Fizibilite Raporu -5

/ Uncategorized / Yazan

Fizibilite raporu hazırlanması, yazılması, danışmanlığı ve fizibilite raporu örnekleri üzerine yazımızın 5. bölümü.

Fizibilite etüdü:

Ön araştırma, ümit verici yatırım alanlarının belirlenmesi için yapılmakta ve bir yatırımın başarısının başlangıç noktasını teşkil etmektedir. Ön araştırma sonucunda ortaya çıkan yatırım alternatiflerinin ekonomik, teknik, finansal ve hukuki fizibilite etüdlerinin hazırlanması yatırım projesinde temel araştırma safhasını oluşturur.

Fizibilite etüdü, yatırımcının ne üretceği, nasıl üreteceği, üretilen malı ne fiyattan nereye satacağı, ne kadarlık bir yatırımın tutarına fon sağlayacağı, yatırımdan ne kadar gelir sağlayacağı sorularına cevap vermelidir. Fizibilite etüdleri yatırım için kesin proje hazırlanmadan önce ekonomik, teknik, finansal ve hukuki etüdleri kapsar.

Değerlendirme ve yatırım kararı:

Bir projenin uygulamaya elverişli olup olmadığını, noksan, zayıf ve hatalı hususlarının bulunup bulunmadığını, ekonomik ve teknik ömrü içerisinde kendisini ödeyip ödemeyeceğini veya kârlılık derecesini ölçmek için yapılan çalışmaya proje değerlendirilmesi denir.

Bir projenin değerlendirilmesi için yapılacak çalışmanın biçimi ve kapsamı, projenin ait olduğu sektörün özelliklerinden başka projenin hazırlanması için yapılan araştırma analiz ve dizayn gibi çalışmaların yoğunluğuna bağlıdır.

Projenin genel değerlendirilmesi fizibilite raporuna dayanır. Bu değerlendirme sonucunda yatırım kararının verilip verilmeyeceği açıklığa kavuşur. Yatırımcı fizibilite raporundaki bilgilerin ışığında başta ticari kârlılık olmak üzere çeşitli verileri göz önünde bulundurarak yapacağı değerlendirme sonucunda karara varır.

Bir yatırım projesi yatırımcı tarafından değerlendirilebileceği gibi projeyle ilgili farklı çevreler tarafından da değerlendirilebilir. Devlet, projenin teşvikten yararlanıp yararlanamayacağına ilişkin değerlendirmeyi yaparken, projeye fon sağlayacaklar projenin kârlılığını, yerel yönetimler projenin bölgeye sağlayacağı katkıyı değerlendirirler.

Yatırım projesinin genel değerlendirilmesi sonucunda yatırımcı tarafından yatırım kararına varılabileceği gibi, projeye devletin ve diğer finansal kurumların katkıları da sağlanabilir.

Kesin proje:

Hazırlanan yatırım projesi, ilgili çevreler ile değerlendirilip kabulüne karar verildiğinde projenin kesin proje haline dönüştürülmesi gereklidir.

Kesin proje safhasında, yatırımcı hakkında genel bilgiler, işletmenin hukuki şekli ve proje hakkında genel bilgiler verilerek proje tanımlanıp, plan ve programlar ile ilişkisi ortaya konur. Daha sonra projede öngörülen yapıların, ayrıntılı planları ve projeleri hazırlanıp teknik hesaplamaları yapılır. İşletmenin üretim sürecinde kullanacağı makineların kapasiteleri, maliyetleri, siparişten sonra teslim süreleri belirlenir. Üretim, patent veya lisans konusu olacaksa gerekli anlaşmalar yapılır.

Projenin uygulanması:

Yatırıma ilişkin ekonomik, teknik, finansal ve hukuki étudier yapılıp proje ortaya çıktıktan sonra, ilgili çevrelerde tartışılıp yatırım kararı verilir, sıra projenin ulgulanmasına gelir.

Yatırım projesi hazırlama amaçlarından biriside yatırımın nasıl ve hangi sürede gerçekleşeceğini ve işletmenin ne zaman üretime geçeceğini önceden belirlemektir. Yatırım projesinin uygulanarak gerçekleştirilmesi için, belirli programların hazırlanıp uygulanması gereklidir. Bunlar arsanın satın alınması, iş gücü, yol, su, enerji problemlerin halledilmesi, inşaat sahasının tanzim edilmesi, inşaata başlanması, makine ve donatımın siparişlerinin verilmesi ve inşaat “mahalline getirilmesi, montajın yapılması, hammadde temini, gerektiğinde iş görenlerin yetiştirilmesi ve pazarlama kanallarının

hazırlanmasıdır.

Projenin uygulanması ve yatırımın gerçekleştirilmesi önceden belirtilen tarihte gerçekleştirilmez ise, projede öngörülen tüm tahminler geçerliliğini büyük ölçüde yitirir. Herşeyden önce projede belirtilen satış gelirleri zamanında elde edilemeyeceği için, proforma finansal tabloların dengesi bozulur. İşletme gelirlerine göre önceden belirleyip, ödeme planına bağladığı borçlarını ödemekte güçlük çekebilir. Bu durumda işletme yeni finansman kaynaklarına gereksinim duyar.

Projede öngörülen yatırım tutarı, ülkemiz gibi yüksek oranlı enflasyonun yaşandığı ülkelerde geçerliliğini koruyamaz ve projenin gerçekleştirilmesi için ek finansman kaynaklarına ihtiyaç duyulur. Ayrıca işletmenin üretime geçme süresi uzadıkça ithalat ve ihracat koşulları değişebileceğinden, işletmenin uluslararası pazarlara girmesi zorlaşabilir. Aynı

konuda hazırlanan yatırım projeleri diğer yatırımcılar tarafından daha erken realize edilebileceğinden, pazarlara girmek zorlaşabilir.

Deneme üretimi:

Yatırım planları ne kadar ayrıntılı yapılırsa yapılsın yatırım gerçekleştirilip üretim aşamasına gelince bazı durumlarda istenilen nitelikte üretim yapmak mümkün olmayabilir. Bu ürünün pazara giriş aşaması önemli bir başlangıçtır. Tüketiciler ürünler ile ilk karşılaştıkları zaman o ürün hakkında karar verirler. Bu durumda önceden belirlenen kalite standardına ulaşmadan ürünleri pazara sunmak işletmeler için iyi olmayan imajların yaratılmasına yol açar.

İşletmeleri önceden belirlenen kalite standartına ulaşıncaya kadar ürünlerini pazara sunmazlar. Önceden belirlenen kalite standartına ulaşıldığında, ürünlerini pazara sunma aşamasına gelinmiştir. Bu aşamaya kadar geçen süre ise, işletmede deneme üretim safhasıdır.

Kesin üretime geçiş:

Üretime geçiş safhası, deneme üretiminin sonucunda faaliyetlerin önceden belirlenen standartlara ulaştığı safhadır. Bu safhada deneme üretimi dönemindeki aksaklıklar ortadan kaldırılmış, artık normal üretim faaliyetleri başlamıştır.

Üretime geçiş safhası tesisin resmen açılma safhasıdır. Bu safhaya gelinceye kadar yatırım ile ilgili bütün projeler gerçekleştirilmiştir. Üretime geçiş safhası işletmenin tanıtılması safhasının içinde önemli bir yer tutar. Bu nedenle işletmenin hangi özellikte ve kalitede malları ürettiğine ilişkin bilgilerin, tüketicilere iletilmesi gerekir. İşletmenin törenle açılışı ve açılışına ilişkin bilgilerin basın aracılığı ile duyurulması, bu safhada işletmenin tanıtılması açısından önemlidir.

İşletmenin üretime geçmesi ile birlikte, projenin hazırlanması ve uygulanması tamamlanmıştır. Artık işletme faaliyette bulunan diğer işletmeler gibi normal üretim faaliyetini sürdürmektedir.

Firmamız hakkında bilgi almak için lütfen www.asama.com.tr adresini ziyaret edin.

Serinin diğer yazılarınıda okumak isteyebilirsiniz;