Fizibilite Raporu – Yatırım Projeleri

1.5. YATIRIM PROJELERİNİN KAPSAMI

Fizibilite raporu hazırlanması, yazılması, danışmanlığı ve fizibilite raporu örnekleri üzerine yazımızın 6. bölümü.

Bir yatırım projesiyle birçok kişi, kurum veya kuruluş ilgilenebilir ve bunların projeden beklentileri farklılık gösterebilir. Bu nedenle yatırımla ilgilenenler, hazırlanacak fizibilite raporunun kendi beklentilerine cevap vermesini isterler.

Projeyle ilgili kişiler açısından olduğu kadar, yatırım konusu da projenin kapsamını etkiler. Örneğin, yeni bir teknoloji ile üretimin düşünüldüğü projelerde teknoloji seçimi konusu üzerinde fazla durulduğu halde, denenmiş bir teknolojiye dayanan projede teknoloji konusuna kısaca değinmekle yetinilebilir.

Diğer yandan, özellikle projeye kredi verecek finans kurumlan ile yatırımı hükümet kararlan çerçevesinde teşvik edecek ve çeşitli imtiyazlardan yararlanma imkanı tanıyabilecek devlet kurumlan, fizibilite etüdlerinin belirli bazı şartları yerine getirmelerine önem verirler.

Gerek projenin ilgili bulunduğu kişilerin isteklerinden ve projenin özelliklerinden ileri gelen farklılıklar ve gerekse uygulamadaki gelişmeler

karşısında, belirli proje kapsamı üzerinde ancak genel durulabilmekte ve yatırım projesi bölümleri aşağıdaki sıralanabilmektedir.

* yatırımcı ve yatırım ile ilgili genel bilgiler,

* ekonomik etüd,
* teknik etüd,
* mali etüd,

* sonuç ve istek.

hatlarıyla biçimde Projenin bu bölümlerinin içeriği üzerinde aşağıda kısaca açıklamada bulunulmuştur.

Yatırımcı ve yatırım ile ilgili genel bilgiler:

Yatırımcı ile ilgili bilgiler iki durum için düşünülebilir. Bunlardan birincisi, yatırımla ilgili bir tüzel kişilik oluşturulmamış ya da oluşturulma- yacaksa, kurucu olan gerçek kişilerin tanıtımına yönelik olacaktır. Bu durumda girişimci olan kişi ya da kişilerin adlan ve soyadlan, yaşlan, adresleri, telefon numaralan, şimdiye kadarki uğraşları, varsa mevcut işleri belirtilir. Ayrıca bu kişilerin ortaklıklan, bu ortaklıklardaki payları ve önemli paylara sahip olan ortakların iş konusu, son birkaç döneme ait bilanço ve gelir tablolarına yer verilir.

Yatırımla ilgili genel bilgiler:

Yatırım ile ilgili genel bilgiler; yatırımın türü, yatırımın gerekçesi ve tanıtımı, kuruluş yeri, yatırıma başlama ve yatırımın tamamlanması bölümlerinden oluşur.

Projede yatırımın türü, genellikle kapasite yaratma açısından ele alınmakta ve yeni yatırım, genişleme yatırımı, yenileme yatırımı vb. olarak adlandırılmaktadır. Projenin bu türlerden hangisine uyduğu, hazırlanacak fizibilite raporunda belirtilmelidir. Diğer yandan, projenin gerekçesi de yatırımın türüne bağlı olarak değişecektir. Bu nedenle, hangi tür yatırım yapılıyorsa, bu yatırımın yapılma nedenleri ve yatırımın tanıtımı, yatırım ile ilgili ön bilgiler açısından önem taşır.

Bu bölümde kuruluş yeri, il, ilçe, bucak ve köy olarak belirtilmeli ve bölge ile ilgili, işkolu açısından önemli görülebilen kimi özel bilgilere yer verilmelidir.

Yatırıma başlama, deneme çalışmasına geçilmesi ve sürekli çalışmaya başlama aşamalarının kısaca açıklanması, bu bölümde üzerinde durulması gereken bir diğer noktadır. Bu konularda verilecek bilgiler projeyi özellikleri itibariyle kısaca tanıtacak niteliktedir.

Ekonomik etüd

Fizibilite raporuna giren ekonomik etüd ve analizler genellikle şu koşulları kapsar:

1. Piyasa araştırması ve talep tahmini.
2. İşletme büyüklüğünün seçimi (kapasite seçimi).

3. işletmenin kuruluş yerinin seçimi.

Piyasa araştırması ve talep tahmini işletme kapasitesinin belirlenmesinde önemli bir çalışma olup bu çalışma ile proje konusu ürünün pazarda belirlenen fiyattan ne kadar satılabileceği (toplam talep), kurulacak işletmenin bu pazardan ne kadar pay elde edebileceği, mevcut arz ve talebin gelişme eğilimi, tüketicilerin özellikleri, mevcut arz kaynakları ve bunların pazardan aldıkları paylar ile tamamlayıcı mallar ve özellikleri belirlemeye çalışılır.

İşletme büyüklüğü, diğer bir deyişle üretim kapasitesi, “bir işletmenin elindeki üretim faktörlerini en iyi şekilde kullanarak yaratabileceği üretim miktarı” veya kısaca, “belirli bir sürede üretilebilecek mamulün hacim veya sayısı” olarak tanımlanabilir. Bu bölümde tesisin üretim kapasitesi, işletmenin toplam talepten alabileceği pay ve toplam üretim kaynakları dikkate alınarak saptanmaya çalışılır. İşletmenin kuruluş yerinin seçimi de çeşitli faktörlerin incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda belirlenir.

Firmamız hakkında bilgi almak için lütfen www.asama.com.tr adresini ziyaret edin.

Serinin diğer yazılarınıda okumak isteyebilirsiniz;