarak hazırlanması ve değerlendirilmesi “optimal kaynak kullanımının” ilk ve temel ilkesi olmak zorundadır. Ancak böylelikle, yatırımlardan beklenen sonuçların makro düzeyde gerçekleşmesi mümkün olabilecektir.

Mikro Açıdan Değerlendirme

Mikro açıdan da sabit sermaye yatırımları işletmelerin varlığını devam ettirmenin temel nedenidir. Çünkü, piyasadaki rekabet koşulları çerçevesinde genelde işletmelerinin piyasa değerini artırmayı amaçlayan ve gelecekte kâr beklentisi içinde olan işletmeler bu amaçlarını gerçekleştirmek ve ayrıca değişen sosyo-ekonomik ve teknolojik koşullara uyum için yatırım yapmak zorundadırlar. Bu nedenle kendilerine açık olan yatırım alanlarını ve önerilerini akılcı bir biçimde incelemek ve değerlendirmek kaçınılmaz olacaktır. Bu zorunluluk işletmelerin gelecekteki amaçlarını gerçekleştirmeden ayrı olarak, yaşamlarını devam ettirmek açısından da kaçınılmazdır. Çünkü, sabit sermaye yatırımları işletmelerin tedarik, üretim, personel, pazarlama, finansman gibi tüm fonksiyonlarını etkiler. Yanlış ve verimsiz alanlara yatırım

hem işletmelerin hem de onların içinde bulunduğu sektörün varlığını doğrudan etkileyecektir. Bu nedenle işletmeler yatırım önerilerini bilimsel gelişmeler ışığında gerçekçi bir çalışma kapsamında hazırlamak ve değerlendirmek zorundadırlar.

Bir yapılabilirlilik raporu genel olarak şu temel amaçlar için hazırlanır:

  1. a)  Optimum kaynak kullanımını sağlamak. Bu açıdan fizibilite etüdü doğru yatırım alanının kapısını açan ve yol gösteren bir rehberdir,
  2. b)  İşletmenin kesin olarak kurulmasına karar vermek,
  3. c)  İşletmenin hangi büyüklükte ve nerede kurulacağını belirlemek,
  4. d)  İşletmenin kurulması için iç ve dış finansmana ihtiyaç varsa, kredisağlamayı beklediği bankalara ve öteki kuruluşlara ön-projesunmak,
  5. e)  İşletme, yatırım indirmi, kredi ve döviz tahsisi gibi hükümetçeverilen yatırımı teşvik ve diğer imtiyazlardan yararlanacaksa, ilgilikurumlara projeyi tanıtmak,

f) Projenin uygulanması döneminde karşılaşılması muhtemel

güçlükleri önceden görmek ve gerekli tedbirleri almak.

Firmamız hakkında bilgi almak için lütfen www.asama.com.tr adresini ziyaret edin.

Diğer Yazılarımıza da göz atabilirsiniz: