1.1.Projenin Gerekçesi

Bu fizibilite etüdü, Fethiye Girmeler Köyü bölgesinde yapılması düĢünülen 4 yıldızlı termal otele yöneliktir.

GeliĢmiĢ ve geliĢmekte olan ülkelerde değiĢen dünya görüĢü ile beraber yaĢam kalitesine verilen önemin artması, insan sağlının korunmasında doğal kaynakların kullanılmasına öncelik verilmesiyle doğal tedavi unsuru olan termal suların, daha verimli kullanılması büyük önem kazanmaktadır.

2000‟li yıllarda nüfusunun % 17‟si 65 yaĢın üzerinde olan Avrupa‟da bu oranın 2025 yılında % 20‟ye yükseleceği tahmin edilmektedir. Özellikle alım gücü çok yüksek olan 3. kuĢak olarak tabir edilen 50 yaĢ ve üstü insanlar, sağlıkta önleyici tedavi ve zinde kalma arzusu ile sürekli artan yüksek kaliteli SPA, wellness olanaklarına yönelik talep oluĢturmaktadır.

Gerek tedavi, gerekse zinde kalma ihtiyacında yaĢlanan Avrupa nüfusunun daha fazla termal kür gereksinimini ortaya çıkarmaktadır. Ġklim avantajları nedeniyle özellikle romatizmal hastalıkların görüldüğü Kuzey Avrupa ve Ġskandinav ülkelerinde bu talep daha yoğunlukla hissedilmektedir. Ayrıca, coğrafi yakınlık faktörü de göz önünde bulundurulduğunda Ortadoğu ülkeleri için de Türkiye önemli bir termal destinasyon ülkesi olabilecek konumdadır.

Ayrıca geliĢmiĢ ülkelerde sağlık giderlerinin fazla olması nedeniyle hastaların tedavi hizmetlerini azaltmaya yönelik olarak sağlık hizmetlerinin daha düĢük maliyetli ülkelerden temin edilmesi eğilimi artmaktadır. Ġsveç, Norveç ve Danimarka‟dan sonra Almanya ve Hollanda‟daki bazı özel sigorta Ģirketlerinin de termal tedavileri için Türkiye‟ye göndereceği hastalarının masraflarını karĢılama kararı almaları ülkemiz termal turizmi açısından önemli bir pazar payı oluĢturmaktadır.

SanayileĢme ve kentleĢme sürecine girmiĢ bulunan Türk Halkı da yüzyıllardan beri sürdürdüğü “kaplıca-yaylacılık” geleneğine sahip bulunmaktadır. Termal merkezlere gitmek, ülke düzeyinde yaygın bir toplumsal olay niteliğindedir. Ülkemizde resmi olmayan kayıtlara göre 10 milyondan fazla insanın romatizma hastalığına sahip olduğu söylenmektedir. Bu talebin yanı sıra Türkiye‟de denize ve kıyılara gitmeyen , ekonomik durumu yeterli olan ve harcama potansiyelleri yüksek önemli bir müĢteri kitlesi bulunmaktadır.

Fizibilite konusu tesisin yer aldığı Fethiye bölgesi değiĢik turizm faaliyetlerine (kıyı, kültür, kıĢ, yamaç paraĢütü) sahiptir. Ancak bölgede (Dalaman‟da bulunan tesis hariç) termal turizm tesisi bulunmamaktadır. Fizibilite konusu tesisin faaliyete geçmesi ile Fethiye bölgesi bir termal tesise de kavuĢacak ve böylece bu yönde de turizm çeĢitlenecektir. Ayrıca termal turizm Fethiye bölgesinde diğer turizm çeĢitleri ile sinerji de yaratacaktır.

Bütün bu tespitler doğrultusunda ve yatırımcının talebi de dikkate alınarak, yapılan teknik, ekonomik ve mali analizler sonucunda Fethiye Ġlçesi Girmeler Köyü bölgesinde, 100 oda-200 yatak kapasiteli ve kür (sağlık) merkezi bulunan 4 yıldızlı termal otel yatırımının yapılmasının uygun olduğu sonucuna varılmıĢtır.

1.2.Şirket Hakkında Özet Bilgiler

Fizibilite konusu tesis yatırımı XYZ Anonim ġirketi tarafından yapılacaktır. ġirket, 15 Mart 2008 tarihinde, Ģirket merkezi Ġstanbul olmak üzere 150.000 TL sermaye ile kurulmuĢtur. ġirket sermayesinin % 90‟ı …… ya, % 10‟u …… ya aittir. 10 ġubat 2010 tarihinde Ģirket merkezi Fethiye‟ye nakledilmiĢtir. ġirket bünyesinde henüz ticari bir faaliyet bulunmamaktadır.

1.3.Projenin Adı

XYZ A.ġ. ġirketi‟nin Fethiye Girmeler‟de yaptırmak istediği Termal Otel ve Sağlık Merkezi “Girmeler Termal Otel ve Sağlık Merkezi“ adını taĢıyacaktır.

1.3.1. Kuruluş Yeri

Termal tesis, Muğla Ġli, Fethiye Ġlçesi, Girmeler Köyü sınırları içerisinde yapılacak olup, tesis arsası Turizmi TeĢvik Kanunu uyarınca ilan edilen herhangi bir Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢim Bölgesi ile Turizm Merkezi kapsamında bulunmamaktadır. Termal otel ve sağlık merkezinin yapılacağı bölgenin yakınında Girmeler Kaplıcaları bulunmaktadır.

1.3.2.Tesisin Sınıfı, Kapasitesi

Fethiye Girmeler‟de yapılması planlanan termal otel ve kür merkezi, 4 yıldızlı otel niteliğinde olup, tesiste 100 oda – 200 yatak bulunacaktır.

Tesiste yer alacak olan 7 adet terapi pavyonunda çeĢitli sağlık sorunları olan hastalar için fizik tedavi ve rehabilitasyon hizmeti verilmesinin yanı sıra bazı kozmetik amaçlı uygulamalar da yapılacaktır.

1.3.3. Toplam Yatırım Tutarı

Sabit Yatırım Tutarı (Arsa dahil)	14.761.159-TL
ĠĢletme Sermayesi Tutarı	426.175 TL
Yatırım Dönemi Faizleri	540.000-TL
Toplam Yatırım Tutarı (Yatırım dönemi faizleri hariç)	15.187.334-TL
Toplam Yatırım Tutarı (Yatırım dönemi faizleri dahil)	15.727.334-TL

1.3.4. Öngörülen Finansman Kaynakları

Öz Kaynaklar

9.187.334 TL

%60

Yabancı Kaynaklar

6.000.000-TL

%40

Toplam Finansman

Kaynakları

15.727.334-TL

%100

1.3.5. Yatırım Süresi ve Uygulama Planı

Yapılacak tesise ait etüt-proje çalıĢmalarının 2011 yılının Ocak ayı baĢında baĢlayıp, aynı yılın Mart ayı sonuna kadar devam edeceği öngörülmüĢtür.

Tesis inĢaatının 2011 yılı Nisan ayı baĢında baĢlayacağı ve 2012 yılı Mayıs ayı sonunda tamamlanacağı varsayılmıĢtır.

Tesisat iĢlerinin 2011 yılı Eylül ayı baĢında baĢlayacağı, 2012 yılı Ağustos ayı sonunda tamamlanacağı kabul edilmiĢtir.

TefriĢ ve teçhizat çalıĢmalarının ise 2012 yılı Eylül ayında baĢlayıp, 2012 yılı Aralık sonunda tamamlanacağı öngörülmüĢtür.

1.3.6. Yatırımın Faydalı Ömrü

Tesisin faydalı ömrü 20 yıl olarak alınmıĢtır.

1.3.7. Tam Dolulukta ĠĢletme Gelir ve Giderleri

Yıllık ĠĢletme Gelirleri : 11.203.448 TL

Yıllık ĠĢletme Giderleri : 5.526.833 TL

1.3.8. Doluluk Oranları

Doluluk Oranları (%)	2013	2014	2015	2016 +
– Sezon	60	65	70	80
– Yarı Sezon	40	45	50	50
Ortalama	47	52	57	60

1.3.9. Borç Ödeme Gücü (B.Ö.G.)

YILLAR	B.Ö.G.
2013	2,32
2014	1,46
2015	1,28
2016	1,61
2017	1,85
2018	2,28
2019	3,77

1.3.10. Geri Ödeme Süresi

7 yıl, 4 ay

1.3.11.Net Bugünkü Değer (NBD)

Net Bugünkü Değer: 1.213.738 TL

( %15 Iskonto oranına göre)

Fayda Maliyet Oranı: 1,1

1.3.12. Ġç Verimlilik Oranı (IRR)

16,32

Tam Dolulukta Ġstihdam

Tam dolulukta 119 kiĢi istihdam edilecektir.

1.4.Değerlendirme Sonuç ve Önerileri

Teknik Analiz Sonuçları:

Yatırım 100 oda-200 yatak ve kür merkezi olarak inĢa edilecektir. Gerek tesisin toplam yatırım tutarı, gerekse yörenin fiziki ve ekonomik koĢulları dikkate alındığında yapılacak tesisin sınıf ve kapasitesinin bu düzeyde olması uygun görülmüĢtür.

Tesisin otel bölümü bodrum kat + zemin kat + 3 yatak katı Ģeklinde yapılacaktır. Diğer taraftan tesiste; özel banyolar, terapi havuzları, çamur havuzları duĢları, genel termal havuzler, Kneipp havuzu, hidro masaj küvetleri, dört bölümlü termal banyo ve Santorini maxi jakuzi bulunacaktır.

Ekonomik Analiz Sonuçları:

Fizibilite konusu tesis Fethiye Ġlçesi Girmeler Köyü‟nde, yatırımcının satın alacağı arsa üzerinde inĢa edilecektir. Termal Turizm Master Planı doğrultusunda öncelikli olarak geliĢtirilmesi düĢünülen, Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢim Bölgelerinde de bulunmamaktadır. Bu bölgelerde, arazinin planlanması, elektrik, haberleĢme, içme suyu temini, kanalizasyon, ulaĢım gibi teknik alt yapı yatırımları Kültür ve Turizm Bakanlığı‟nca yapılmaktadır. Termal suyun dağıtımı da Bakanlığın yetkisindedir. Ayrıca, 2634 sayılı Turizm TeĢvik Kanunu‟na göre bu bölgeler için haberleĢme kolaylıkları, elektrik, havagazı ve su ücretlerinde indirim, yabancı personel ve sanatkar çalıĢtırılması, alkollü içki satıĢı vb. yönelik teĢviklerde verilmektedir. Dolayısıyla, fizibilite konusu yatırım anılan bölgelerde olmadığı için bu hizmet ve teĢviklerden yararlanamayacaktır.

Sektörde yaĢanan en büyük sorunlardan biri, özellikle kür ünitesinde çalıĢacak olan fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları, balneolog, fizyoterapist gibi tıbbi uzmanlık gerektiren personelin temin zorluğudur. Konuyla ilgili olarak ciddi araĢtırmalar yapılması ve istihdamı teĢvik edici unsurların geliĢtirilmesi gerekmektedir.

Termal tesislerde, tedavi süreleri 14 ile 21 günlük bir süreci kapsamaktadır. Otelde konaklayanların bu uzun süreçte sıkılmamaları için alana özgü fiziksel, doğal, görsel değerler turizm amaçlı olarak kullanılmalıdır. Özellikle Fethiye‟de turizmin her alanında faaliyetler bulunduğundan. Konaklayanların Fethiye‟deki diğer turizm aktivitelerinden yararlanmaları da sağlanmalıdır.

Fizibilite konusu termal otel 4 yıldızlı otel konforunda olacağı ve kür merkezinde teknolojik olarak geliĢmiĢ makine ve teçhizatlar bulunacağından Avrupa ülkelerindeki termal tesislerle fiziksel donanım olarak rekabet edebilecek standartlara sahip olacaktır. Dolayısıyla hitap edilecek kitle ağırlıklı olarak iç pazar olsa da dıĢ pazara da hizmet verileceği varsayılmıĢtır. YurtdıĢı müĢteriler, özel sigortaları ve sosyal güvenlik kurumları kanalları ile ülkemizdeki termal tesislere gelmektedir. Yatırım aĢamasında bu ülkelerin sosyal güvenlik kurumları ve özel sigortalar ile görüĢülerek, tesisin niteliklerinin anlatılması, onların istedikleri özel projelendirmeler varsa onların yapılması ve pazarlama faaliyetlerine baĢlanılması önerilir.

Mali Değerlendirme Sonuçları:

Kurulması planlanan tesisin teknik olarak kuruluĢ kapasitesinde belirlenen esaslara göre yapılması, ekonomik değerlendirme bölümünde öngörülen varsayımlar, doluluk oranları, satıĢ fiyatlarında hizmet vermesi ve finansman ihtiyacının öngörülen Ģekilde karĢılanması durumunda mali göstergelerin ve değerlendirme sonuçlarının olumlu bulunduğu tespit edilmiĢtir.

HİZMETİN TANIMI VE YARARLANACAK OLANLAR

2.1.Hizmetin Tanımı

Fethiye Girmeler köyünde yapılması düĢünülen termal tesis, 4 yıldızlı otel niteliğinde olup, 100 oda – 200 yatak kapasitelidir. Ayrıca bünyesinde kür merkezi ve kür parkı da bulunacaktır.

Kür merkezindeki sağlık hizmetleri 7 adet terapi pavyonunda sağlanacaktır. Terapi Pavyonlarında 2 adet jakuzi, 2 adet buhar banyosu, 2 fin hamamı, 2 adet biyo sauna, 4 adet solaryum bulunacaktır. Burada uzman doktorlar (Ortopedi, Dahiliye, Üroloji) görev yapacaktır. Ayrıca;

Tuz Mağarası, Terapi Havuzu, Soğuk Hava Kabinleri, CO2 Kurugaz – CO2 Yoğun Banyolar, Banyo Üniteleri, Sualtı Masajı, Fango Ünitesi, Jimnastik Ünitesi, Tıbbi Fitness Aletleri, Egzersiz Havuzları, Elektroterapi ve Ġnhalasyon, Carbomovtret ve 2 adet Kozmetik Ünitesi bulunacaktır.

Kür Parkı: DıĢ mekanların doğal yapısı ve arazinin eğimi, mümkün olduğu kadar korunacaktır. Tesis arazisinde yürüyüĢ yolları ve bu yollar üzerinde dinlenme pavyonları yapılacaktır. Tesis arazini oluĢturan parseller sadece yayalara açık kemer Ģeklinde bir köprü ile birbirine bağlanacaktır. Arazinin güney kısmında gizli derenin gün yüzüne çıktığı noktada Kneipp havuzu yapılacak ve burada Kneipp terapisi uygulanacaktır. Ayrıca burada bir Cafe Hause inĢa edilecektir. Arazide 3 adet yüzme havuzu bulunacak ve arazi içinde ulaĢım akülü araçlar ile sağlanacaktır.

2.2.Yararlanacak Olanlar

Fizibilite konusu yatırıma iliĢkin konaklamalar iki grupta toplanmıĢtır. Birinci grubu, tedavi olmaya (sağlık amaçlı) gelen hastalar, ikinci grubu ise dinlenme ve tatil amaçlı olarak tesiste konaklayanlar oluĢturmaktadır.

Tedavi amaçlı gelen hastaların Ortopedik, romatizmal, nörolojik, solunum sistemi ve dermotolojik rahatsızlıkları uzman hekim denetiminde ve tıbbi ekipmanlarla tedavi edilecektir.

Ayrıca tesiste SPA hizmetleri de verilecektir.

3.EKONOMĠK DEĞERLENDĠRME

3.1.Türkiye’de Turizm Sektörü

Dünya turizm hareketleri hızla geliĢme gösterirken, Türkiye gerek ekonomi politikaları kapsamında ve gerekse mikro bazda turizm sektöründe çok hızlı bir büyüme göstermiĢtir. Turistik amaçlı yatırımlardaki artıĢ, milli gelir içinde turizm payının yükseliĢi, hizmet sektöründe öncelikli istihdam alanı haline dönüĢmesi, ödemeler dengesine olumlu katkısı, yabancı sermayeyi ülkeye çekmesi sektörün önemini açıkça göstermektedir.

Ġhracat ağırlıklı büyüme modelimizde ve dünya ekonomisi ile bütünleĢme çabalarında potansiyeli yüksek olan sektör, uluslararası pazarlarda rekabet gücünü kanıtlamıĢ ve son 20-25 yıl içinde dünya ortalamasının üzerinde büyüme performansı göstermiĢtir. Bu geliĢmede turizm yatırımlarına verilen ağırlığın ve yatırımlar sonucu artan yatak kapasitesinin payı büyüktür. 2011 yılı itibariyle 2625 adet turizm iĢletme belgeli tesis, 608.765 yatak kapasitesi ile sektörde hizmet vermektedir.

1982 yılında yürürlüğe giren “Turizm TeĢvik Yasası” ve 1985 yılında turizmin “Kalkınmada Özel Önem TaĢıyan Sektör” kapsamına alınması sektör için canlanma döneminin baĢlangıcı kabul edilir. Yıllar itibariyle Türkiye‟ye gelen yabancı sayısı ve turizm gelirlerinin geliĢimi aĢağıda verilmiĢtir.

Tablo 3-1: Dünya Turizmi ve Uluslararası Turizm İçinde Türkiye’nin Payı

Yıllar	Uluslararası Turist Sayısı (milyon)	Türkiye’ye Gelen Yabancı Sayısı	Uluslararası turizm Gelirleri(milyar USD)	Türkiye’nin Turizm Gelirleri (milyon USD)
1980	277	1.288.060	102	326
1985	330	2.614.924	116	1.482
1990	455	5.389.308	255	3.225
1995	581	7.726.886	380	4.957
2000	687	10.412.000	481	7.636
2005	806	21.124.886	593	18.154
2010	1.006	19.648.882*	682	10.043**
2020	1.561***

Kaynak: Dünya Turizm Örgütü (WTO), Türsab, T. Turizm Yatırımcıları Derneği

* Ocak-Ağustos 2010 (TYD) ** Ocak-Temmuz 2010 (TYD) *** WTO tahmini

1980 yılında uluslararası turist sayısı 277 milyon iken Türkiye‟ye gelen turist sayısı 1.288.060 olmuĢtur. Yıllar itibariyle uluslararası turist sayısı sürekli artarak 2005 yılında 806 milyon seviyesine yükselmiĢtir. Türkiye‟nin payı ise Dünya ortalamasının üstünde artarak 2005 yılında 21 milyon düzeyine yükselmiĢtir.

Türkiye‟de Turizm sektörü, son yıllardaki ekonomik kalkınmanın arkasındaki en önemli itici güçlerden biri olmuĢtur. YaklaĢık 1,7 milyon kiĢiye istihdam sağlayan sektörde (toplam istihdamın % 7,2‟si), 2011 yılında 95,3 milyar TL değerinde ekonomik faaliyet gerçekleĢmiĢtir.

Bu rakam Türkiye‟nin toplam GSYĠH‟sının yaklaĢık % 10,2‟sine denk gelmektedir.

WTO (World Tourism Organization)‟nun hazırladığı rapora göre, 2020 yılında turist sayısının dünya genelinde 1,6 milyar civarında olacağı tahmin edilmektedir. Dünya turizm pastasının hacminin ise 2 trilyon dolar civarında olacağı beklenmektedir. Türkiye turizminde, 2011 yılında 27 milyon turist gelmiĢ ve 22 milyar dolar gelir elde edilmiĢtir.

Uluslararası turist varıĢları açısından ilk sekiz ülke Tablo 2‟de gösterilmektedir. Tabloyu incelediğimizde Fransa‟nın ve daha sonra Ġspanya, ABD ve Ġtalya‟nın önemli bir üstünlüğünü görürüz. Diğer yandan geliĢme trendi olarak Türkiye ve Çin dikkat çekicidir. Türkiye, 1990 yılında Dünya genelinde 24. sırada bulunmakta iken 2010 yılında 7. sıraya yükselmiĢtir.

Tablo 3-2: Ülkeleri ziyaret eden Turist Sayıları ve Ülke Sıralaması

Ülkeler/ Yıllar	Turist VarıĢları (milyon kiĢi)					Dünya Genelinde Ülke Sıralaması
Ülkeler/ Yıllar	1990	1995	2000	2005	2010	1990	2005	2010
Fransa	52.5	60.1	71.4	76.0	74.2	1	1	1
Ġspanya	34.1	39.3	51.9	55.6	52.2	4	2	3
ABD	39.4	43.3	46.9	49.4	54.9	2	3	2
Çin	10.5	23.3	27.0	46.8	50.9	12	4	4
Ġtalya	26.7	31.0	35.8	36.5	43.2	4	5	5
Ġngiltere	18.0	24.0	25.7	30.0	28.0	7	6	6
Meksika	17.2	20.0	20.2	21.9	21.5	8	7	9
Türkiye	5.3	6.6	7.5	21.1	27	24	8	7

Kaynak: Dünya Turizm Örgütü (WTO), (1990-2009), World tourismstatisticsandrankings , 2010 Bu tablonun yanı sıra WTO‟nun yayınlamıĢ olduğu raporlara göre, Çek Cumhuriyeti‟nin 2020 yılında turizm sektöründe dünya genelinde ilk on ülke içinde yer alacağı tahmin edilmekte, günümüzün cazibe merkezlerinin zamanla önemini kaybederek yeni yerlerin daha çekici hale gelebileceği öngörülmektedir. Günümüz itibariyle Ģunu diyebiliriz ki Avrupa, hem turist giriĢi ve çıkıĢı hem de uluslararası turizm gelirleri açısından Dünyanın en önemli bölgesidir.

2005-2010 döneminde Türkiye‟ye ziyaretçi gönderen ülkeler arasında Almanya, Ġngiltere ve Rusya Federasyonu ilk sıralarda yer alırken, bu üç ülkenin vatandaĢları Türkiye‟ye gelen yabancı ziyaretçilerin yaklaĢık % 36‟sını oluĢturmaktadır. Bu ülkelerle sağlık turizmi alanında yapılacak çalıĢmalara özel önem verilmelidir.

Yukarıdaki verilere ek olarak, turizm sektöründe gelecekteki eğilimlere bakacak olursak; WTO‟ya göre Çin‟in 2020 yılında 137,1 milyon turist giriĢi ve % 8,6‟lık turizm geliri payıyla Dünya genelinde lider ülke konumuna geleceği belirtilmiĢtir. ABD‟nin ise 2020 yılında 102,4 milyon turist giriĢi ve % 6,4‟lük gelir payıyla dünya sıralamasında 2. sırada bulunacağı tahmin edilmektedir.

Tablo 3, uluslararası turizm kazançları açısından ilk dokuz ülkenin turizm gelirleri ve sıralamalarını göstermektedir. Tabloya bakıldığında, ABD, Ġtalya, Ġspanya ve Fransa‟nın önemli bir üstünlüğü olduğu göze çarpmaktadır. Tabloda yine Çin‟in önemli bir geliĢme gösterdiği görülmektedir. Türkiye ise 1990 yılında Dünya genelinde 21.sırada bulunmakta iken 2010 yılında 9. sıraya yükselmiĢtir.

Türkiye‟nin turizm sektöründeki büyüme hızı sektörün küresel büyüme hızının üzerindedir. Türkiye‟ye gelen yabancı ziyaretçilerin küresel toplam içindeki payı 1990 yılında % 1,1 iken, 2008 yılında % 2,7‟ye ulaĢmıĢtır. Aynı Ģekilde, 1990 yılında % 1,2 olan turizm gelirlerinin GSYĠH‟si içindeki payı da 2008 yılında % 2,3‟e yükselmiĢtir.Türkiye 2008 yılında, dünya çapında kötüleĢen koĢullara rağmen, 26 milyonu yabancı ve 4 milyonu yerli olmak üzere toplam 30 milyon ziyaretçi ağırlayarak tarihinin en iyi yılını geçirmiĢtir.

Tablo 3-3: Uluslararası Turizmden ÇeĢitli Ülkelerin Sağladığı Kazançlar

Ülkeler/ Yıllar		Gelirler (milyar USD)				Dünya Genelindeki Ülke Sıralaması
Ülkeler/ Yıllar	1990	1995	2000	2005	2010	1990	2010
ABD	43.0	61.1	82.4	81.8	94.2	1	1
Ġtalya	20.0	27.4	27.5	35.4	40.2	3	4
Ġspanya	18.5	25.3	30.0	48.0	53.2	4	2
Fransa	20.1	27.5	30.8	44.0	48.7	2	3
Ġngiltere	14.9	19.1	21.9	30.7	30.1	5	7
Çin	2.2	8.7	16.2	29.3	39.7	25	5
Avusturya	13.4	14.6	9.8	16.1	21.8	6	8
Almanya	11.4	12.8	18.7	29.2	34.7	7	6
Türkiye	2.7	4.9	7.6	18.2	21.3	21	9

Kaynak: Dünya Turizm Örgütü (World Tourism Organisation, World tourism statistics and rankings , 2010, www.Wikipedia.org (19.01.2011 tarihli araĢtırmaya göre)

3.2. Sektörün Tanımı ve Yasal Çerçeve

3.2.1.Sektörün Tanımı

Birtakım hastalıkların iyileĢtirilmesi için içmeler, kaplıcalar, ılıcalar, deniz, dağlar, mağaralar, sanatoryumlar, prevantoryumlar ve benzerlerinden, yararlanmak üzere yapılan seyahatler “Sağlık Turizmini” oluĢturmaktadır. Termomineral su banyosu, içme, inhalasyon, çamur banyosu gibi çeĢitli yöntemlerin yanında iklim kürü, fizik tedavi, rehabilitasyon, egzersiz, psikoterapi, diyet gibi destek tedavilerinin birleĢtirilmesi ile yapılan kür ( tedavi) uygulamalarının yanı sıra termal suların eğlence ve rekreasyon amaçlı kullanımı ile meydana gelen turizm hareketi “Termal Turizm” olarak tanımlanmaktadır.

Ġdeal bir termal turizm tesisinin, konaklama, kür merkezi ve kür parkı birimlerinin entegrasyonundan oluĢması gerekir;

1-Termal Otel:

En az üç yıldız standardında bir konfor düzeyine sahip olan, talebe göre yıl boyunca aynı hizmet olanaklarını sunabilen, hem geceleme yapan hem de günübirlik ziyaretçilere hizmet verebilecek donanım, mekân ve personele sahip olan tesistir.

Kür: Tedavi etkeninin belli dozda, seri halde, düzenli aralıklarla belli sürelerle tekrarlanarak verilmesi ile uygulanan tedavi yöntemidir.

Kaplıca Kürü: Toprak, yeraltı ve deniz kaynaklı mineralli sular, gazlar, peloidler (çamurlar) ve iklimsel unsurlar gibi doğal tedavi unsurlarının yöredeki iklim olanakları ve gerekli görülen diğer tedavilerle birlikte kür Ģeklinde uygulandığı bir tedavi sistemidir. Kür süresi tıbbi deneylere dayanılarak kabul edilen maksimum 21 günlük bir süredir.

2-Termal Kür Merkezi:

Termal turizm iĢletmelerinde teĢhis-tedavi birimlerinin bulunduğu ve kür uygulamalarının yapıldığı bölümdür. Kür merkezi bünyesindeki birimler Ģöyle sıralanabilir.

a-) Balneoterapi Birimleri:

Termomineral sular, peloidler ve gazlar gibi doğal tedavi unsurları ile yapılan kür uygulamalarını kapsar. Genel yüzme havuzu, terapi havuzu, çamur banyosu, duĢlar, buhar banyosu, masaj gibi birimlerde gerekli görülen diğer tedavilerle birlikte küristlere tedavi amaçlı kullandırılmak suretiyle hizmet verilir.

Ġnhalasyon Uygulamaları; Termomineral su buharı ile yapılan soluma uygulamalarıdır.

Ġçme Kürleri; Mineralli sularla kaplıcalarda ya da yaĢanan yerde yapılan içme kürleridir.

Peloıdterapi ( ġifalı çamur); Doğal, jeolojik ve/veya biyolojik olaylar sonucu oluĢan organik ve/veya inorganik maddeler olan peloidlerin bir balneoterapi yöntemi olarak kullanılmasıdır.

Klimaterapi; Hava sıcaklığı, nem, rüzgar Ģiddeti ve hızı, güneĢ ıĢını ve benzeri faktörlerin sistematik ve dozlanmıĢ kür tarzında uygulanmasıdır.

Hidroterapi; Termomineral sular ile yapılan yıkama, duĢ, dökme gibi uygulamalardır. Ayrıca, her kürist için özel olarak düzenlenen ve ideal olarak amaca uygun inĢa edilmiĢ havuzlarda gerçekleĢtirilen sinir-kas-iskelet sistemiyle ilgili fonksiyonları geliĢtirme-iyileĢtirme amaçlı bir havuz tedavi programı uygulamasıdır.

b-) Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Birimleri:

Tesisin büyüklüğü oranında geniĢletilebilen bu birimlerde, kaplıca tedavisinde kullanılan elektroterapi, egzersiz-masaj tedavisi ve ıĢın tedavisi uygulamaları yapılır.

c-) Medikal Tedavi:

Kaplıca tedavisi sırasında hastaya lokal veya sistematik olarak uygulanan ilaç tedavi yöntemidir. d-) Destek Uygulamalar:

Sağlık eğitimi, diyet uygulamaları, günlük yaĢam aktivitelerinin düzenlenmesi, davranıĢ değiĢikliği eğitimleri ve psikolojik destek yöntemidir.

3- Kür Parkı:

Termal tesise gelen kullanıcıların kür uygulaması dıĢındaki zamanlarını dolduracak aktiviteleri içeren ünitelerden oluĢmaktadır. Açık-kapalı spor alanları, yürüme parkurları, çay bahçeleri, oyun salonları, alıĢveriĢ merkezi, açık ve kapalı yüzme havuzları gibi tesisin büyüklüğüne bağlı olarak çoğaltılabilen hizmetlerin sunulduğu ve tesise ek kazanç sağlayan çeĢitli hizmet birimlerini içerir.

Termal turizm, termal su ile sadece her gün 2-3 kez banyo yapmak değildir. Amaç;

termal suyun tıbben belirlenmiĢ endikasyon ( Ģifa ) özelliği ile uzman doktor denetiminde etkin ve uygun bir tedavinin yanı sıra; dinlenme, rekreasyon, eğlence, spor gibi özellikle insan sağlığını korumak, zinde kalmak amacıyla sağlıklı bir yaĢam ortamı sunmaktadır. Termal su kullanacak termal tesisler ne bir hastane, klinik ne de bir hamamdır. Termal turizmi oluĢturan ana unsurlar, doğa güzelliği, güneĢ, temiz hava, uygun iklim ile birlikte termal suyun özelliklerinin doğru kullanımı sayesinde insan sağlığı ve turizm olgularını birleĢtirmektir.

Nitelikli Bir Termal Tesiste Olması Gereken Standartlar :

Termal turizm tesislerinin nitelikli termal bir tesis olabilmesi için bir takım standartları sağlaması gerekmektedir. Termal turizm tesisinde bulunması gereken standartlar aĢağıda yer almaktadır.

Balneo-terapinin su evsafına uygun Ģeklinin olması,
Klima-terapi imkanlarının bulunması,
GüneĢ terapi imkanlarının sağlanması,
Açık hava terapi imkanlarının sağlanması,
Aktif ve pasif hareket, terapi ve değiĢik Ģekilde terapatik jimnastik ve sağlık kazandırıcı spor imkanlarının bulunması,
Hidro-terapi imkanlarının sağlanması,
Thermo- terapi imkanlarının bulunması,
IĢın tedavi imkanlarının bulunması,
Ġnhalasyon-terapi imkanlarının sağlanması,
Parafin ve çamur banyosu imkanlarının bulunması,
Aletli, aletsiz masaj imkanlarının olması,
Diyet-terapi imkanı,
Diognastikimkanlar,
Rötgen ve laboratuvar imkanları,
Tedavi imkanlarına uygun uzman hekim, terapist ve hastabakıcı bulunması,
Otel etrafında, kür parkı yapılma imkanları yoksa ağaçlandırma ve çiçeklendirme ile bir park yapılması,
Açık hava spor imkanlarının bulunması (tenis, mini golf, açık yüzme havuzu vb.),
Kür merkezinin otelin çatısı altında yapılmamasının mümkün olmaması halinde, otel ile kür merkezi arasında ısıtılmıĢ bir yeraltı tüneli gibi kapalı bir bağlantı biriminin mevcut olması,  Otel odalarındaki banyolarda termal su bağlantısının olması,  Yıldız kategorisine göre otel konforunun sağlanması.

3.2.2.Yasal Çerçeve ve TeĢvik Durumu

– Termal Sularla Ġlgili Mevzuat

Termal sular arazi mülkiyetine tabi olup, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. “Madenlerin Arama ve ĠĢletilmesi Hakkındaki 4268 ve 6977 Sayılı Kanun” ile “Sıcak ve Soğuk Maden Sularının Kullanılması ile Kaplıcalar Tesisatı Hakkındaki 927 Sayılı Kanuna” göre; termal suların arama, çıkarma, kullanma, kiralama ve tahsis yetkisi Ġl Özel Ġdarelerine verilmiĢtir. Özel Ġdareler bu yetkilerini Belediyelere, Köy Tüzel KiĢiliklerine devredebilir.

1593 sayılı Umumi Hıfsızsıhha Kanununa göre; Türkiye Cumhuriyeti arazisi dahilinde bulunan her nevi maden suları ile kaplıcaları iĢletmek için özel hükümlere bağlı olarak alınması gerekli izin ile birlikte, bu suların Ģifa özelliklerinin Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanması gerekmektedir. Bakanlıkça Ģifa özellikleri veya kaplıca tesisatının tekniğe uygunluğu tasdik edilmeyen maden suları, bu ad ve unvan ile ticarete çıkarılamayacağı gibi kaplıcalara da tedavi amacıyla ziyaretçi kabul edilemez.

Maden suları ve kaplıcalar sağlık yönünden, Sağlık Bakanlığı‟nın denetimine tabidir. Bakanlık tesisatın yeterliliğine ve müracaat eden hastaların sayısına göre sağlıklı iklim yöresinde yer alan içme ve kaplıcalarda fenni hususlardan da sorumlu olmak üzere Bakanlıkça ihtisası onaylı bir hekimin istihdamını yatırımcı veya iĢletmeden talep edebilir.

27.10.1988‟de 2634 sayılı Turizm teĢvik Kanunu‟na ilave edilen 3487 sayılı kanunla; termal suların yatırım yapmak isteyen özel sektör tarafından kullanılmasını teĢvik etmek, kaplıcaları çağdaĢ düzeye çıkarmak, iyileĢtirmek, kamu tarafından kullanılan suların özel sektörle birlikte değerlendirilmesini, doğru olarak kullanılmasını teminen, Ġl Özel Ġdarelerine ait yetkiler “Turizm alan ve Merkezleri” içerisinde (rüsum ve temettü hakları saklı kalmak Ģartı ile) Kültür ve Turizm Bakanlığı‟na geçmiĢtir. Bu alanlarda yer alan, kullanılmayan veya artan termal sular, etrafındaki kamu arazileri ile birlikte Kültür ve Turizm Bakanlığı‟nca imar planları hazırlanarak, tahsisi çıkarılıp 49 yıllığına yatırımcılara kiralanabilir.

Turizm alan ve merkezlerinde yer alan termal suyun ve suyun kullanıldığı termal kür merkezi tesislerine ( kaplıcaya ) ait projelerin Kültür ve Turizm ile Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmiĢ olan teknik koĢullara uygunluğu Sağlık Bakanlığı tarafından da onaylanmasını takiben kür merkezleri ile konaklama tesisi ve diğer birimlere ait projeler birlikte incelenerek “Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesi ve Niteliklerine ĠliĢkin Yönetmelik” hükümlerine uygun bulunması halinde onaylanarak tesise “Turizm Yatırım Belgesi“ verilir.

-Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine ĠliĢkin Yönetmelik

21.06.2005 tarih ve 25852 sayılı resmi gazetede yayınlanan “Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine ĠliĢkin Yönetmelik” „in 29. Maddesinde termal tesisler tanımlanmıĢtır.

“Madde 29 – Termal tesisler; toprak, yer altı, deniz ve iklim kaynaklı doğal tedavi unsurlarının tedavi edici faktör olarak kullanıldığı kaplıcalar, içmece ve iklim kür merkezleri ile buralarda kurulan tedavi ve rekreasyon amaçlı üniteleri içeren, bu maddenin (a) ve (b) bentlerinde yer alan tanımlardan birine giren tesislerdir. Bu tesislerdeki tedavi edici unsurların özellikleri, bu unsurların tıbbi yönden değerlendirilmeleri ile doğal özelliklerinin ve çevrelerinin korunmalarına iliĢkin esaslar, tedavi sırasındaki tıbbi ve teknik koĢullar, tıbbi personelin nitelik ve nicelikleri gibi konular Sağlık Bakanlığınca belirlenir. Turizm yatırımı ve iĢletme belgesi taleplerinde bu Bakanlıktan alınacak izin yazısı ile Bakanlığa baĢvurulur.

Termal konaklama tesisleri; Bu Yönetmelikte tanımlanan asli konaklama tesisleri ile birlikte iĢletilip belgelendirilen ve bünyesinde yer aldıkları konaklama tesislerinin tür ve sınıfı da belirtilerek isimlendirilen termal tesislerdir. Bu tesisler ilave olarak aĢağıda belirtilen nitelikleri taĢırlar:
- Tesis bünyesinde bulunmaması halinde ikinci sınıf lokanta, 2) ÇeĢitli spor aktivitelerine imkan verecek düzenlemeler, 3) Açık alanlarda özenli çevre düzenlemesi.
Termal kür tesisleri: Bünyesinde konaklama yapılmadan kür programı çerçevesinde iĢletilip belgelendirilen termal tesislerdir. Bu tesisler aĢağıda belirtilen nitelikleri taĢırlar:
- GiriĢ tesisleri ve satıĢ ünitesi,
- Birinci sınıf lokanta veya ikinci sınıf lokanta ile kafeterya,
- ÇeĢitli spor aktivitelerine imkan verecek düzenlemeler,
- Açık alanlarda özenli çevre düzenlemesi. “

– Termal Tesis Yatırımlarında Yetkili Birimlerden Alınması Gereken Onaylar:

Termal tesis yatırımının yapılabilmesi için, yeterli ve uygun sıcak mineralli suyun bulunduğu sahanın jeoloji-hidrojeloji-jeofizik-sondaj, koruma alanları vb. etütleri yapılarak jeotermal potansiyelin belirlenmiĢ ve özel idareden jeotermal iĢletme ruhsatının alınmıĢ veya ruhsat sahibinden kiralanmıĢ olması,

Sağlık Bakanlığı‟ndan bu suyun endikasyon raporunun alınmıĢ olması,

Kaplıca sahasının imar planının yapılmıĢ olması,

Eğer tesis turizm belgeli olacaksa Kültür ve Turizm Bakanlığı‟ndan Turizm Yatırım Belgesinin alınarak inĢaata baĢlanması,

Tesis iĢletmeye açıldığında konaklama tesisi için Kültür ve Turizm Bakanlığı‟ndan iĢletme belgesi, kür merkezi için Sağlık Bakanlığı‟ndan kaplıca iĢletme ruhsatı alması gerekir.

Kaplıca Yönetmeliği gereği kaplıca iĢletme ruhsatı olmayan tesis termal tedavi merkezi olarak hizmet veremez.

Ayrıca tesiste fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezi bulunacaksa Sağlık Bakanlığı‟nca “Ayakta tedavi Kür” merkezi olarak ruhsatlandırılması gerekir. Aksi takdirde Sosyal Güvenlik Kurumu kanalıyla tesise tedavi amaçlı gelecek hastalara hizmet veremez.

–Yöre Ġçin Öngörülen Devlet Yardımları ve TeĢvikler

Muğla ili ve ilçeleri Yatırımlarda Devlet Yardımları yönünden 1nci bölge kapsamında yer almaktadır. Ġldeki teĢvik belgeli yatırımlar 19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” çerçevesinde 1nci bölgedeki baĢlıca destek unsurları aĢağıdaki gibidir;

Gümrük Vergisi Muafiyeti: TeĢvik belgesi kapsamındaki yatırım mallarının ithalinde, yürürlükteki Ġthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken gümrük vergisinden muaftır.

Katma Değer Vergisi Ġstisnası: TeĢvik belgesi kapsamında uygun görülen makine ve teçhizatın ithali ve yerli teslimleri katma değer vergisinden istisna edilir.

Sigorta Primi ĠĢveren Hissesi Desteği: Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında desteklenen yatırımlardan, tamamlama vizesi yapılmıĢ teĢvik belgesi kapsamında kayıtlı istihdamı aĢmamak kaydıyla ;

Komple yeni yatırımlarda, teĢvik belgesi kapsamında gerçekleĢen yatırımla sağlanan,
Diğer yatırım cinslerinde, yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma baĢlama tarihinden önceki son 6 aylık dönemde Sosyal Güvenlik Ġl Müdürlüğü‟ne verilen aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama iĢçi sayısına ilave edilen,

Ġstihdam için ödenmesi gereken sigorta primi iĢveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı aĢağıda belirtilen sürelerde MüsteĢarlıkça karĢılanır.

Bölgeler	31.12.2013 tarihine kadar baĢlanılan yatırımlar	31.12.2013 tarihinden sonra baĢlanılan yatırımlar
I	2 yıl	–

Vergi Ġndirimi: Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleĢtirilen yatırımlarda, kurumlar vergisi veya gelir vergisine uygulanacak indirim oranları ile yatırıma katkı oranları aĢağıdaki gibidir.

Bölgesel Uygulama

Büyük Ölçekli Yatırımlar

Bölgeler

Yatırıma Katkı Oranı (%)

Kurumlar veya Gelir Vergisi

Ġndirim Oranı (%)

Yatırıma Katkı Oranı (%)

Kurumlar veya Gelir Vergisi

Ġndirim Oranı (%)

Ancak yatırıma iliĢkin teĢvik belgesi varsa ve yatırıma 31.12.2013 tarihine kadar baĢlanılmıĢsa;

Bölgesel Uygulama

Büyük Ölçekli Yatırımlar

Bölgeler

Yatırıma Katkı Oranı (%)

Kurumlar veya Gelir Vergisi

Ġndirim Oranı (%)

Yatırıma Katkı Oranı (%)

Kurumlar veya Gelir Vergisi

Ġndirim Oranı (%)

Ġndirilen kurumlar veya gelir vergisi tutarı, yatırıma katkı tutarına ulaĢıncaya kadar indirimli vergi uygulamasına devam edilir.

Arazi-arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tabi olmayan diğer harcamalar yatırıma katkı tutarının tespitinde dikkate alınmaz ve bu harcamalar indirimli vergi uygulamasından yaralanamaz.

Yatırım Yeri Tahsisi: Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığı‟nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir.

TeĢvik mevzuatına göre Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢtirme Bölgelerinde yapılacak turizm yatırımlarından bölgesel desteklerden yararlanabilecek turizm konaklama yatırımları 5nci bölgeye uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabilir. Fethiye Girmeler bölgesi Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢtirme Bölgelerinden değildir. Bu nedenle Muğla ilinin de dahil olduğu 1nci bölge için öngörülen bölgesel teĢviklerden yararlanma durumundadır. Fethiye ilçesinde sadece Seki-Eren Dağı KıĢ Sporları Merkezi Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢtirme Bölgeleri içindedir.

3.3. Dünyada ve Türkiye’de Termal Turizm ve Önemi

3.3.1.Dünyada Termal Turizm Ve Önemi

Dünyada çeĢitli ülkeler, termal turizmin insan sağlığında önemli bir yeri olduğunun bilincinden hareketle termal turizm konusuna önem vermektedir. Termal turizm amaçlı olarak yılda, Almanya ve Macaristan‟a 10 milyon kiĢi, Rusya‟ya 8 milyon kiĢi, Fransa‟ya yaklaĢık 1 milyon kiĢi, Ġsviçre‟ye 800.000 kiĢi gitmektedir. 126 milyon nüfuslu Japonya‟nın Beppu kentine sadece 13 milyon kiĢinin termal turizmden faydalanma amaçlı olarak gittiği bilinmektedir.

Termal turizmde geliĢme göstermiĢ Avrupa ülkeleri Almanya, Fransa, Ġtalya, Macaristan, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Ġsviçre, Ġspanya, Yunanistan, Belçika ve Ġngiltere olarak sıralanabilir. Amerika‟da termalizmin önemi Avrupa‟ya göre daha geç fark edilmiĢ olmakla beraber özellikle Arkansas ve Colarado Eyaletlerinde nitelikli tesisler yer almaktadır. Rusya‟da termal merkezler bulunmasına rağmen tesisler yeterli düzeyde değildir. Japonya, Çin, Cezayir ve Tunus da termal turizmde önemli ülkeler arasında sayılabilmektedir.

Termal turizm Avrupa ülkelerinden özellikle Almanya‟da önemli bir sektör haline gelmiĢtir. Almanya yaklaĢık olarak 260 adet resmi belgeli termal merkezi ile toplam 750.000 yatak kapasitesine sahip olup, yılda termal turizm amaçlı gelen 3 milyon turist tarafından ziyaret edilmektedir. Almanya‟nın Stuttgart kentinde bulunan Das Leuze Kaplıca ve Rekreasyon Tesislerini yaz aylarında günde 8.000 kiĢi tarafından ziyaret edilmektedir. Bu rakam da yıllık ortalama 3.000 kiĢi/gün olmaktadır. Almanya‟da bulunan 200‟den fazla termal turizm tesislerinde direkt ve indirekt yaratılan ekonomik faaliyet yılda 30 milyar $ civarındadır. Almanya‟daki Kür ve Tedavi Merkezlerinin sayısı 241 olup, bu tesislerdeki geceleme sayısı 65 milyon, toplam ziyaretçi sayısı ise 12 milyon‟dur. Almanya, hekim teĢhisi ve raporu olması Ģartıyla, kaplıca tedavilerinin hem özel hem de kamu sağlık sigorta Ģirketleri tarafından tam veya kısmen karĢılandığı ülkelerden biridir.

Macaristan‟da sağlık ve termal turizminin hızla geliĢmekte olduğu, yılda 10 milyondan fazla turistin termal turizm amaçlı olarak ülkeye geldiği bilinmektedir. Ülkede 120 tedavi edici termal merkez bulunmakta olup, bunların 80‟den fazlası BudapeĢte‟dedir. Her sene bu ülkeye gelen insanların % 22‟si bu merkezlere gitmektedir. Macaristan‟da, hekim teĢhisi ve raporu olması kaydıyla, mevcut olan sosyal sağlık sigorta sistemi, tedavi masraflarının tümünü veya bir kısmını karĢılamaktadır.

Fransa‟da yalnızca 120 kadar termal su kaynağı bulunduğu ve resmi olarak 104 adet termal merkezden turizm amaçlı yararlanıldığı bilinmektedir.

Çek Cumhuriyeti ve Slovakya‟da son yıllarda çok geliĢmiĢ tedavi edici kaplıca merkezleri kurulmuĢtur. Ġki ülkede yaklaĢık olarak 60 adet tedavi edici termal merkez bulunmakta olup, yılda 500.000‟e yakın hastaya tedavi hizmetleri verilmektedir. Bu ülkelerde de sigorta Ģirketlerince, hekim raporuna dayanılarak tedavi masraflarının tamamı veya bir kısmı karĢılanmaktadır.

Doğu Avrupa ülkesi olan Romanya‟da insan sağlığına yararlı yaklaĢık 160 adet termal su kaynağı bulunmakta olup, toplam 56.000 yatak kapasitesi ile yaklaĢık 15 adet termal tedavi merkezi yıl boyu hizmet vermektedir. Ancak Romanya‟da tesislerin eskimiĢ ve önemlerini yitirmiĢ olduğu bilinmektedir.

Avusturya‟da 300 adedi sadece kür ve 100 adedi ise hastane Ģeklinde termal su, çamur ve buhar ile tedavi yapan nitelikli tedavi merkezleri yer almakta olup, buradaki kür merkezlerinde 200.000‟den fazla termal otel odası bulunmaktadır.

Ġspanya‟da 128 adet termal tesis bulunmakta olup, yılda 400.000 turist gelmektedir.

Ġtalya‟da ise 360 civarında termal tesis bulunmaktadır. Japonya‟da ise 1.500 adet merkezde 100 milyon geceleme kapasiteli termal turizm yapılmaktadır. Beppu‟da 1.000 litre/saniye jeotermal su termal turizm amaçlı kullanılmaktadır. Amerika BirleĢik Devletleri‟ndeki Arkansas eyaletinde ise 55 bin kiĢinin yararlanacağı termal tesislerin yapılmıĢ olduğu, Hawai‟de de turizmin 12 aya yayılması amacıyla, termal turizm ağırlıklı uygulamalara baĢlanıldığı bilinmektedir

GeliĢmiĢ ve geliĢmekte olan ülkelerde değiĢen dünya görüĢü ile beraber yaĢam kalitesine verilen önemin artması, insan sağlının korunmasında, doğal kaynakların kullanılmasına da öncelik verilmesiyle doğal tedavi unsuru olan termal suların daha verimli kullanılması büyük önem kazanmaktadır.

2000‟li yıllarda nüfusunun % 17‟si 65 yaĢın üzerinde olan Avrupa‟da bu oranın 2025 yılında % 20‟ye yükseleceği tahmin edilmektedir. Özellikle alım gücü çok yüksek olan 3. kuĢak olarak tabir edilen 50 yaĢ ve üstü insanlar, sağlıkta önleyici tedavi ve zinde kalma arzusu ile sürekli artan yüksek kaliteli wellness olanaklarına yönelik talep oluĢturmaktadır.

Gerek tedavi gerekse zinde kalma ihtiyacında yaĢlanan Avrupa nüfusunun daha fazla termal kür gereksinimini ortaya çıkarmaktadır. Ġklim avantajları nedeniyle özellikle romatizmal hastalıkların görüldüğü Kuzey Avrupa ve Ġskandinav ülkelerinde bu talep daha yoğunlukla hissedilmektedir. Ayrıca, coğrafi yakınlık faktörü de göz önünde bulundurulduğunda Ortadoğu ülkeleri için de Türkiye önemli bir termal destinasyon ülkesi olabilecek konumdadır.

Ayrıca geliĢmiĢ ülkelerde sağlık giderlerinin fazla olması nedeniyle hastaların tedavi hizmetlerini azaltmaya yönelik olarak sağlık hizmetlerinin daha düĢük maliyetli ülkelerden temin edilmesi eğilimini artmaktadır. Ġsveç, Norveç ve Danimarka‟dan sonra Almanya ve Hollanda‟daki bazı özel sigorta Ģirketlerinin de termal tedavileri için Türkiye‟ye göndereceği hastalarının masraflarını karĢılama kararı almaları ülkemiz termal turizmi açısından önemli bir pazar payı oluĢturmaktadır.

Ülkemiz çok zengin jeotermal potansiyele ve tedavi edici özeliği yüksek termal sulara sahip olmasına rağmen kür parkı, kür merkezi ve konaklama tesisi bütünlüğü sağlayan tesislerin nicelik ve nitelik yönünden yetersizliği, uluslar arası standartlarda termal tesislere sahip termal kent niteliğindeki destinasyonların oluĢturulamaması nedenleriyle Avrupa ülkeleri ile rekabet ortamı sağlanamamıĢtır.

Tablo 3-4: Bazı Avrupa Ülkelerinde Kaplıca sayısı ve Tedavi Masrafları

Ülke	Kaplıca Sayısı		Tedavi Masrafları (Euro)
Ülke	Kaplıca Sayısı	7 Günlük	14 Günlük	21 Günlük
Almanya	250-300	900-1.200	1.700-2.200	2.600-3.300
Macaristan	120	450-900	800-2.000	1.400-2.400
Çek Cum. Ve Slovakya	60		950-1.500$

Kaynak: AYDIN, Dursun, Sağlık Turizmini GeliĢtirme Derneği, “Yurt DıĢı Kaplıcaların Genel Değerlendirmesi”, (www.saglikturizmi.org.tr /10.09.2010)

(*) Fiyatlar, konaklama, her türlü otel imkanından faydalanma ve hekim eĢliğinde tedavi dahil olmak üzere HD (HerĢeyDahil) kiĢi baĢı fiyatlarıdır.

3.3.2.Türkiye’de Termal Turizm ve Önemi

– Jeotermal Kaynak Potansiyeli

Ülkemizin genel jeolojik konumuna göre; Batı Anadolu‟da graben sistemlerinde, Orta ve Doğu Anadolu‟da volkanik alanlarda ve Kuzey Anadolu boyunca yoğun sıcak su kaynakları bulunmaktadır.

Ülkemiz, derin kırık fay hatları, aktif deprem kuĢakları, zengin ve çeĢitli maden yataklarının bulunduğu yapısal duruma bağlı olarak yeryüzünün derinliklerinden gelen ve yüzey sularının derinlere inerek ısınması, maden eriyikleriyle yüklenmesi ve basınç kazanarak tekrar yüzeye çıkması sonucu oluĢan sıcak ve soğuk maden suları bakımından zengin kaynaklara sahip bulunmaktadır.

Jeotermal kaynak kısaca yer ısısı olup, yerkabuğunun çeĢitli derinliklerinde birikmiĢ ısının oluĢturduğu, kimyasallar içeren sıcak su, buhar ve gazlardır.

Türkiye jeotermal kaynaklar açısından Dünyada ilk yedi ülke arasında yer almakta olup,

Avrupa‟da kaynak potansiyeli açısından birinci, kaplıca uygulamaları konusunda ise üçüncü sıradadır. Ülkemiz, sıcaklıkları 20 – 110 ºC arasında, debileri ise 2 – 500 lt / sn arasında değiĢebilen 1.500‟ den fazla kaynağa sahip bulunmaktadır.

Türkiye Jeotermal Kaynaklar Haritası (MTA)

Alpin-Orojenik KuĢağı olarak adlandırılan genç bir dağ zinciri ve aynı zamanda önemli bir jeotermal kuĢağın Akdeniz bölümünde yer alan ülkemizde 1.500‟ün üzerindeki kaynaktan temin edilen termal sular, gerek debi ve sıcaklıkları gerekse de çeĢitli fiziksel ve kimyasal özellikleri ile Avrupa‟daki termal sulardan daha üstün nitelikler taĢımaktadır.

Ülkemiz, yüksek mineralizasyon içeriği sayesinde etkin tedavi edici özelliklere sahip termal su potansiyelinin, zengin kültürel, doğal değerleri ve iklimsel özellikleri ile birleĢmesi sonucunda benzersiz bir sağlık ve termal turizm ortamı sunmaktadır.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Türkiye‟deki bütün sıcak su kaynaklarının 350 milyon litre/günlük debisi olduğunu belirtmiĢtir. Bu da Sağlık Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı‟nın verilerine göre termal sulardan günde 1 milyon kiĢinin yararlanabileceği anlamına gelmektedir.

Maden suları sıcaklık derecelerine göre sınıflandırıldığında; Türkiye‟de soğuk su kaynakları (19ºC ye kadar olanlar); Ġç Anadolu, Marmara, Ege Bölgelerinde, sıcak su kaynakları (36ºC – 45º C arası); Ege, Ġç Anadolu, Marmara Bölgelerinde, çok sıcak su kaynakları (46ºC üzeri); Ege, Marmara, Ġç Anadolu Bölgelerinde yoğunlaĢmıĢtır. Toplam Ģifalı su kaynaklarının en yüksek bölümünü çok sıcak sular grubu oluĢturmaktadır. En fazla Ģifalı su kaynağına sahip olan bölge Ege Bölgesidir. Ege Bölgesini Marmara, Ġç Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Karadeniz ve Akdeniz Bölgeleri takip etmektedir.

– Mevcut Durumun Değerlendirilmesi

Doğal zenginliklerden, tedavi edici özelliği olan termal suları, birçok Avrupa ülkesinin gerek iç, gerekse dıĢ turizminde önemli yer tutmaktadır. Türkiye, Termal turizmin hammaddesi olan 1300 dolayındaki termal su kaynağı ile zengin bir termal turizm potansiyeline sahiptir. Ancak bunlardan sadece 229 adedi tedavi amacıyla kullanılmaktadır. Termal kaynakların çoğunluğu belediye veya özel idareler tarafından iĢletilmektedir. Yerel idarelerin deneyim, bütçe, mevzuat darboğazları nedeniyle mevcut tesislerin çoğunluğu nicelik ve nitelik olarak yetersizdir ve daha çok hamam olarak kullanılmaktadır.

Türkiye‟de sağlık turizmi kesiminde en önemli dar boğazlardan biri, özellikle dıĢ aktif turizm açısından, talep oluĢturma hususundaki yetersizliktir. ĠĢletmelerin tanıtım ve promosyon oluĢturmada daha gayretli olmaları gerekmektedir. Kamu ve Özel Sektör iĢletmeleri kendi sivil teĢkilatlarını kurarak, ihtiyaçları doğrultusunda (Pazar araĢtırma, finansman, sektördeki tıbbi-teknik geliĢmeleri izleme, turist eğilimlerini araĢtırma, seyahat acenteliği vs.) icraata geçmeleri ve yabancı ülkelerdeki sosyal kurum ve sigortalarla anlaĢmalar yapmaları gerekmektedir.

Özellikle son yıllarda sağlıklı ve zinde insan olma arzusu ile daha nitelikli ve kaliteli bir turizm arzı talep edilmektedir. Bu kapsamda, Türkiye‟de de bir yanda tedavi imkanlarının diğer yanda da eğlence ve dinlence olanaklarının sunulduğu termal turizm tesislerinin oluĢturulması giderek önem kazanmaktadır. Ülkemiz insanının tarihi ve geleneksel olarak yıkanma ve Ģifa bulma amaçlarıyla yoğun olarak kaplıcalara gitme talebi ile birlikte iç turizmde sağlık ve termal turizm alanında geliĢmeler yaĢanmaktadır. Ancak termal turizmin dıĢ turizme açılması ve dünya ülkeleriyle rekabet edebilir seviyeye ulaĢması nitelikli tesislerin oluĢturulması ve konaklama, kür merkezi ve kür parkı entegrasyonunun uluslar arası niteliklere sahip olan tesislere entegre edilmesiyle mümkün olabilecektir.

Termal tesislerin bünyesindeki kür merkezleri, maliyetleri yüksek olan yatırımlardır. Her otel için tek bir merkez açılması yerine, oteller grubu ve özel idare-belediye ortaklığı (birlik) vasıtası ile ortak Ģekilde kullanılacak, çevre tesislere hizmet verebilecek uluslararası düzeyde ve sertifikalı merkezi bir tesisin yapılması sonucu gereksiz yatırımların önlenmesi sağlanmıĢ olacaktır. Ayrıca kaliteli uzman personel temini kolaylaĢacak, yatırım ve iĢletme maliyetleri de azalmıĢ olacaktır. Bu grupların kuracağı spesifik seyahat acenteleri aracılığı ile tanıtım ve pazarlama yapılarak etkin müĢteri kitlesi oluĢturulabilecektir

Son dönemlerde Özel sektör ve kamu yatırımları ile ülkemizde termal turizmde var olan potansiyel verimli bir Ģekilde değerlendirilerek iç turizmin bu anlamda hareketlendirilmesi için, uluslararası düzeyde, termal otel + kür merkezi + kür parkı entegrasyonunu sağlayan nitelikli tesisler oluĢturulmaya baĢlanmıĢtır. Böylelikle dıĢ turizmin ülkemize çekilerek turist sayısının arttırılması ve sonuç olarak ekonomik kalkınmanın gerçekleĢtirilmesi amaçlanmaktadır. Ancak, Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılan tahsis sayılarının ve belgelendirilen tesis sayılarının diğer turizm tesislerine oranla oldukça düĢük olduğu görülmektedir.

Kültür ve Turizm Bakanlığından termal amaca yönelik olarak (Sağlık Bakanlığınca kür merkezi uygun görülen) turizm yatırım belgesi almıĢ 16 tesisin yatak sayısı 8.435, turizm iĢletme belgesi almıĢ 50 tesisin yatak sayısı ise 16.302dir. YaklaĢık olarak 6.174 yatak kapasiteli 35 tesis ise yerel idare tarafından belgelendirilmiĢtir.

Tablo 3-5: Termal Turizm Tesislerinin Sayı ve Yatak Kapasiteleri

		2006		2010
Termal Turizm Tesisleri	Tesis Sayısı	Yatak Kapasitesi	Tesis Sayısı	Yatak Kapasitesi
Turizm ĠĢletmesi Belgeli	37	9.736	50	16.302
Turizm Yatırımı Belgeli	8	2.438	16	7.757
Belediye Belgeli	33	5.593	35	6.174
Toplam	78	17.767	101	30.233

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Ülkemizde Kaplıcalar Yönetmeliğine göre Sağlık Bakanlığından kaplıca iĢletme izni alan tesis sayısı 140, izinli Talassoterapi merkezi sayısı 10 ve izinli peloid tesisi sayısı 5‟dir.

Tablo 3-6: Sağlık Bakanlığından Ruhsatlı-Ġzinli Tesis Sayıları (Nisan 2011)

ĠġLETME ĠZĠNLĠ KAPLICA SAYISI	140
ĠZĠNLĠ TALASSOTERAPĠ MERKEZLERĠ	10
ĠZĠNLĠ PELOĠD TESĠSLERĠ	5

(http://www.saglik.gov.tr/TSHGM )

–Termal Turizmi Alanında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Planlama ÇalıĢmaları:

2007 yılında hazırlanan Türkiye Turizm Stratejisi, turizm sektöründe, kamu ve özel sektörlerin iĢbirliğini gündeme taĢıyan ve stratejik planlama çalıĢmalarının yönetim ve uygulanmasına yönelik açılımların sağlanmasını hedefleyen bir çalıĢmadır. Katılımcı planlama anlayıĢı doğrultusunda Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanan Türkiye Turizm Stratejisi ve Eylem Planı ile üretim, yönetim ve uygulama süreçlerinde turizm sektörünün önüne bir yol haritası konularak yönlendirilmesi temel amaç olarak kabul edilmiĢtir.

Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Eylem Planı 2007-2013 çalıĢmasının Türkiye Turizmi için en önemli açılımı, ülkemizin sahip olduğu alternatif turizm potansiyellerinin tespiti ve planlı bir Ģekilde koruma-kullanma dengesi içerisinde ülke turizmine kazandırılması için izlenecek olan stratejileri belirleyip eylem planı haline getirmiĢ olmasıdır. Bu kapsamda ülkemizin sahip olduğu jeotermal potansiyele bağlı olarak en önemli alternatif turizm türlerinden biri olan Termal Turizm konusunda öncelikli olarak ülke genelindeki potansiyel alanlar belirlenmiĢ ve bu potansiyel alanlar bölgeleme esasına göre analiz edildikten sonra genel planlama yaklaĢımı içerisinde Termal Turizm Master Planı hazırlanmıĢtır.

Termal Turizm Master Planı kapsamında ülkemizdeki jeotermal potansiyeller dikkate alınarak öncelikli olarak geliĢtirilecek dört bölge ve 17 ilde toplam 42 adet kaplıca alanı yeni turizm merkezi ilan edilmiĢ veya sınırları geniĢletilmiĢtir. Ülkemizin zengin Ģifalı termal kaynaklarının, kültürel ve doğal güzellikler ile bütünleĢtiği, benzer iklimsel özelliklere ve ortak ulaĢım imkanlarına sahip olan, diğer turizm türleri ile entegre olabilecek ve destinasyon oluĢturabilecek kapasiteye sahip olan;

Güney Marmara Termal Turizm Bölgesi (Çanakkale, Balıkesir, Yalova)
Frigya Termal Turizm Bölgesi (Afyonkarahisar, Kütahya, UĢak, EskiĢehir, Ankara)
Güney Ege Termal Turizm Bölgesi (Ġzmir, Manisa, Aydın, Denizli)
Orta Anadolu Termal Turizm Bölgesi (Yozgat, KırĢehir, NevĢehir, Niğde, Aksaray) öncelikli geliĢtirilecek bölgeler olarak belirlenmiĢtir.

Termal Turizm Master Planı ile termal yatak kapasitesinin kısa dönemde (2007-2012)

50.000, orta dönemde (2012-2017) 100.000 ve uzun dönemde 500.000 yatağa ulaĢtırılması hedeflenmektedir.

Termal Turizmin Avantajları

Alternatif bir turizm türü olan termal turizmin kitle turizmine göre bazı avantajlara sahip olması yanında, ülkemiz de termal turizmin geliĢmesi, Avrupa ve Dünya ülkeleriyle rekabet edebilecek düzeye ulaĢmasında birçok avantaja sahiptir. Termal turizmin gerek ülke ekonomisine katkısı yönünden gerekse termal turizme özgü özellikler açısından sahip olduğu avantajlar aĢağıdaki Ģekilde sıralanmaktadır :

12 ay turizm yapma imkanı,
Tesislerde yüksek doluluk oranına ulaĢılması,
Sürekli istihdam oluĢturulması,
Diğer alternatif turizm türleri ile kolay entegrasyon oluĢturarak bölgesel dengeli turizm geliĢmesinin sağlanması,
Termal tesislerde insan sağlığını iyileĢtirici aktiviteler yanı sıra sağlıklı – zinde insan yaratma, eğlence ve dinlenme olanaklarının da bulunması,
Kür merkezi (tedavi) entegrasyonuna sahip tesislerin maliyetini çabuk geri ödeyen karlı ve rekabet gücüne sahip yatırımlar olması,
Yatırım ve iĢletme karlılığı (kür uygulamalarının 10-21 gün arasında olması),
Yüksek iç turizm talebi,
Bölgesel kalkınma aracı olması,
YaĢlanan Avrupa nüfus yapısı,
Orta Doğu pazar payının olması.

3.4.Arz ve Talep Durumu

3.4.1.Türkiye’de Termal Turizm Konaklama Arzı

T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve ĠĢletmeler Genel Müdürlüğü‟nden temin edilen verilere göre 2007-2010 yılları arasında Turizm Yatırımı ve Turizm ĠĢletmesi Belgesi‟ne sahip Termal Otellerin tesis, oda ve yatak sayısındaki geliĢmeler aĢağıdaki tabloda gösterilmektedir.

2007 yılında 2.795 yatak kapasitesine sahip 12 termal otel mevcutken 2010 yılına gelindiğinde termal otel sayısı yaklaĢık %316 oranında artarak 50‟ye ve yatak kapasitesi ise yaklaĢık %483 artarak 16.302 rakamına ulaĢmıĢtır. Halen yatırım aĢamasında bulunan 8.435 yatak kapasitesine sahip 16 termal otelin hizmete girmesiyle yatak kapasitesinin yaklaĢık %52 artarak 24.737 düzeyine ulaĢması beklenmektedir.

Tablo 3-7: Turizm Belgeli Termal Tesislerin Sınıflarına Göre Tesis, Oda, Yatak Sayıları

		Turizm Yatırımı Belgeli			Turizm ĠĢletmesi Belgeli
		Tesis Sayısı	Oda Sayısı	Yatak Sayısı	Tesis Sayısı	Oda Sayısı	Yatak Sayısı
2007	5 YILDIZLI	6	1 587	4 348	3	748	1 692
	4 YILDIZLI	1	400	1 593	1	150	303
	3 YILDIZLI	3	216	458	7	350	758
	2 YILDIZLI	–	–	–	1	21	42
	TOPLAM	10	2 203	6 399	12	1 269	2 795
2008	5 YILDIZLI	6	1 587	4 348	3	769	1 764
	4 YILDIZLI	1	400	1 563	1	207	417
	3 YILDIZLI	3	216	458	7	350	758
	2 YILDIZLI	–	–	–	2	55	110
	TOPLAM	10	2 203	6 369	13	1 381	3 049
2009	5 YILDIZLI	6	1 460	3 654	5	1 251	3 132
	4 YILDIZLI	3	530	1 917	9	1 186	2 519
	3 YILDIZLI	2	140	294	6	406	849
	2 YILDIZLI	–	–	–	2	55	110
	TOPLAM	11	2 130	5 865	22	2 898	6 610
2010	5 YILDIZLI	10	2 432	5 480	17	4 151	9 296
	4 YILDIZLI	5	971	2 795	17	2 457	4 896
	3 YILDIZLI	1	80	160	9	626	1 307
	2 YILDIZLI	–	–	–	3	122	251
	1 YILDIZLI	–	–	–	1	47	104
	ÖZEL TESĠS	–	–	–	3	205	448
	TOPLAM	16	3 483	8 435	50	7 608	16 302

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Tablo 8 „de de görüleceği üzere özellikle son 10 yıl içinde Afyon, Denizli-Pamukkale, Ġzmir-ÇeĢme, Ankara-Kızılcahamam ve NevĢehir-Kozaklı bölgelerinde önemli tesisler iĢletmeye açılmıĢtır.

ÇeĢme‟de termal turizmini geliĢtirme yönünde yeni projeler hazırlanmıĢtır. Ġzmir Ġl Özel Ġdaresi, yerel yönetim ve özel sektör kuruluĢlarının katılımıyla kurulan ÇEġTAġ Ģirketi, ilçede “Jeotermal 2001 Projesi” isimli bir proje yürütmektedir. Bir termal su köyünü ihtiva eden ÇeĢme Termal Tedavi Merkezi Projesi için Ġl Özel Ġdaresi arsa tahsisi yapacaktır. Yapılması hedeflenen kür merkezi ile bölge deniz, kum, güneĢ, kültür, kent ve sağlık turizmi türlerini kapsayan geniĢ bir ürün yelpazesine sahip olacaktır.

Son yıllarda termal turizm alanında önemli bir geliĢme gösteren diğer bir bölgede NevĢehir-Kozaklı turizm merkezidir. 1970‟li yıllarda küçük çaplı konaklama tesislerinin iĢletmelerin mevcut olduğu bölge, son yıllarda gerçekleĢtirilen yatırımlarla ivme kazanmıĢtır.

Tablo 3-8: Turizm ĠĢletme Belgeli Termal Oteller ( 2010 )

ĠL	ĠLÇE	ĠSĠM	SINIF	TÜR	ODA	YATAK
AFYON	MERKEZ	ĠKBAL TERMAL OTEL	H5	OTEL+TERMAL TUR. TES.	286	604
AFYON	SANDIKLI	SANDIKLI TERMAL PARK OTEL	H5	TERMAL OTEL	188	380
AFYON	KÜTAHYA YOLU	KOREL TERMAL OTEL	H5	TERMAL OTEL	329	780
AFYON	KÜTAHYA YOLU	ORUÇOĞLU TERMAL RESORT	H5	TERMAL OTEL	306	624
AMASYA	MERKEZ	GÖZLEK TERMAL TESĠSLERĠ	H2	OTEL + TERMAL TESĠS	28	63
ANKARA	KIZILCAHAMAM	PATALYA TERMAL OTEL	H4	TERMAL OTEL	257	311
ANKARA	KIZILCAHAMAM	ABUHAYAT RESORT OTEL	H3	OTEL+SAĞLIK VE TERMALTUR. TES.	93	203
ANKARA	KIZILCAHAMAM	ġĠFA HAYAT SUYU KAPLICA OTELĠ	H3	TERMAL OTEL	52	114
ANKARA	KIZILCAHAMAM	ASYAFĠN	H5	TERMAL OTEL	94	190

ANKARA	HAYMANA	DOKTORUN YAġAM OTEL	H3	TERMAL OTEL	36	72
ANKARA	HAYMANA	SARAÇOĞLU TERMAL OTEL	H2	TERMAL OTEL	34	68
ANTALYA	KEMER	TURKĠZ OTEL	H5	TERMAL OTEL	152	324
AYDIN	KUġADASI	NATUR-MED DOĞAL TEDAVĠ VEKAPLICA KÜR OTELĠ	H3	TERMAL OTEL	55	116
BALIKESĠR	MERKEZ	ASYA PAMUKÇU TERMAL	H5	TERMAL OTEL	85	218
BALIKESĠR	EDREMĠT	ADRAMĠS TERMEL OTEL	H4	TERMAL OTEL	66	135
BALIKESĠR	GÖNEN	GÖNEN KAPLICA OTELĠ	H4	TERMAL OTEL	250	414
BALIKESĠR	EDREMĠT	ENTUR TERMAL OTEL	H3	OTEL + TERMAL TESĠS	38	80
BALIKESĠR	EDREMĠT	GÜRE SARUHAN TERMAL OTEL	H4	TERMAL OTEL	122	275
BOLU	MERKEZ	BOLU TERMAL OTELĠ	H4	TERMAL OTEL	77	164
BURSA	OSMANGAZĠ	KERVANSARAY TERMAL OTEL	H5	TERMAL OTEL	211	422
BURSA	OSMANGAZĠ	GÖNLÜFERAH OTELĠ	H4	TERMAL OTEL	70	139

BURSA	OSMANGAZĠ	MARĠGOLD TERMAL OTEL&SPA	H5	TERMAL OTEL	120	246
ÇORUM	MERKEZ	ÇORUM TERMAL PENEZ OTEL	H4	TERMAL OTEL	63	126
DENĠZLĠ	MERKEZ	PAM TERMAL OTEL	H5	TERMAL OTEL	236	472
DENĠZLĠ	MERKEZ	COLOSSEA HOTEL THERMAL	H5	TERMAL OTEL	231	462
DENĠZLĠ	MERKEZ	LYCUS RĠVER OTELĠ	H4	TERMAL OTEL	272	544
DENĠZLĠ	PAMUKKALE	RĠCHMOND OTEL	H4	TERMAL OTEL	315	642
DENĠZLĠ	SARAYKÖY	UMUT TERMAL OTEL	H4	TERMAL OTEL	106	312
HATAY	MERKEZ	ANTAKYA OTTOMAN PALACE THERMAL RESORT	H5	TERMAL OTEL	252	504
ĠSTANBUL	TUZLA	TUZLA ĠÇMELER OTEL	H1	TERMAL OTEL	47	104
ĠZMĠR	BALÇOVA	BALÇOVA TERMAL OTEL	H4	TERMAL OTEL	204	408
ĠZMĠR	ÇEġME	DELMAR OTEL	H3	TERMAL OTEL	92	192
ĠZMĠR	ÇEġME	RADĠSSON BLU RESORT & SPA	H5	TERMAL OTEL	312	636
ĠZMĠR	ÇEġME	ALTINYUNUS TATĠL KÖYÜ	H5	TERMAL OTEL	465	1080

ĠZMĠR	ÇEġME	SHERATON ÇEġME HOTEL RESORT&SPA	H5	TERMAL OTEL	398	942
ĠZMĠR	ÇEġME	ILICA SPA & WELLNESS THERMAL RESORT	H5	TERMAL OTEL	256	548
KIRġEHĠR	MERKEZ	BÜYÜK OTEL TERME	H3	TERMAL OTEL	132	264
KÜTAHYA	ESKĠġEHĠR YOLU	GÜRAL HARLEK TERMAL OTEL VE SPA		ÖZEL TESĠS	98	200
MANĠSA	SALĠHLĠ	HOTEL LĠDYA SARDES TERMAL &SPA	H4	TERMAL OTEL	123	292
MUĞLA	DALAMAN	SPA OTEL CLUB THERMEMARĠS	H4	TERMAL OTEL	72	153
NEVġEHĠR	KOZAKLI	YAPISEL OTEL	H2	TERMAL OTEL	60	120
NEVġEHĠR	KOZAKLI	ROSA RESORT OTELĠ	H5	TERMAL OTEL	230	864
NEVġEHĠR	KOZAKLI	KOZAKLI GRAND TERMAL OTEL	H4	TERMAL OTEL	152	308
NEVġEHĠR	KOZAKLI	TERMALYA TERMAL OTEL	H4	TERMAL OTEL	138	332
NEVġEHĠR	KOZAKLI	DADAK TERMAL SPA & WELLNESS HOTEL	H4	TERMAL OTEL	89	178
RĠZE	ÇAMLIHEMġĠN	KAPLICA TESĠSLERĠ FĠZĠK VE REHABĠLĠTASYON MERKEZĠ		ÖZEL TESĠS(SAĞLIK MERKEZĠ)
SAMSUN	HAVZA	ANCERE TERMAL OTEL	H4	TERMAL OTEL	81	163
SAKARYA	AKYAZI	KUZULUK TERMAL OTEL	H3	TERMAL OTEL	65	140
YALOVA	TERMAL	YALOVA TERMAL KAPLICALARI		ÖZEL TESĠS	107	248
YOZGAT	SARIKAYA	MEHMETOĞULLARI OTEL	H3	TERMAL OTEL	63	126
TOPLAM					7.608	16.302

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Turizm iĢletme belgeli termal otellerde Ġzmir bölgesi toplam 3806 yatak kapasitesi ile toplam yatak arzından %23‟lük bir pay almaktadır. Ġzmir‟i sırasıyla 2432 yatak kapasitesi ile Denizli ve 2388 yatak kapasitesi ile Afyon bölgesi takip etmektedir. Ancak, Afyon bölgesinde 6 adet modern tesis toplamda 4002 yatak kapasitesi ile yatırım aĢamasındadır. Önümüzdeki yıllarda bu tesislerin iĢletmeye açılmasıyla yatak kapasitesi 6390 adete ulaĢacaktır. Son dönemlerde termal turizm için cazibe merkezi olmaya baĢlayan bölge, ülke bazında en fazla yatak kapasitesinin olduğu il konumuna gelecektir.

Tablo 3-9: Turizm Yatırımı Belgeli Termal Oteller (2010)

ĠL	ĠSĠM	SINIF	TÜR	ODA	YATAK
AFYON	FUAR TERMAL OTEL	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	377	860
AFYON	SAFRAN AQUA RESORT SPA & TERMAL KAPLICA	4 YILDIZLI	TERMAL OTEL	320	648
AFYON	SĠDAR THERMAL OTEL & SPA	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	305	640
AFYON	PALA’S PREMĠUM TERMAL & SPA CENTER	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	123	286
AFYON	ALĠLA ROYAL TERMAL RESORT OTEL & SPA	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	193	672
AFYON	ALĠLA ROYAL TERMAL RESORT OTEL & SPA	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	138	456
AFYON	KIRKPINAR TERMAL OTEL	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	320	440
AKSARAY	ATASU TERMAL OTEL	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	156	344
ANKARA	BAġAK TERMAL OTEL	4 YILDIZLI	TERMAL OTEL	110	268
ANKARA	SOĞUKSU MĠLLĠ PARKI ÇAM OTEL	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	198	396
ANTALYA	RAĠNBOW CLUB OTEL	3 YILDIZLI	TERMAL OTEL	80	160
BOLU	SAROT KOZA TERMAL OTEL	4 YILDIZLI	TERMAL OTEL	74	152
ĠZMĠR	HAMMAM OTEL	4 YILDIZLI	TERMAL OTEL	400	1593
KIRġEHĠR	ARTEKS TERMAL OTEL	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	200	418
NĠĞDE	NARLIGÖL TERMAL OTEL	4 YILDIZLI	TERMAL OTEL	67	134
YOZGAT	DEDEMAN CAVLAK TERMAL & SPA	5 YILDIZLI	TERMAL OTEL	422	968
TOPLAM				3.483	8.435

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Türkiye‟de Turizm Bakanlığı‟nca belgeli 50 adet tesisten (tablo 8) çok azı fizik tedavi ünitelerini bünyesinde barındırmaktadır. Afyon ilindeki oteller, Ġzmir Ġlindeki Balçova Termal Otel, Ankara Ġlindeki Ab-u Hayat ve Asyafin, Balıkesir ilindeki Gönen Kaplıca Oteli bu tarzdaki otellerin baĢlıcalarıdır.

Türkiye‟de turizm iĢletme belgeli tesisler dıĢındaki kaplıca tesislerinin büyük bir çoğunluğu mevsimlik olarak iĢletmecilik faaliyetinde bulunmaktadır. Yıllık olarak faaliyet gösterebilmeleri için, öncelikle geniĢ yatak kapasitesine sahip nitelikli konaklama ve yan hizmet birimlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Çünkü ülkemizdeki söz konusu iĢletmelerin büyük bir çoğunluğu, küçük yatak kapasiteli aile iĢletmeleri veya belediyelerin sınırlı mali olanakları çevresinde gerçekleĢtirdikleri niteliksiz iĢletmelerdir. Termal merkezlerdeki konaklama iĢletmelerinden nitelikli olanların çoğunlukla otel ve motel türünde olmalarına karĢılık, niteliksiz olanların pansiyon ve baraka türünde oldukları görülmektedir. Açıklamalardan da anlaĢılacağı gibi, Türkiye‟de termal su potansiyeli ile termal yatak arzı arasında önemli bir farklılık bulunmaktadır. Büyük bir termal su potansiyeli olmasına karĢın, mevcut yatak kapasitesinin sayıca çok az olması ve iĢletmelerin elveriĢsiz Ģartlarda bulunması, varlık içinde yokluk çekilmesinin en belirgin örneği olmaktadır.

2010 yılı itibariyle Türkiye genelinde 6.174 yatak kapasiteli 35 tesis ise yerel idare tarafından belgelendirilmiĢtir. Belediye belgeli kaplıcaların sayıları, oda ve yatak kapasiteleri 2007-2010 dönemi itibariyle tabloda gösterilmektedir.

Tablo 3-10: Belediye Belgeli Kaplıca Tesis, Oda ve Yatak Sayıları

	TESĠS SAYISI	ODA SAYISI	YATAK SAYISI
2007	33	2.021	5.593
2008	33	2.021	5.593
2009	34	2.088	5.883
2010	35	2.226	6.174

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

3.4.2.Türkiye’de Termal Turizm Konaklama Talebi

Dünyada ve Türkiye‟de, insanlar giderek dinlenme ve tatil dönemlerinde sağlıklarının düzenli bir geliĢim sağlamasını amaçladıklarından, termal turizmine olan talebin derecesi de artmakta ve dolayısıyla termal merkezlerde tatillerin geçirilmesi de yaygınlaĢmaktadır.

SanayileĢme ve kentleĢme süresine girmiĢ bulunan Türk halkı da yüzyıllardan beri sürdürdüğü “kaplıca-yaylacılık” geleneğine sahip bulunmaktadır. Termal merkezlere gitmek, ülke düzeyinde yaygın bir toplumsal olay niteliğindedir. Türkiye‟de resmi olmayan kayıtlara göre 10 milyondan fazla insanın romatizma hastalığına sahip olduğu söylenmektedir. Bu talebin yanı sıra Türkiye‟de denize ve kıyılara gitmeyen, ekonomik durumu yeterli olan ve harcama yapabilecek önemli bir müĢteri potansiyeli bulunmaktadır.

Türk Ekoloji ve Hidro-Klimatoloji Derneğinin yaptığı bir araĢtırmaya göre; Türkiye‟de daha çok orta yaĢ (40 – 60 yaĢ) grubu kaplıcalara gitmektedir. Küristlerin % 42‟sinin romatizmal hastalıklar, % 26‟sının genel vücut ağrıları, % 11‟inin bel ağrısı, % 2‟sinin kadın hastalıkları, % 2‟sinin refakat, % 11‟inin de gezi amacıyla kaplıcalara gittiği tespit edilmiĢtir. Kaplıcalara giden küristlerin % 42‟sinin doktor tavsiyesi ile gittiği ve gidenlerin % 75‟inin kaplıcalarda 10 gün kaldığı tespit edilmiĢtir.

Türkiye‟deki termal turizm iĢletme belgeli tesislerde konaklayan kiĢiler ve yapılan gecelemelerle ilgili olarak sağlıklı ve sistemli istatistiki verilere ulaĢılamamıĢtır. Kültür ve Turizm Bakanlığı konaklama istatistikleri incelendiğinde yıllar itibariyle konaklama ve geceleme sayılarında tutarsızlıklar olduğu gözlenmiĢtir. Dolayısıyla bu çalıĢmada daha gerçekçi olduğuna inanılan 2010 yılı verileri esas alınmıĢtır. AĢağıdaki tabloda Turizm ĠĢletme Belgeli Tesislere milliyetlere göre geliĢ, geceleme sayıları ve ortalama kalıĢ süreleri verilmiĢtir. Görüldüğü üzere yabancı turistlerin tesise geliĢ sayılarına göre toplam içindeki payı yaklaĢık %6,5, gecelemelere göre ise %14 civarındadır. Termal tesisleri ziyaret eden yabancı turistlerin yaklaĢık %44‟ü Avrupa orijinlidir. Buna rağmen termal turizm için gelen turist sayısına ülke bazında bakıldığında 2.712 kiĢiyle Suriye birinci, 2.684 kiĢiyle Almanya ikinci, 2.611 kiĢiyle Norveç üçüncü sırada yer almaktadır. Ortalama kalıĢ sürelerine bakıldığında ise 13,3 gün ile Norveç birinci, 9 gün ile Hollanda ikinci, 6,7 gün ile Almanya üçüncü sıradadır.

Tablo 3-11:Turizm ĠĢletme Belgeli Termal Tesislerde Milliyetlerine Göre Konaklama Sayıları

ĠKAMET ÜLKESĠ	TESĠSE GELĠġ SAYISI	GECELEME	ORT. KALIġ SÜRESĠ
GENEL TOPLAM	284.250	657.365	2,30
TÜRKĠYE	265.611	563.232	2,10
YABANCI TOPLAM	18.639	94.133	5,10
TOPLAM AVRUPA	8.177	64.424	7,90
SURĠYE	2.712	5.095	1,90
ALMANYA	2.684	17.993	6,70
NORVEÇ	2.611	34.814	13,30
YUNANĠSTAN	987	2.913	3.0
ĠNGĠLTERE	405	1.399	3,50
ĠTALYA	312	567	1,80
B.D.T.	287	1.473	5,10
A.B.D.	268	966	3,60
HOLLANDA	266	2.406	9,00
FRANSA	212	841	4.0
JAPONYA	183	298	1,60
RUSYA FED.	178	987	5,50

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Tablo 12 „de 2010 yılı itibariyle Belediye Belgeli Tesislere milliyetlere göre geliĢ, geceleme sayıları ve ortalama kalıĢ süreleri verilmiĢtir. Görüldüğü üzere yabancı turistlerin toplam içindeki payı yaklaĢık %9,3 civarındadır. Kaplıca tesislerini ziyaret eden yabancı turistlerin yaklaĢık %78‟i Avrupa orijinlidir. Gelen turist sayısına ülke bazında bakıldığında 17.513 kiĢiyle Almanya birinci, 1.968 kiĢiyle Fransa ikinci, 1.559 kiĢiyle ABD üçüncü sırada yer almaktadır. Ortalama kalıĢ sürelerine bakıldığında ise 4,7 gün ile BDT birinci, 3,6 gün ile Rusya ikinci, 1,3 gün ile Almanya ve Ġspanya üçüncü sıradadır.

Tablo 3-12: Belediye Belgeli Kaplıca Tesislerinde Milliyetlerine Göre Konaklama Sayıları

ĠKAMET ÜLKESĠ	TESĠSE GELĠġ SAYISI	GECELEME	ORT. KALIġ SÜRESĠ
GENEL TOPLAM	319.449	778.034	2,4
TÜRKĠYE	289.671	738.069	2,5
YABANCI TOPLAM	29.778	39.965	1,3
TOPLAM AVRUPA	23.173	30.506	1,3
ALMANYA	17.513	23.465	1,3
FRANSA	1.968	2.256	1,1
A.B.D.	1.559	1.604	1.0
POLONYA	1.064	1.084	1.0
BELÇĠKA	818	857	1.0
ĠSVEÇ	485	529	1,1
ĠSPANYA	394	494	1,3
B.D.T.	335	1.579	4,7
JAPONYA	296	357	1,2
RUSYA FED.	232	835	3,6
DANĠMARKA	178	178	1.0
SLOVAKYA	156	156	1.0

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Tablo 13‟de 2007-2010 dönemi için Belediye Belgeli tesislere geliĢ sayısı, geceleme, ortalama kalıĢ süresi ve doluluk oranları verilmektedir. 2009 yılı itibariyle yabancı ve yerli turistler, belediye belgeli tesisleri turizm belgeli tesislere göre daha çok tercih etmiĢtir. Belediye belgeli tesisleri 2010 yılında 319.449 kiĢi ziyaret etmiĢken turizm belgeli tesisleri 284.250 kiĢi ziyaret etmiĢtir. Söz konusu dönem itibariyle belediye belgeli tesislere geliĢ sayısı ve ortalama kalıĢ süresinde de artıĢ eğilimi gözlenmektedir.

Tablo 3-13: Kaplıcalara GeliĢ Sayısı, Geceleme, Ort. KalıĢ Süresi, Doluluk Oranı

Yıllar	TESĠSE GELĠġ SAYISI			GECELEME			ORT. KALIġ SÜRESĠ			DOLULUK ORANLARI
Yıllar										DOLULUK ORANLARI
	YABANCI	YERLĠ	TOPLAM	YABANCI	YERLĠ	TOPLAM	YABANCI	YERLĠ	TOPLAM	(%)
2007	13.118	236.048	249.166	15.779	610.575	626.354	1,2	2,6	2,5	38,51
2008	15.668	413.984	429.652	20.218	835.098	855.316	1,3	2,0	2,0	42,38
2009	18.702	256.383	275.085	34.748	668.738	703.486	1,9	2,6	2,6	33,83
2010	29.778	289.671	319.449	39.965	738.069	778.034	1,3	2,5	2,4	35,68

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Tablodan da anlaĢılacağı gibi ziyaretçiler tesislerden daha çok günü birlik ya da hafta sonu ziyaretleri Ģeklinde faydalanmaktadır. Oysa özellikle tedavi amaçlı olarak termal kaynaklardan faydalanma durumlarında kalıĢ sürelerinin daha uzun olması beklenmektedir. Tesislerin fiziki donanım yetersizliği ve uzman kadro eksiklikleri kısa süreli ziyaretlerin baĢlıca nedeni olarak gösterilebilir. Daha önce de ifade edildiği gibi bu tesislerin çoğu küçük yatak kapasiteli aile iĢletmeleri ya da belediyelerin sınırlı bütçeleriyle geliĢtirdikleri düĢük kaliteli iĢletmelerdir.

2000‟li yıllarda nüfusunun % 17‟si 65 yaĢın üzerinde olan Avrupa‟da bu oranın 2025 yılında % 20‟ye yükseleceği tahmin edilmektedir. Özellikle alım gücü çok yüksek olan 3. kuĢak olarak tabir edilen 50 yaĢ ve üstü insanlar, sağlıkta önleyici tedavi ve zinde kalma arzusu ile sürekli artan yüksek kaliteli wellness olanaklarına yönelik talep oluĢturmaktadır.

Ayrıca geliĢmiĢ ülkelerde sağlık giderlerinin fazla olması nedeniyle hastaların tedavi hizmetlerini azaltmaya yönelik olarak sağlık hizmetlerinin daha düĢük maliyetli ülkelerden temin edilmesi eğilimini artmaktadır. Ġsveç, Norveç ve Danimarka‟dan sonra Almanya ve Hollanda‟daki bazı özel sigorta Ģirketlerinin de termal tedavileri için Türkiye‟ye göndereceği hastalarının masraflarını karĢılama kararı almaları ülkemiz termal turizmi açısından önemli bir pazar payı oluĢturmaktadır.

3.5.Pazar Analizi ve Pazarlama

3.5.1.Sektörün Rekabet Durumu ve Pazarlama Stratejileri

Zengin jeotermal kaynaklara sahip olan ülkemizde, kaynakların en verimli Ģekilde kullanılarak insan sağlığı için iyileĢtirici, dinlendirici ve zinde kalma etkilerini kullanmak amacıyla son yıllarda sektöre olan ilgi artmaya baĢlamıĢtır. ÇalıĢmanın baĢlarında da anlatıldığı üzere özellikle Kültür ve Turizm Bakanlığı 2007 yılında Türkiye Turizm Stratejisi ve Eylem Planı doğrultusunda “ Turizm Master Planı” hazırlamıĢ ve ülkemizdeki 17 Ģehri öncelikli geliĢtirilmesi gereken termal kentler ilan etmiĢtir. Öncelikli bölgeler kapsamında olan Afyon,

NevĢehir ve Ġzmir illerinde faaliyet gösteren termal otellerden örnekler verilmeye çalıĢılacaktır.

Afyon Bölgesi :

Termal sularının sıcaklıkları, debileri ve içerdiği mineralizasyon çeĢitliliği açısından diğer illere nazaran daha yüksek seviyede olan Afyon ili, son yıllarda termal turizmi konusunda ciddi yatırımlar kazanmıĢtır. Ġstanbul, Ankara, Antalya ve Ġzmir gibi önemli destinasyonlara yakınlığı yanında termal tedavi konusunda geniĢ imkanları ile ülkenin en tanınmıĢ termal Ģehridir. Ġl, birçok büyük Ģehri birbirine bağlayan karayollarının kesiĢtiği noktada yer alması nedeniyle özellikle termal turizm ve kongre turizmini birbiriyle entegre etmeyi baĢarmıĢtır. Ayrıca, sağlık amaçlı uzun konaklamalar dıĢında karayolları transit bölgesinde olmasından dolayı güneye veya batıya tatile giden insanların 1-2 günlük konaklamaları ile tatil baĢlangıç noktası da olmaktadır. Havaalanının olmayıĢı ilin en büyük dezavantajıdır. Ancak, Afyon-Kütahya arasına yapılmakta olan Zafer Havaalanı inĢası hızla devam etmekte olup, 2012 yılında iĢletmeye açılacağı yetkililerce ifade edilmektedir.

Bölgede faaliyet gösteren 5 yıldızlı 4 adet otelde balneoterepi dıĢında, fizik tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri de verilmektedir. Bölgedeki iĢletmecilerle yapılan görüĢmelerde ortalama yıllık doluluk oranlarının % 70-80 „ler seviyesinde olduğu öğrenilmiĢtir. Termal tesislerin en önemli pazarı Ġstanbul‟dur. Ġkinci sırada Ankara yer almaktadır. Temmuz ve ağustos aylarında ise yurt dıĢında oturan Türkler tarafından tercih edilmektedir. ġehir merkezine yakın olmalarından dolayı iĢletme gelirleri açısından günübirlik termal müĢterileri de önemli bir paya sahiptir.

Sağlık Bakanlığı‟ndan ruhsatlı olan Fizik tedavi üniteleri için Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaĢmalıdırlar. Ayrıca yurt içi özel sağlık sigortalarından olan Acıbadem, Promed gibi sigorta Ģirketleri ile de çalıĢılmaktadır. Yurt dıĢı taleplere yönelik olarak daha çok Hollanda‟da yaĢayan Türkler tarafından tercih edilen Hollanda orijinli AGĠS Sigorta ġirketi ile de çalıĢtıklarını ifade etmiĢlerdir. Fizik tedavi hizmetleri için ünitelerine gelen hastalarından, hastalık tanısı için bir defaya mahsus olmak üzere 80 TL muayene ücreti, diğer iĢlemlerden ise yapılacak tedavi çeĢidine göre günlük 50 ile 70 TL arasında ücret talep edilmektedir. YurtdıĢından Özel Sağlık Sigortası kanalıyla tedavi amaçlı gelen hastalardan alınan ücret ise 30 Euro ile 60Euro arasında değiĢmektedir.

NevĢehir-Kozaklı Bölgesi :

NevĢehir Ġli, Kozaklı Turizm Merkezi‟nde Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre bir adet 5 yıldızlı, 3 adet 4 yıldızlı ve 1 adet 2 yıldızlı olmak üzere toplamda 5 termal otel sektörde hizmet vermektedir. Termal havuzlar, uzman hekim denetimi olmadan müĢteriler tarafından eğlenme ve dinlenme amaçlı olarak kullanılmaktadır. Otellerde, fizik tedavi üniteleri teknik olarak mevcut olmasına rağmen, balneolog, fizyoterapist, uzman hekim gibi tıbbi elemanların temininin zorluğu ve maliyetlerinin yüksekliğinden dolayı faaliyete geçememiĢtir. Bölgedeki termal otellerdeki en dikkat çekici nokta özellikle yaz aylarında devre tatilcilerin yoğunluğudur. Otellerde hafta içi ve hafta sonları için farklı fiyat uygulamaları yapılmaktadır. KırĢehir, Kayseri, Gaziantep, Kahraman MaraĢ gibi civar illerden talep almaktadır. Otel yetkilileri ile yapılan görüĢmelerden bölgedeki ortalama doluluk oranının %60-%65‟ler civarında olduğu öğrenilmiĢtir.

Ġzmir Bölgesi :

Ġzmir Bölgesindeki Balçova Termal Tesisleri termal otel+kürmerkezi+kür parkı entegrasyonu ile Avrupa standartlarını en iyi yakalayabilmiĢ termal kompleksidir. Tesis son 15 yıldır dıĢ turizme dönük olarak çalıĢmaktadır. Norveç Sağlık Bakanlığı ile yapılan anlaĢmaya göre nisan-kasım ayları arasında Norveçli turistler tesiste konaklamaktadır. Norveçliler dıĢında Danimarka, Almanya ve Hollanda‟dan da tedavi amaçlı hastalara hizmet verilmektedir. Norveçli turistler tesiste 28 gün konaklarken, diğer Avrupa ülke vatandaĢlarında konaklama 14 gündür. Otelde konaklayan genel müĢteri profiline göre Nisan-kasım aylarında %80 yabancı müĢterilere hizmet verilirken, Kasım-nisan ayları arasında %70 Türk, %30 yabancı müĢteri geceleme yapmaktadır. Ġzmir gibi metropolde bulunmasından dolayı ayakta tedavi olan hastalar ve termal havuzları günübirlik kullanan müĢteri sayısı da oldukça yoğundur.Tesisteki ortalama doluluk oranları yaz aylarında %100‟lere ulaĢırken, kıĢ aylarında bu oran %70%80‟lerde seyretmektedir.

3.5.2.Termal Amaçlı Konaklama Tesislerinde Uygulanan Fiyatlar

Fizibilite konusu yatırıma emsal olabilecek termal tesislerde 2011 yılı itibariyle sezon fiyatları aĢağıda verilmiĢtir.

Balçova Termal Otel (H4) Ġzmir (KDV Dahil Yarım Pansiyon)

Tek KiĢi Konaklama:170 TL

Çift KiĢi Konaklama: 250 TL

(*) Emekli Sandığı, SSK ve Bağkur Emeklilerine %25 indirim uygulanmaktadır.

Oruçoğlu Termal Otel (H5) Afyon(KDV Dahil Yarım Pansiyon)

Tek KiĢi Konaklama: 210 TL

Çift KiĢi Konaklama: 300 TL

“ 7 gece kal 5 gece öde kampanyası”

Tek KiĢi Konaklama: 150 TL

Çift KiĢi Konaklama: 220 TL

Korel Termal Otel (H5) Afyon (KDV Dahil Yarım Pansiyon)

Tek KiĢi Konaklama: 180 TL

Çift KiĢi Konaklama: 270 TL

“ 7 gece kal 5 gece öde kampanyası”

Tek KiĢi Konaklama: 130 TL

Çift KiĢi Konaklama: 200 TL

“Sağlık Paketi”

Sağlık Giderlerinin SGK tarafından karĢılanması koĢuluyla tedavi amaçlı konaklama yapan hastalara uygulanan konaklama fiyatları:

Çift KiĢinin 14 gece Konaklama yapması halinde KiĢi baĢı Yarım Pansiyon Konaklama ücreti : 85 TL/gece Çift KiĢinin 10 gece Konaklama yapması halinde KiĢi baĢı Yarım Pansiyon Konaklama ücreti : 95 TL/gece

Sandıklı Termal Park Otel (H5) Afyon (KDV Dahil Yarım Pansiyon)

Tek KiĢi Konaklama: 175 TL

Çift KiĢi Konaklama: 250 TL

“ 7 gece kal 5 gece öde kampanyası”

Tek KiĢi Konaklama: 125 TL

Çift KiĢi Konaklama: 180 TL

Gönen Park Termal Park Otel (H4) Gönen-Balıkesir (KDV Dahil Yarım Pansiyon)

Tek KiĢi Konaklama: 140 TL

Çift KiĢi Konaklama: 190 TL

RosaTermal Otel (H5) Kozaklı-NevĢehir (KDV Dahil Yarım Pansiyon)

Tek KiĢi Konaklama: 110 TL

Çift KiĢi Konaklama: 145 TL

Asya Termal Otel (H5) Kızılcahamam-Ankara (KDV Dahil Yarım Pansiyon)

Tek KiĢi Konaklama: 160 TL

Çift KiĢi Konaklama: 260 TL

Kaplıcalarda SGK Ödemeleri:

Termal kompleksler, bir hastane veya klinik değildir. Hepsi birbirinden ayrı özellikte çalıĢan sistemlerdir. Geleneksel kaplıca uygulamalarıyla birlikte çeĢitli tedavi merkezlerinin bulunduğu sistemlerden (kür merkezi, klinik, hastane vb.) insanlar yararlanırken aynı zamanda farklı özellikteki konaklama tesislerinde konaklayarak tüm ihtiyaçlarını karĢılamaktadır.

“Kaplıcalar Yönetmeliği” ne göre Sağlık Bakanlığı‟ndan kaplıca iĢletme ruhsatı almıĢ olan kaplıcalardaki tedavilerin bir kısmını Devlet karĢılamaktadır. Sağlık Bakanlığı‟nca yayınlanan Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) 2010 da kaplıca tedavilerinin SGK tarafından karĢılanma Ģekli “4.5.4.L” bölümünde açıklanmıĢtır.

– “4.5.4. L” Kaplıca tedavileri

Kaplıca tedavileri için, resmi sağlık kurumlarınca en az bir fiziksel tıp ve rehabilitasyon veya tıbbi ekoloji ve hidroklimatoloji uzman hekiminin yer aldığı sağlık kurulları tarafından sağlık kurulu raporu düzenlenecektir. Sağlık raporunda tanı, önerilen tedavi, seans ve gün sayısı bilgilerinin yer alması zorunludur.
Sağlık kurulu raporunun düzenlendiği tarihten itibaren 6 (altı) ay içerisinde tedaviye baĢlanamaması halinde yeniden sağlık kurulu raporu düzenlenmesi gerekmektedir.
Kaplıca tedavisine gerek görülenler, Sağlık Bakanlığınca iĢletme izni verilen kaplıca tesislerine müracaat edebilirler. Sağlık Bakanlığınca iĢletme izni verilmeyen kaplıcalarda tedavi görenlerin, kaplıca tedavilerine ait bedeller Kurumca karĢılanmaz.
Sağlık Bakanlığınca iĢletme izni verilen kaplıca tesisleriile sözleĢme yapılıncaya kadar kaplıca tedavilerine ait giderler, hasta tarafından karĢılanacak olup tedaviye iliĢkin fatura ve sağlık raporuna dayanılarak her bir gün için bir adet olmak üzere, SUT eki EK-8 Listesinde 702.020 kodu ile yer alan “banyo-kaplıca” bedeli hastaya ödenir. SUT‟ta yer alan diğer iĢlemler faturalandırılsa dahi bedelleri ödenmez.
Kaplıca tedavileri ile ilgili yol, gündelik ve refakatçi giderleri SUT‟un 5 numaralı maddesi hükümlerine göre karĢılanır.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hizmetlerinde SGK Ödemeleri:

Sağlık Bakanlığı‟ndan onaylı fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezlerinde Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) 2010 da belirtildiği üzere tedavilerinin SGK tarafından karĢılanma Ģekli “4.5.4.F” bölümünde açıklanmıĢtır. Aynı tebliğin EK-8 , 7.5 bölümünde tedavilerin fiyatları tek tek verilmiĢtir. Hizmetlerin paket olarak uygulanması durumunda; hastalıklar aynı tebliğ EK-9 da A, B, C ve D olarak gruplara ayrılmıĢ ve her bir grup ayrı fiyatlandırılmıĢtır.

Fiyatlar seans baĢı 20 TL ile 85 TL arasında değiĢmektedir.

En çok fizik tedavi gerektiren, kas geliĢtirme, el, ayak ve bacaklara yapılan uygulamalar D grubunda olup, SGK tarafından seans baĢına ödenecek ücret 20 TL olarak açıklanmıĢtır. Belboyun fıtığı gibi nörolojik rahatsızlarla ilgili fizik tedaviler ise A grubunda değerlendirilip seans baĢına ödenecek ücret 85 TL olarak belirlenmiĢtir. SGK‟nın “B” grubuna ödeyeceği seans ücreti 60 TL, “C” grubu ise 30 TL‟dır.

3.6.Fethiye Ġlçesi Turizm Potansiyeli

3.6.1.Tarihçe

Antik çağlardaki adı Telmessos olan Fethiye, Anadolu uygarlıklarının en eskilerinden biri olan Likya Devletinin batıda Karya sınırındaki en önemli kentidir. KuruluĢuna iliĢkin kesin bir bilgi bulunmamasına rağmen elde edilen yazılı belgelerde kentin geçmiĢinin M.Ö 5.YY a kadar uzandığı belirtilmektedir. Bir Likya efsanesine göre Finike Kralı Agenor‟un kızına sevdalanan Tanrı Apollon küçük bir köpek kılığına girerek kral kızının gönlünü çalar ve bu evlilikten doğan çocuklarının ismini de Telmessos koyarlar. Apollon‟un kurduğu kente de oğluna ithafen Telmessos adı verilir. Adını Tanrı Apollon‟un oğlundan aldığı söylenen kent MÖ 547 yılında Pers Kralı Harpagos‟un tüm Likya ve Karya kentleri ile birlikte Telmessos‟u da ele geçirmesiyle Perslerin 1. Satraplığını oluĢturur. MÖ 5. YY ortalarında kurulan Attik-Delos Birliğine katılan Telmessos bir müddet sonra bağımsız bir kent olarak birlikten ayrılmasına rağmen MÖ 4.YY a kadar birlikle iliĢkisini sürdürmeye devam eder.

MÖ 344-343 kıĢında Asya seferine çıkan Büyük Ġskender tarafından ele geçirilen kent, bir rivayete göre kendi isteği ile Büyük Ġskender‟e teslim olmuĢ, bir baĢka efsanede ise

“Anadolu‟yu fethe çıkan Büyük Ġskender donanması ile Telmessos Limanına girer .Kumandanları Nearkos o dönemin kent yöneticisi Antipatrides‟ten müzisyen ve esirlerin kente girmeleri için izin ister. Ġsteği kabul edilince flüt kutularının içine gizledikleri silahlarıyla kente giren savaĢçılar gece düzenlenen Ģölenler sırasında Akropol‟u ele geçirirler” diye anlatılmaktadır.

MÖ 240 yılında 3.Ptolomy tarafından Lysimachos‟un oğluna verilen kent MÖ 189 yılında Magnasia savaĢından sonraki antlaĢmada Romalılar tarafından Bergama Kralı Eumenes‟e verilmiĢtir. Bergama Krallığının çöküĢünden sonra MÖ 133 yılında Likya Federasyonuna bağlanan Telmessos, federasyonun en önemli 6 kentinden biri durumundaydı. 8.YY da kentin adı Bizans Ġmparatoru II.Anastasios‟un onuruna Anastasiopolis olarak değiĢtirildi.1284 yılında MenteĢeoğullarının eline geçen kent,1424 yılında Osmanlı topraklarına katılmasıyla uzak Ģehir anlamında Meğri adını aldı.1934 yılında ġehit Pilot Fethi Beyin anısına Ģehre “Fethiye” adı verilmiĢtir.

3.6.2.Coğrafi Durum ve Ġklim

Doğa güzellikleri ve zenginlikleri ile olduğu kadar da tarihi ve turistik önemiyle dikkati çeken Muğla Ġline bağlı Fethiye ilçesi; Anadolu‟nun Güneybatısında, 37 00 Kuzey, 36 15‟ 28 50‟batı, 29 50 doğu boylamı çizgileri arasında, güneyde EĢen Çayı‟nın Akdeniz‟e döküldüğü Çayağzı ve KaĢ ilçesi, batıda Kapıdağ Yarımadası ve Dalaman Ġlçesi; doğuda Korkuteli, Elmalı, kuzeyinde Gölhisar ve Çameli Ġlçeleriyle çevrili olarak, Akdeniz bölgesi ile Ege bölgesini ayıran hattın Akdeniz bölgesi içinde kalan tipik bir kıyı kentidir.

Yüzölçümü 2686,411 Km² olup, önemli Akarsuları Kargı ve EĢen çayıdır. En yüksek dağları sırasıyla Babadağ, Akdağ, Mendos ve Girdev Dağları teĢkil etmektedir. Önemli ovaları EĢen ve Fethiye ovalarıdır. Ġlçe hudutlarında birbirinden güzel çoğunluğu Denize dik olarak inen 180 koy-körfez bulunmaktadır. Kıyı uzunluğu 167 Km. olan Ġlçede 18 adet ada mevcut olup, bu adaların önemlileri ġövalye, Kızılada, Katrancı, Tersane, Domuz, Yassıca, Gemile, Ayanikola, Karacaören adalarıdır.

Karakteristik Akdeniz ikliminin görüldüğü ilçede; yazlar sıcak ve kurak, kıĢlar ılık ve yağıĢlı geçer. Ġlçe yüzölçümünün %72‟lik bölümü ormanlık ve makiliklerle alanlarla kaplıdır.

3.6.3. Doğal ve Kültürel Değerler

Florasında 10.000 tür bitki yer alan Fethiye‟yi, çam ve sedir ormanlarıyla kaplı Toros Dağları çevreliyor. Bölgedeki ekolojik yapının değerini keĢfetmek isteyenler ve doğa – tarih – kültür meraklıları için Fethiye çok ilginç değerlere sahip.

Ölüdeniz

Yüzme ve su sporları için ideal özelliklere sahip, kristal berraklığında turkuvaz renkli denizi, bembeyaz kumsalı ve gökyüzünden hiç eksik olmayan güneĢi ile dünyanın gözde tatil merkezi. Durgun suyu ve korunaklı yapısıyla ölü bir denize benzeyen lagün: Kumburnu Ulusal Parkı ve Belcekız Plajı doğal bir cennet manzarası içinde tatil yapma olanağı sunuyor.

Kelebekler Vadisi

Pieri Rapos, Euglapia Quadripunctia, Danaus Chtsippus ve diğerleri. Derin bir vadinin tabanında yer alan Kelebek vadisi Fethiye‟nin en güzel koylarından birisidir. Vadide Ġlkbahar aylarından baĢlayarak yılın büyük bölümünde Jersey Tiger (kaplan Kelebekleri) nin de aralarında olduğu 40 dan fazla tür kelebeği gözlemlemek mümkündür.

Saklıkent

Saklıkent, Fethiye‟nin hemen arkasında, yüksek Toros Dağlarından gelen coĢkun suların aĢındırması ile oluĢan bir doğal güzelliktir. Sıcak yaz günlerinde kanyonda sular içinde yapılacak bir yürüyüĢle serinlenilir, yöre mutfağından örneklerin ve taze alabalıkların sunulduğu restoranlarda yemek yenilebilir. 300 m. derinliğinde ve 18 km uzunluğundaki kanyon, fotoğraf meraklılarının da gözdesidir.

ÇalıĢ Plajı

Kent merkezine 5 km. mesafede, ġövalye Adası karĢısındadır. 4 km‟lik kumsal boyunca oteller, pansiyonlar, kampingler ve lokantalar bulunmaktadır. Yeryüzünde gün batımının en güzel izlendiği yerlerden biri olarak nitelendirilen ÇalıĢ Plajı, su sporlarına elveriĢli denizinin yanında, “Caretta caretta” adıyla bilinen deniz kaplumbağası türünün kuluçka alanlarından biri olması dolayısı ile de ilçe turizminin en gözde yerlerinden biridir.

Gemiler Koyu ve Adası

Kaya Köyünün arkasındaki tepeyi aĢarak gelen yol, zeytin ve çam ağaçlarıyla çevrelenmiĢ bir baĢka güzelliğe, Gemiler Koyuna ulaĢıyor. Gemiler Koyunun tam karĢısındaki kaplı St. Nicholas (Gemiler Adası), Bizans döneminden kalma kalıntılarla doludur. 1990 yılında bir Japon Arkeoloji heyetinin Fethiye Müzesi ile birlikte baĢlattığı kazılarda gün ıĢığına çıkartılan buluntulardan, adanın erken Hıristiyanlık döneminde önemli bir ziyaret merkezi olduğu ve denizler azizi Nicholas‟ın bu adada yaĢadığı anlaĢılıyor.

Günlüklü (Küçük Kargı)

Orman içi dinlenme kampı olarak kullanılan Günlüklü, Latince Liquidi-Ambar Orientalis olarak adlandırılan Günlük (Sığla) ağaçlarıyla kaplı bir ulusal parktır. Çadır tatili ve günübirlik piknik için her türlü olanağa sahip olan kampingin Ģirin bir plajı da bulunmaktadır.

Katrancı

Fethiye – Muğla karayolunun 15nci kilometresinde çam ağaçlarının denizle kucaklaĢtığı, irili ufaklı koylarla çevrelenmiĢ olan Katrancı da bir Orman içi dinlenme kampı olarak hizmet vermektedir. Çadır turizmi – kampçılık için ideal olanaklara sahip olan Katrancı parkında günübirlik piknik yapmak da mümkündür.

Kıdrak

Belceğiz‟in 3 km. güneyindeki koy, sık çam ağaçları, temiz kumsalı ve berrak denizi ile ideal bir günü birlik dinlenme yeridir.

Girmeler (Gebeler) Kaplıcası

Tlos hamamlarını hatırlatan Girmeler Kaplıcası, birçok hastalığa Ģifa veren yüksek klorin ve sülfat içerikli termal su kaynaklarıyla bölgenin ilginç bir sağlık merkezidir. YaklaĢık 15 metre derinlikteki kuyulardan alınan termal suyun romatizma ve çeĢitli cilt hastalıklarının tedavisinde yarar sağladığı belirtilmektedir.

Kaya Köyü

Tarihi Fethiye Kalesinin arkasından güneye doğru giden dağ yolunu izlenirse, 7 km ötede Anadolulu Rumların 1922 yılına kadar yaĢadıkları büyüleyici bir yerleĢim yerine ulaĢılır. GeçmiĢte Kaya Köyü, “Levissi” olarak isimlendirilmiĢti. 1922 yılında iki ülke arasında yapılan bir nüfus değiĢimi anlaĢması gereği, Trakyalı Türkler ve Anadolulu Rumlar karĢılıklı olarak yer değiĢtirmiĢler, ancak bu bölgeye gelen Trakyalı göçmenler çevre koĢullarına uyum sağlayamadıkları için, köyü kısa sürede terk etmiĢlerdir. Kaya Köyü, 1923 yılından buyana terkedilmiĢ bir “hayalet kent” görüntüsüyle ziyaretçilerini ağırlıyor.

Yakapark

Ġnsan emeği ve yaratıcılığı ile doğanın engin zenginliğinin birlikte oluĢturduğu, su sesi ve kuĢ sesinin gizeminde unutulmaz anların yaĢanacağı bu eĢsiz dinlenme yerine Yaka köyünden 2 km‟lik bir yolla ulaĢmak mümkündür.

Göcek

Fethiye‟ye 30 km. uzaklıkta, Fethiye-Muğla karayolu üzerindedir. ġirin bir balıkçı kasabası görünümünde olan Göcek, son yıllarda yat turizminin en önemli merkezlerinden biri haline gelmiĢtir. Doğal limanının yanı sıra etrafını çevreleyen çamlık tepeleri, yakınındaki ören yerleri, çok sayıdaki adaları ve koyları ile eĢsiz bir turizm cennetidir. Son yıllarda sayıları hızla artan modern konaklama tesisleri ve marinası ile eĢsiz bir turizm cenneti olma yolunda olan Göcek, Dalaman Havaalanı‟na 20 km. mesafededir.

Adalar

Birbirinden güzel sayısız koylarla süslü Kapıdağı Yarımadası ve adalardan oluĢan, balıkçıların “Karanlık Ġçi” olarak tanımladıkları bölge mavi yolculukların vazgeçilmez uğrak yerlerinden biridir. Fethiye ve Göcekten düzenlenen günü birlik turlarla da ulaĢılabilen Yassıca

Adalar, Hamam Koyu, KurĢunlu Koyu, Yavansu, Bedri Rahmi Koyu, Tersane Adası, Göbün Koyu, Boynuzbükü, Göcek Adası, Domuz Adası, Zeytin Adası, Kızıl Ada yörede “12 Adalar” olarak da anılmakta ve önemli bir çekim alanı özelliğini taĢımaktadır.

Oyuktepe Koyları

Ġlçedeki iki büyük tatil köyünün de yer aldığı yarım adadaki MempaĢa, Küçük Samanlık, Boncuklu, Kuleli, Aksazlar, Akvaryum, Turunç Pınarı gibi doğal koylar, özellikle yöre halkının sıkça gittiği günü birlik mesire yerleridir.

Hisarönü – Ovacık

Ölüdeniz beldesinde bulunan bu iki tipik Türk köyü, son yıllarda turizm potansiyellerini yoğun konaklama, alıĢveriĢ ve eğlence merkezi haline dönüĢtürebilmiĢlerdir. Ölüdeniz, Babadağ, Kaya köyü gibi çekim alanlarına da yakın olan bu iki köy, günümüzde özellikle yabancı turistlerin büyük ilgisini çekmektedir.

Araxa

Fethiye’ye 40 km. uzaklıkta Antik Xanthos Çayının çıktığı yerde kurulmuĢtur. Bu olağan üstü su kaynağı mitolojik öykülere konu olmuĢtur. Bugün Ören Köyü sınırları içerisinde kalan kentten günümüze sur kalıntıları, hamam ve Bizans dönemine ait su yolu kalmıĢtır.

Tlos

Fethiye’ye 45 km. uzaklıktadır. Likya Federe Birliğinin 6 büyük kentinden biri ve birliğin ”spor merkezi” dir. Uçan kanatlı atı Pegasus ile ünlenen Mitolojik kahraman Bellaforonte’nin yaĢadığı kent olarak bilinir. Likya bölgesindeki en eski kent olduğu ve kuruluĢunun M.Ö. 2000’lerden önceye dayandığı arkeoloji kazıları ile tespit edilmiĢtir. Kent akropolünün doğal kayası üzerinde oluĢturulan mezarlığı, Likya’nın en güzel ev tipi mezarları ile süslenmiĢtir.

Nekropoldeki Ġ.Ö. yy.a tarihlenen kral tipi mezarın ise Bellaforonte’ye adandığı bilinir.

Letoon

Fethiye’ye 55 km. uzaklıkta, Likya Federe Birliğinin dinsel merkezidir. Tanrıça Leto,Tanrıça Artemis ve Tanrıça Apollon’a adanmıĢ 3 tapınağı ile ünlüdür. Arkeoloji kazıları

1962 yılından bu yana sürdürülen Letoon’da bölgenin erken Hıristiyanlık dönemine iliĢkin kiliseleri de ortaya çıkartılmıĢtır.

Pinara

Akdağ’ın eteklerinde Fethiye’ye 55 km uzaklıktadır. Likya’nın en büyük kentlerinden biridir. Bölgedeki ilk güzellik yarıĢmasının yapıldığı kent olarak bilinir ve tanrıça Afrodit’e adanan ilginç mimari özellikteki tapınağı ile önem kazanmıĢtır. Yüzlerce ”güvercin yuvası” biçiminde hazırlanmıĢ halk tipi mezarları Nekropolis’ini benzersiz kılar.

Cadianda

Fethiye’den 25 km. uzaklıktaki Üzümlü sınırlarındadır. Likya Federe Birliğine en son katılan kent olarak bilinir. Ġlginç fizik yapısı içinde kurulan kent doğal nedenlerle oldukça yıpranmıĢtır. Fethiye Müzesince gerçekleĢtirilen kazılar sonrası ortaya çıkan Tiyatrosu, Agorası,Stadyum-Hamam kompleksi ve anıt mezarları ile son yıllarda bölgenin ilgi odağı haline gelmiĢtir.

Likya Kaya Mezarları

ġehir içinde Likya döneminden kalma M.Ö. 4. yüzyıl eserleri dikkati çeker. Bunlar, Ģehrin simgesi haline gelen doğal kayaya oyulmuĢ mezarlardır. Çok sayıda düzgün basamaklarla mezarların en güzel ve en görkemlisi olan Amintas’a ulaĢılır. Bu mezar aĢağıdaki düzlükten de kolaylıkla görülür ve yaklaĢtıkça, büyüklüğü karĢısında duyulan hayranlık artar. Soldaki sütunun orta kısmında, M.Ö. 4. yüzyıl alfabesi ile ”herpamiasoğlu amintas” yazılıdır. Bu kiĢinin kimliği tam olarak bilinmemektedir. Ġlçede görülmeye değer pek çok lahit mezar bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi Likya dönemine ait olanıdır. Deniz içerisinde yükselen mezarın ilginç bir görünümü vardır. Ġki katlı ön yüzünde dörtgen, ahĢap kiriĢleri andıran oymalar ve gotik stili kemerli bir kapağı bulunmaktadır. Kapağın her iki yanı savaĢları resmeden fresklerle bezenmiĢ olup, bunların kiĢinin yaĢamı ile ilgili olduğu sanılmaktadır.

Cezayirli Cami

Cami, 1791 yılında Cezayirli Hasan PaĢa tarafından yapılmıĢtır. Hasan PaĢa ayrıca Kemer Köprüsü, Yayla yolundaki PaĢa Hanı, Yaka köyündeki su kemerleri gibi birçok yapıtı Fethiye’ye kazandırmıĢtır. Fethiye Kalesi

ġehrin güneyinde yükselen kalenin, Aziz John’un Ģövalyelerine ait olduğu sanılmaktadır. Duvarlara oyulmuĢ birkaç yazı, tarihi belirsiz bir sarnıç dıĢında, tepenin doğu yüzünde küçük ve basit iki kaya mezarı bulunmaktadır.

Hanlar

Fethiye’nin baĢlıca hanları; Ilıca Hanı (Üzümlü yolu üstünde), Ġncir Hanı, Karatoprak Hanı (Ġnbecik yolunda), Kemer-Seki yolunda PaĢa Hanı, Daydur Hanı ve Naldöken Hanlarıdır.

Sportif Etkinlikler

Yamaç ParaĢütü: Fethiye’de 1975 metre yükseklikteki Babadağı’n doruklarından gerçekleĢtirilen yamaç paraĢütüne ilgi tüm dünyada bir çığ gibi büyümektedir. Termik noktalarının zengin ve yaygın olması, atlayıĢtan sonra, daha da yükselerek deniz üzerinde uçabilme özelliği, çevredeki bitki örtüsünün zenginliği, doyumsuz güzellikteki Ölüdeniz manzarası, denize sıfır inen tatlı bir eğim ve daha pek çok nedenle Babadağ, rakipsiz bir yamaç paraĢütü merkezi konumundadır.

Diving (DalıĢ): Fethiye’de çok sayıda dalıĢ okulu ve kulübü tarafından dalıĢ turları düzenlenmektedir.

Rafting: Seyahat Acentaları tarafından EĢen çayı ve Dalaman Çaylarında rafting ve kano hizmeti verilmektedir.

3.6.4.Sosyo-Ekonomik Durum

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt sistemine göre (27/01/2009 tarihi itibariyle);

Fethiye Merkez 68.285 Ġlçeye bağlı 12 Beldede 50444 ve 72 Köyde 62686 olmak üzere Toplam:181.415 kiĢi ilçede ikamet etmektedir. Nüfus yoğunluğu kilometre kareye 56 kiĢidir.

Fethiye‟nin eğitim altyapısı görece olarak iyi durumdadır. Ġlçede okuryazar oranı % 95,5 iken Türkiye genelinde bu oran % 87,30‟dur. Ġlçede 75 ilköğretim okulu, 16 ortaöğretim kurumu bulunmaktadır. Ġlçe Milli Eğitim Müdürlüğü‟nün 2009 yılı verileri incelendiğinde 117‟si ana sınıfı olmak üzere toplam 208 sınıf, 2.370‟i ana sınıf öğrencisi olmak üzere toplam 32.482 öğrenci ve 48‟i ana sınıfı öğretmeni olmak üzere toplam 1.644 öğretmen bulunmaktadır.

Fethiye‟de sağlık hizmetleri 18 Sağlık Ocağı, Verem SavaĢ Dispanseri, Halk Sağlığı Labaratuvarı, 112 Acil Sağlık Hizmetleri Ġstasyonu, AÇS ve AP Merkezi, Çamköy Sağlık Birimi, 1 No‟lu Enjeksiyon–Pansuman Sağlık Birimi, Çiftlik Sağlık Birimi, Karadere Sağlık Birimi, Fethiye Devlet Hastanesi, Ağız ve DiĢ Sağlığı Merkezi, 15 adet Özel Hastane ve Poliklinikler ile sağlanmaktadır.

Fethiye verimli toprakları ve elveriĢli iklimiyle tarım sektöründe söz sahibi olan ilçelerden birisi olmuĢtur. 2000 yılı verilerine göre GSYĠH‟nın % 1,1‟lik kısmını Fethiye tarım sektörüyle karĢılamaktadır. Bu Fethiye‟de tarımın önemini gözler önüne seren önemli bir göstergedir.

Ġlçede arazi çeĢitleri büyüklükleri incelendiğinde verimli arazi büyüklüğünün 2007 yılına göre 2009 yılında arttığı gerçeği görülmektedir. 2007 yılında verimli olmayan ürün getirmeyen arazi 37.850 hektardan 2009 yılında 40.245 hektar olmuĢtur. Çayır-mera alanı büyüklüğü değiĢmeyip 35.000 hektarda, orman akanı büyüklüğü de değiĢmeyip 166.100 hektarda kalmıĢtır. Fakat tarım arazisi iki yılda 66.800 hektardan 64.405 hektara gerilemiĢtir. Bu tarım arazilerinin 38,5 bin hektarı sulu tarım arazisi, 25,9 bin hektarı kuru tarım arazisidir. Tarım arazilerinin %54.8‟i tarla arazisi olarak kullanılmaktadır. Fethiye ilçe sınırları içinde bulunan 20.642 çiftçi haneden 1.700 hanesi kendi toprağına sahip değildir.

Ġlçede birçok sebze ve meyvenin üretimi yapılmaktadır fakat bu sebze ve meyveler arasında GSYH‟ya en büyük katkıyı yapan ve bölge meyve sebze ihracatının %97‟sini oluĢturan en önemli kalem “domates”tir. 2009 yılında Fethiye‟de 65.875.875 kg domates ihraç edilmiĢ ve bu ihracatın GSYH‟ya katkısı 52.700.696 TL değerinde olmuĢtur. Bu değer 2007 ve 2008 yıllarına göre yaklaĢık 15 milyon kg daha azdır çünkü son yıllarda domateslerde görülen bir tür böcek domates üretimini oldukça olumsuz etkilemiĢtir. Domatesin ihracatı yıllardır birçok dünya ülkesine yapılmaktadır. Bu ülkelerden ihracat hacmi en fazla olanlar Bulgaristan, Romanya, Ukrayna, Rusya, Yunanistan ve Polonya‟dır. Bu ülkelerle geliĢen ihracatın bir nedeni de denizyolu taĢımacılığı ile bu ülkelere kolaylıkla taĢımacılığın gerçekleĢtirilebilmesidir.

Domates ihracatı dıĢında biber, greyfurt, hıyar kabak, kavun, limoni mandari, marul, nar, patlıcan, portakal, Ģeftali ve fasulye ihracatı da yapılmaktadır. Bunlar Fethiye‟nin toplam yaĢ sebze meyve ihracatının %3‟nü oluĢturmaktadır.

Ġlçede sera alanlarının toplamı 24.180 dekardır. Sera alanlarının yıllara göre artıĢ gösterdiği gözlenmektedir. Örtü altı yetiĢtiriciliğinde %80 oranında yılda iki ürün alınmaktadır. Örtü altı sebzecilikte domates, patlıcan, kavun, salatalık, fasulye ve biber yetiĢtirilmektedir.

Tarım dıĢında Fethiye‟de hayvancılık da gittikçe yaygınlaĢan bir geçim kaynağıdır. 2009 yılında hayvansal ürünlerden elde edilen GSYĠH 32.765.000 TL olmuĢtur. BaĢta sığır ve koyun olmak üzere ilçede keçi, kanatlı, tek tırnaklı ve arı yetiĢtiriciliği de yaygındır.

Fethiye sınırları içinde birçok su kaynağı bulunduğu gibi balıkçılık da önemli bir geçim kaynağıdır. Fethiye‟de avcılık ve yetiĢtiricilik yöntemleri ile balık üretimi gerçekleĢtirilmektedir. Avcılık yönteminin 2008 ve 2009 yıllarında gelir miktarı değiĢmeyerek 1.500.000 TL olmuĢtur. Fakat yetiĢtiricilik yöntemlerinde 2008 yılında toplam 18.000.000 TL gelir elde edilirken, 2009 yılında 32.900.000 TL gelir elde edilmiĢtir.

Fethiye‟nin güzel ormanları geniĢ bir alana yayılmıĢtır. Ġlçe arazilerinin % 58‟i ormanlık alanlardır. Bu oran yaklaĢık 179.000 hektar alan demektir. Orman ilçeye güzellik ve zenginlik katarken yangın tehlikesi ile de karĢı karĢıya kalmaktadır. 2009 yılında çeĢitli nedenlerden dolayı 48 adet yangın yaĢanmıĢ ve 36 hektarlık orman arazisi zarar görmüĢtür.

Yatırımın yapılacağı yer ise Girmeler Köyüdür. Girmeler Köyü‟nün Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2009 yılı verilerine göre toplam nüfusu ….. kiĢidir.

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Seracılık köyün en baĢta gelen uğraĢılarındandır.

3.6.5.UlaĢım

Uçakla :

Dalaman havalimani Fethiye sehir merkezine 30 dakika mesafededir. Dalaman havalimanindan kiralanacak bir araçla veya transfer yapan firmalar ile Fethiye‟ye gelinebileceği gibi, 10 dakika taksi ile Dalaman merkezine gelip buradan Fethiye`ye 30 dakikada bir kalkan otobüsler ile de ulaĢım sağlanabilir.

Karayolu ile:

Hemen hemen tüm büyük Ģehirlerden Fethiye`ye direkt olarak otobüs bulunmaktadır.

Özel araç ile Fethiye‟ye gelmek de mümkündür. Karayolları düzgün ve akıcıdır.

Denizyolu ile:

Tekne ve yat ile de Fathiye‟ye gelinebilir. Fethiye‟de yat limanı bulunmakta olup oldukça iyi bir konumdadır. Ggüzergâh üzerinde birçok doğal koylar bulunmaktadır.

Girmeler köyü Muğla iline 162 km, Fethiye ilçesine 32 km uzaklıktadır. Dalaman havaalanına uzaklığı ise 80 km‟dir. Köye ulaĢımı sağlayan yol asfalttır.

Fethiye-Ankara	635 km.
Fethiye-Antalya	199 km.
Fethiye-Denizli	217 km.
Fethiye-Ġstanbul	814 km.
Fethiye-Ġzmir	359 km.
Fethiye-Marmaris	130 km.
Fethiye-Dalaman	55 km.

3.7. Fethiye Konaklama Arzı

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı‟ndan elde edilen verilere göre 2010 yılı itibariyle Fethiye Ġlçesinde Turizm ĠĢletmesi Belgeli 64 adet konaklama tesisi 6.829 oda – 15.955 yatak kapasitesi ile hizmet vermektedir. Bu tesislerin dökümü Tablo 14‟de verilmiĢtir. Ġlçede ayrıca, Turizm yatırım belgeli 8 tesis bulunmaktadır. Yerel belgeli tesislerin sayısı 700 adettir.

Tablo 3-14: Fethiye Ġlçesi Belgeli Otel, Oda ve Yatak Sayıları

YILLAR	TURĠZM YATIRIMI BELGELĠ			TURĠZM ĠġLETMESĠ BELGELĠ
YILLAR	TESĠS SAYISI	ODA SAYISI	YATAK SAYISI	TESĠS SAYISI	ODA SAYISI	YATAK SAYISI
2007	29	2.949	5.424	68	5.598	11.980
2008
2009	5	1.499	3.485	61	5.774	12.272
2010	8	2.012	4.575	64	6.829	15.955

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Tablo 3-15: Fethiye Ġlçesi Belediye Belgeli Otel, Oda, Yatak Sayıları

YILLAR	Tesis	Oda	Yatak
2008
2009	750		26.845
2010	700	–	22.550

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Tablo 3-16: Tesislerin Sınıflara Göre Dağılımı (2010)

Turizm ĠĢletme Belgeli Tesisler				Turizm Yatırım Belgeli Tesisler
Türü	Adedi	Oda	Yatak	Türü	Adedi	Oda	Yatak
5 yıldızlı tatil köyü	6	3369	8784	5 yıldızlı tatil köyü	3	1457	3401
4 yıldızlı otel	9	1013	2086	4 yıldızlı otel	2	357	778
3 yıldızlı otel	18	1455	2984	3 yıldızlı otel	2	164	328
2 yıldızlı otel	24	830	1715	2 yıldızlı otel	1	34	68
1 yıldızlı otel	1	10	20
Özel tesis	2	74	176
Pansiyon	3	49	96
Apart	1	29	94

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Yakın Bölgede Termal Turizm

Dalaman ilçesinde Sağlık Bakanlığı ve Turizm Bakanlığından ruhsatlı kaplıcalar arasında yer alan ve çevresinde kükürtlü göl, içinde astım mağarası bulunan, Termal suyu ve çamuru en yüksek mineralizasyon oranına sahip olan SPA ve ThermeMaris Termal Otel kıĢ aylarında da yerli ve yabancı misafirlere hizmete hizmet sunmaktadır. Otelin pazarlama ve satıĢ müdürü otelin bölgedeki tek termal otel olması, özel plajı, engellilere özel odası ve Ģehir merkezine 10 kilometre, uluslararası Dalaman havalimanına 4 kilometre mesafede olması ThermeMaris Spa Termal Otel‟in cazibesini daha da artırdığını belirtmektedir. Yaz aylarında yüzde 70 Rus, yüzde 30 iç pazar misafirleriyle doluluk oranının yüzde yüzlere ulaĢtığını belirten pazarlama ve satıĢ müdürü, bu yıldan itibaren kıĢ aylarında da açık olan otelde yöre insanına da günlük olarak hizmet vermeye hazır olduklarını kaydetti.

Tesisin termal özelliğinin birçok rahatsızlıklarda alternatif olarak kullanıldığını ve sağlık turizmine ağırlık verdiklerini söyleyen müdür yaptığı açıklamada “SPA ve Thermal Hotel

ThermeMaris‟te tüm uygulamalar doktor kontrolünde gerçekleĢtiriliyor. Sağlık Merkezi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi (Fizyoterapi , Balneoterapi , Hidroterapi, Talassoterapi)

Likya Tai Masaj, Doktor Balıklar, Doğal Astım Mağarası bulunuyor. Yapılan incelemelerde birçok deri hastalıkları, kemik eklem hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları ve akciğer hastalıklarında yüksek tedavi edici özelliği olduğu belirlenmiĢtir. Bu, tesisin doğal iklim ve termal kaynaklarından dolayı eĢi olmayan bir özelliğe sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Genel olarak bu kaynaklar yüksek miktarda Potasyum iyonları, Magnezyum, Kükürt, Hidroksil, Çinko ve diğer elementlerle zenginliğe sahip. Tesiste bulunan havuzlar farklı mineral yoğunluğunda ve farklı hastalıkların tedavilerinde kullanılıyor. 5 adet termal havuzun her birinden saniyede 10 lt. termal kaynak suyu göle karıĢıyor ve bu termal suların sıcaklıkları 27-28 derece ve yılın on iki ayı değiĢmiyor. Kapalı alanda bulunan jakuzili havuzlardaki termal suyun sıcaklığı 35 derece ve romatizmal hastalıkların tedavisinde öneriliyor. Tesiste

Uzman sağlık personeli ve tecrübeli elemanlar görev yapıyor”

Doğal Mağaralar ve Doktor Balıklar

“ThermeMaris in olağanüstü önemli faktörlerinden biride karstların (sarkıtların) ve tuz minerallerinin bulunduğu doğal mağaralardır. Bu mağaralarda tamamen steril hava ortamında yüksek miktarda aeronlar bulunmaktadır. Özellikle astım mağarasında bunları destekleyen termal su kaynağının oluĢumu bu mağaranın tedavi önemini arttırmaktadır. Diğer Galitlerin olduğu yüksek tansiyonu düĢürmek, bronkiyolların spazmnı çözmek, anti alerjik iltihap çözücü özelliklerdir. Böbrek üstü bezleri stimule etmekle kortikoitlerin yüksek ifrazını sağlamak hususuna da sahiptir. Tesiste zooterapi yani Kangal‟ın ünlü “doktor” balıklarının da sedef hastalığının tedavisinde kullanılması dikkat çekici faktörlerdendir. Ġki çeĢidi bulunan balıklar iki ayrı havuzda tedavi etmektedirler. Birinciler operatör olarak ölü deri dokusunu (keratoz) temizlemekle, ikinciler epitel hücrelerinin rejenerasyonunu sağlamakla tedavi ediyorlar. Zooterapi ile birlikte kükürtlü termal sular, güneĢ, deniz banyoları ve özel ThermeMaris çamuru psoriazis (sedef) tedavisinde %90 hastalarda baĢarı sağlamaktadır”dedi. Termal suların ve Tersakan çayının beslediği gölde bulunan ve otel müĢterileri tarafından günün her saati gözlemlenebilen Nil Kaplumbağalarının bulunduğu (Trionyx) ThermeMaris gölünün Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF)) tarafından koruma altında olduğu da bildirildi.

Görüldüğü gibi bölgede termal turizme önemli bir talep vardır ve bu konuda sadece tek bir otel hizmet vermektedir. Fethiye‟de bu tesisin yapılması diğer turizm çeĢitleri ile sinerji yaratacak ve Fethiye‟de turizmin geliĢmesine katkıda bulunacaktır.

3.8.Fethiye Ġlçesi Konaklama Talebi

Diyarbakır ili genelinde Turizm ĠĢletmesi Belgeli tesislerde yapılan geceleme, ortalama kalıĢ süreleri ve doluluk oranları Tablo 17‟de verilmektedir.

Tablo 3-17: Fethiye Ġlçesi Turizm Belgeli Tesislere GeliĢ Sayısı, Geceleme, Ort. KalıĢ Süresi, Doluluk Oranı

	TESĠSE GELĠġ SAYISI			GECELEME			ORTALAMA KALIġ SÜRESĠ			DOLULUK ORANI (%)
	YABANCI	YERLĠ	TOPLAM	YABANCI	YERLĠ	TOPLAM	YABANCI	YERLĠ	TOPLAM	DOLULUK ORANI (%)
2007	227.345	99.564	326.912	1.118.943	252.632	1.371.575	5	3	4	58
2008
2009	363.834	298.252	662.086	1.						65
2010	525.364	314.535	839.899	500.000	300.000	800.000	15	10	25	72

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

2007 yılında Fethiye Ġlçesi turizm belgeli tesisleri yerli ve yabancı olarak toplam 326.912 kiĢi ziyaret etmiĢken 2010 yılına gelindiğinde bu rakam 839.899 kiĢiye ulaĢmıĢtır. Ġlçe genelinde bakıldığında 2007 yılında % 58 olan tesis doluluk oranı da yıllar itibariyle artarak 2010 yılında % 72 düzeyine yükselmiĢtir. Turistlerin ortalama kalıĢ sürelerine bakıldığında ise

2007 yılında 4 gün olan kalıĢ süresi 2010 yılına gelindiğinde de değiĢmeyerek aynı düzeyde kalmıĢtır. Dolayısıyla ilçe genelinde tesis doluluk oranının artmasında gelen turist sayısındaki artıĢ etken olmuĢtur.

3.9.Fizibiliteye ĠliĢkin Doluluk Oranları, Varsayımlar ve Fiyatlar

Fethiye ilçesi Girmeler bölgesinde inĢa edilecek olan fizibilite konusu termal tesiste sağlık amaçlı konaklamalar yanında dinlenme, eğlenme, zinde kalma (tatil) amaçlı konaklamalar da yapılacağı varsayılmıĢtır. Tesisin, profesyonel iĢletmeci kadrosu ile iĢletileceği ve tesis bünyesinde uzman sağlık personelinin çalıĢtırılacağı öngörüsü altında, fizibilite konusu yatırımın iĢletmeciliğine iliĢkin ekonomik varsayımlar aĢağıda verilmiĢtir.

a-) Tesisin Yıl Ġçinde ĠĢletmeye Açık Olma Süresi:

Fizibilite konusu tesisin tüm yıl iĢletmeye açık olacağı varsayılmıĢ olup, sezon ve sezon dıĢı çalıĢma süreleri aĢağıdaki gibidir.

Sezon Gün Sayısı	122 gün (1.6-30.09)
Yarı Sezon Gün Sayısı	243 gün (1.1.-30.5/1.10-31.12)

b-) Öngörülen Doluluk Oranları :

Fizibilite çalıĢmalarının hazırlanmasında özellikle konaklama talebine yönelik olarak sağlıklı istatistiki verilere ulaĢılamamıĢtır. Dolayısıyla piyasa araĢtırması yapılarak Kültür ve Turizm Bakanlığı‟nca termal tesis olarak belgelendirilmiĢ otellerin yetkilileri ile görüĢülmüĢ ve tesislerde yıllar itibariyle gerçekleĢen doluluk oranları araĢtırılarak ortalama doluluk oranları belirlenmeye çalıĢılmıĢtır.

Doluluk Oranları (%)	2013	2014	2015	2016 +
– Sezon	60	65	70	80
– Yarı Sezon	40	45	50	50
Ortalama	47	52	57	60

c-) Öngörülen Varsayımlar ve Fiyatlar (KDV Hariç)

Kür Merkezi yani sağlık hizmetleri ile ilgili varsayımların oluĢturulmasında, emsal otellerde uygulanan sağlık paketleri, yurtdıĢı özel sağlık kuruluĢlarının Türkiye için karĢılamıĢ olduğu tedavi giderleri ve sosyal güvenlik kurumunun bu tür tedavi hizmetlerine uygulamıĢ olduğu fiyatların ortalaması dikkate alınarak, ortalama bir sağlık paketi fiyatı verilmeye çalıĢılmıĢtır.

ÇalıĢmada tedavi amacıyla konaklama yapanlarla, tatil amaçlı tesiste konaklama yapanlar ayrı değerlendirilmiĢtir. Toplam gecelemelerin %50‟sinin tedavi (sağlık) amaçlı, fizyoterapi, hidroterapi, inhalasyon, soğuk hava kabinleri vs. gibi tesisteki mevcut terapi ünitelerinden yararlanacakları, bu hizmetlerin sağlık paketi kapsamında pazarlanacağı ve konaklamaların da 14 gün, tam pansiyon olarak yapılacağı varsayılmıĢtır.

Tedavi amaçlı müĢterilerin yurt içi ve yurt dıĢından SGK, özel sigorta kanalları ve kendi finansman olanakları (özellikle Ortadoğulu müĢteriler) ile gelecekleri varsayılarak ortalama fiyatlar verilmiĢtir.

Dinlenme amaçlı müĢteriler otelin termal havuzlarından ücretsiz olarak yararlanacak ve yarım pansiyon konaklama yapacaklardır.

Tedavi (Sağlık) Amaçlı Konaklamalar :

– Çift KiĢi Konaklama Oranı	% 100
– Tam Pansiyon Alma Oranı	% 100
– Alkollü Ġçecek Alma Oranı	% 30
– Alkolsüz Ġçecek Alma Oranı	% 100
– Ekstra Yiyecek Alma Oranı	% 30
– Diğer Gelirler Oranı	% 5

KiĢi baĢı ortalama SPA hizmetleri fiyatı: 100 TL

KiĢi baĢı ortalama sağlık (kür-terapi) paketi fiyatı : 65 TL

Tedavi + Tam Pansiyon

Konaklama Fiyatları (TL)

Sezon

Yarı Sezon

– Çift KiĢi (*)

320

290

(*) Çift kiĢilik odada iki kiĢinin tam pansiyon (sabah+öğle+akĢam yemeği) konaklama ve ortalama sağlık harcamalarının toplamıdır.

Bu tutarın açılımı aĢağıdaki gibidir;
Sezon	Sezon DıĢı
Çift kiĢi tam pansiyon konaklama ücreti 190 TL	160 TL
Çift kiĢi Sağlık harcamaları tutarı 130 TL	130 TL
Toplam 320 TL	290 TL

Tatil Amaçlı (Dinlenme, zinde kalma, eğlenme )Konaklamalar:

– Çift KiĢi Konaklama Oranı	% 100
– Yarım Pansiyon Alma Oranı	% 100
– Alkollü Ġçecek Alma Oranı	% 30
– Alkolsüz Ġçecek Alma Oranı	% 100
– Ekstra Yiyecek Alma Oranı	% 70
– Diğer Gelirler Oranı	% 5

Tedavisiz KonaklamaYarım Pansiyon Fiyatları (TL)	Sezon	Yarı Sezon
– Çift KiĢi	195	165

Her Ġki Grup Ġçin Yiyecek-Ġçecek Fiyatları :

Yiyecek Fiyatları (kiĢi baĢı) (TL)
– Kahvaltı	9
– Tabldot (tek öğün)	20
– Ortalama Ekstra Yiyecek Harcaması	15

Ġçecek Fiyatları (kiĢi baĢı) (TL)
– Alkollü Ġçecek	13
– Alkolsüz Ġçecek	6

d-) Otel MüĢterilerinin Kür –Terapi (Sağlık) ve SPA Hizmetlerinden Yararlanma

Oranı

Kür-Terapi (Sağlık) Hizmetlerinden Yararlanma Oranı: % 50
SPA Hizmetlerinden Yararlanma Oranı : % 10

Tablo 3-18: Tam Dolulukta ĠĢletme Gelirleri Tablosu (TL)

	SATIġ	BĠRĠM	FĠYATLAR	TOPLAM
	MĠKTARI			GELĠRLER
SEZON	12.200	oda		4.000.563
Tedavili Konaklama Oda Gelirleri				561.200
-Çift Yatak	6.100	oda	92	561.200
Tedavisiz Konaklama Oda Gelirleri				835.700
-Çift Yatak	6.100	oda	137	835.700
Yiyecek Gelirleri				1.134.600
-Yarım Pansiyon	12.200	kiĢi	29	353.800
-Tam Pansiyon	12.200	kiĢi	49	597.800
-Ekstra Yiyecek	12.200	kiĢi	15	183.000
Ġçecek Gelirleri				241.560
-Alkollü	7,320	kiĢi	13	95.160
-Alkolsüz	48.800	kiĢi	6	146.400
Kür Merkezi Gelirleri				1.037.000
-Fizik Tedavi-Hidroterapi	12.200	kiĢi	65	793.000
-SPA	2.440	kiĢi	100	244.000
Diğer Gelirler				190.503

YARI SEZON	24.300	oda		7.202.885
Tedavili Konaklama Oda Gelirleri				753.300
-Çift Yatak	12.150	oda	62	753.300
Tedavisiz Konaklama Oda Gelirleri				1.300.050
-Çift Yatak	12.150	oda	107	1.300.050
Yiyecek Gelirleri				2.259.900
-Yarım Pansiyon	24.300	kiĢi	29	704.700
-Tam Pansiyon	24.300	kiĢi	49	1.190.700
-Ekstra Yiyecek	24.300	kiĢi	15	364.500
Ġçecek Gelirleri				481.140
-Alkollü	14.580	kiĢi	13	189.540
-Alkolsüz	48.600	kiĢi	6	291.600
Kür Merkezi Gelirleri				2.065.500
-Fizik Tedavi-Hidroterapi	24.300	kiĢi	65	1.579.500
-SPA	4.860	kiĢi	100	486.000
Diğer Gelirler				342.995
TOPLAM ĠġLETME GELĠRLERĠ				11.203.448

3.10.Tam Dolulukta ĠĢletme Giderleri

-Yiyecek Giderleri: Yiyecek gelirlerinin % 30‟u alınmıĢ olup, yıllık 1.018.350 TL hesaplanmıĢtır.

-Ġçecek Giderleri: Ġçecek gelirlerinin % 22’si alınmıĢ olup, yıllık 158.994 TL hesaplanmıĢtır.

-Pazarlama ve Tanıtım Giderleri: Tam doluluktaki iĢletme gelirlerinin % 5‟i alınmıĢ olup, 560.172 TL hesaplanmıĢtır.

-Diğer Giderler: Diğer gelirlerin % 50′ si alınmıĢ olup, yıllık 266.749 TL hesaplanmıĢtır.

-ĠĢletme Malzemesi Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 4’ü alınmıĢ olup, yıllık 448.138 TL hesaplanmıĢtır.

-Elektrik Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 2’si alınmıĢ olup, yıllık 224.069 TL hesaplanmıĢtır.

-Yakıt Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 1’i alınmıĢ olup, yıllık 112.034 TL hesaplanmıĢtır.

-Su Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 1,5’u alınmıĢ olup, yıllık 168.052 TL hesaplanmıĢtır.

-ĠĢçilik ve Personel Giderleri:

Otel Bölümü:

Personel	Sayı
Genel Müdür	1
Genel Müdür Asistanı	1
Muhasebe Müdürü	1
Muhasebe ġefi	1
Muhasebe Bölümü ÇalıĢanları	2
ġef Kasiyer	1
Satın Alma Ambar ġefi	1
Satın Alma Elemanları	3
Bütçe-Maliyet Sorumlusu	1
Bütçe-Maliyet Bölümü ÇalıĢanları	1
Personel ġefi	1
Ġnsan Kaynakları ÇalıĢanları	2
Yiyecek-Ġçecek Müdürü	1
AĢçı BaĢı	1
AĢçı BaĢı Yardımcısı	1

Mutfak Bölümü ÇalıĢanları	6
BulaĢıkçı	2
ġef Garson	1
Servis Elemanları	12
Önbüro Müdürü	1
Önbüro ÇalıĢanları	3
Rezervasyon Elemanı	2
Halkla ĠliĢkiler Müdürü	1
Halkla ĠliĢkiler Bölümü ÇalıĢanları	2
Güvenlik ġefi	1
Güvenlik Elemanları	2
ÇamaĢırhane ġefi	1
ÇamaĢırhane ÇalıĢanları	3
Aktivite ġefi	1
Aktivite sorumluları	2
Kat Hizmetlileri ġefi	1
Kat Hizmetlileri	18
Bellboy	3
Teknik ġef	1
Teknik Bölüm ÇalıĢanları	4
Bahçe ÇalıĢanları	2
ġoför	2
Toplam	90

Otel bölümünde tam dolulukta toplam 90 kiĢinin çalıĢacağı varsayılmıĢtır. Ortalama aylık brüt personel gideri 1.270 TL/kiĢi kabul edilmiĢ ve yıllık personel ve iĢçilik gideri 1.371.600 TL olarak hesaplanmıĢtır. Ancak yatırım teĢvik belgeli olacağından ilk iki yıl Sosyal Sigorta Primi iĢveren payı (asgari ücret üzerinden) istisnası olacaktır. Bu istisna 2011 yılında 163

TL/kiĢidir‟dir.

Kür Ünitesi:

Personel	Sayı
Doktor	2
Fizyoterapist	7
Masör-Masöz	6
HemĢireler	2
Hidroterapi Teknikeri	2
Fizyoterapi Teknikeri	2
Laborant	2
Röntgen Teknisyeni	1
Diyetisyen	1
Estetisyen	2
Termal Havuz Sorumluları	2
Toplam	29

Kür Ünitesi bölümünde tam dolulukta toplam 29 kiĢinin çalıĢacağı varsayılmıĢtır. Ortalama aylık brüt personel gideri 2.250 TL/kiĢi kabul edilmiĢ ve yıllık personel ve iĢçilik gideri 783.000 TL olarak hesaplanmıĢtır. Sosyal sigorta primi iĢveren payı istisnası burada da geçerlidir.

-Bakım-Onarım Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 2,5‟ u alınmıĢ olup, yıllık 280.085 TL hesaplanmıĢtır.

-Genel Giderler: Buraya kadar olan hizmet gider kalemleri toplamının % 1’i kabul edilmiĢ olup, yıllık 53.912 TL hesaplanmıĢtır.

-Beklenebilecek Farklar: Genel Giderler dahil buraya kadar olan hizmet gider kalemleri toplamının % 2 ‘si kabul edilmiĢ olup, yıllık 81.677 TL hesaplanmıĢtır.

Tablo 3-19: Tam Dolulukta Yıllık ĠĢletme Giderleri Tablosu

GĠDER UNSURLARI	TUTAR (TL)	SABĠT	DEĞĠġKEN
1-Yiyecek Giderleri	1.018.350		100%
2-Ġçecek Giderleri	158.994		100%
3-Pazarlama ve Tanıtım Gider.	560.172	90%	10%
4-Diğer Giderler	266.749		100%
5-ĠĢletme Malzemesi Giderleri	448.138		100%
6 – Elektrik	224.069	70%	30%
7 – Yakıt	112.034	70%	30%
8 – Su	168.052	30%	70%
9 – ĠĢçilik-Personel	2.154.600	50%	50%
10 – Bakım-Onarım	280.085	90%	10%
11 – Genel Giderler	53.912	80%	20%
12 – Beklenebilecek Farklar	81.677	30%	70%
TOPLAM ĠġLETME GĠDERLERĠ	5.526.833
Sabit Giderler Toplamı	2.186.853
DeğiĢken Giderler Toplamı	3.339.981

3.11.ĠĢletme Sermayesi Ġhtiyacı

Otel için:

Dört yıldızlı bir otelde yatak baĢı iĢletme sermayesi ihtiyacı 3.880 TL‟dir. 2013 için öngörülen ortalama doluluk oranı % 47 olduğundan 2013 yılı için iĢletme sermayesi ihtiyacı:

3.880 * 200 (yatak) * 0,47 (ort. doluluk) = 364.720 TL.

Kür Ünitesi için:

Kür ünitesi için, benzer tesislerle yapılan değerlenditmede bu ünitenin 30 günlük giderlerine karĢılık gelecek tutarda iĢletme sermayesine ihtiyaç duyulacağı belirlenmiĢtir.

Kür ünitesi iĢletme giderlerinin gelirlenin % 40‟ı olacağı değerlendirilmektedir.

Tam dolulukta kür ünitesi toplam geliri: 3.102.500 TL

Tam dolulukta kür ünitesi toplam iĢletme gideri: 3.102.500 * 0,4 = 1.241.000 TL

Giderlerin % 25‟i sabit % 75‟i değiĢkendir.

Sabit gider oranı : %25 Sabit gider tutarı : 310.250 TL

DeğiĢken Giderler Oranı : %75 DeğiĢken giderler Tutarı : 930.750 TL

2013 yılı için beklenen ortalama doluluk % 47. 2013 yılı için beklenen gider toplamı:

Sabit giderler (310.250) + değiĢken gider * ort. doluluk (930.750 * 0,47) = 747.703 TL.

2013 yılı için iĢletme sermayesi ihtiyacı: 747.703 * 30/365 = 61.455 TL.

OTEL + KÜR ÜNĠTESĠ ĠġLETME SERMAYESĠ ĠHTĠYACI (2013): = 426.175 TL olarak hesaplanmıĢtır.

4.TEKNĠK ANALĠZ

4.1.Projenin Tanımı

Fethiye ilçesi Girmeler köyünde yaptırılmak istenen termal otel ve sağlık merkezi için satın alınacak arazi 2 parselden oluĢmaktadır. Her iki parsel kurumuĢ bir dere yatağı ile birbirinden ayrılmaktadır. Parsellerden biri Fethiye ilçesi Girmeler Köyü, ………. Mevkii‟nde olup 30.614 m² yüzölçümlüdür. Arsa tapuda …. ada ve …. No‟lu parselde kayıtlıdır. Diğer parsel, Girmeler Köyü, …… Mevkii‟ nde olup, yüzölçümü 60.220 m²dir. Arsa tapuda ….. Ada ve …… parsel olarak kayıtlıdır. Arazilerin imar izni ………. tarihinde alınmıĢtır.

Tesisin yapılacağı yer Muğla Ġli Fethiye Ġlçesi Girmeler Köyü sınırları içerisinde olup, Turizmi TeĢvik Kanunu uyarınca ilan edilen herhangi bir Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢim Bölgesi ile Turizm Merkezi kapsamında bulunmamaktadır.

Fethiye’ye 35 km. mesafede, Saklıkent yolu üzerinde, Girmeler (Gebeler) Köyü‟ne 100 m. mesafede bulunan Girmeler Kaplıcası, mağaralar içinde bulunmaktadır. Üç ayrı kaynağın sıcaklığı 36 C civarındadır. Kaplıca yolu, çam ormanları ve doğal zeytinlikler arasından geçer. Sular, üç mağaradan kaynar. Kaynaklardan birine 50 basamakla inilir. Derinliği 15 metredir. Daha uzaktaki mağaraya ise 20 basamakla inilir. Derinliği 5 metredir. Bu kaynaktan 30 metre ilerdeki mağaranın derinliği ise 3 metredir. Kaynaklardan birinden dıĢarıya alınan su, köy tüzel kiĢiliğine ait arazide yapılan kapalı havuza aktarılmıĢtır. Diğer kaynaklar, mağara içerisinde oluĢturdukları havuzlardan sonra labirentler içerisinde kaybolmaktadır. Kaplıcanın bulunduğu mağaraların önünde 50 odalı ve köye ait konaklama tesisleri mevcuttur. Tesis yaz aylarında açıktır. Tesisin açık olduğu dönemde günübirlik ve konaklayan yaklaĢık 2.000-

3.000 kiĢinin kaplıcayı ziyaret ettiği belirtilmektedir.

Fethiye Ġlçesi Girmeler Köyü‟nde yapılması planlanan Termal Otel ve Sağlık Merkezi sadece bir termal otel olmayıp, aynı zamanda fizik tedavi, rehabilitasyon, kozmetik ve sağlıklı beslenme üzerine hizmet verecek olup, uygulanacak tedavi metotları Avrupa‟da uygulanan en yeni metotlar olacaktır. Tesisin yapılması ile bölgenin kalkınmasına ve istihdam yaratılmasına da olanak sağlanacaktır.

4.2.Girmeler Termal Suyunun Özellikleri

Fiziksel Özellikler	Hipotonik (72,80 milimol/lt)
Kimyasal Özellikler	Klorür, sülfat, sodyum, kalsiyum, hidrojen sülfür ve bromür ve karbondioksit içermektedir
Fiziko Kimyasal Özellikler	Ph:7,35
Toplam Mineralizaston	3118,5423 mg/lt
Sıcaklık	36,5°C

Termal Suyun Tedavi Edici Özellikleri:

Yrd. Doç. Dr. AyĢen DAVRAZ’ın araĢtırmasına göre, Gebeler Kaplıcasının suyu sodyum klorürlü (Na-Cl) sular sınıfına girdiğinden, su içerisinde bulunan kükürt, demir ve magnezyum miktarından dolayı romatizmal hastalıklara, deri hastalıklarına, kadın hastalıklarına, göz hastalıklarına, solunum yolu rahatsızlıklarına iyi geldiği; su ile temas içinde olmanın bağıĢıklık sistemini uyararak stres karĢıtı hormonların üretimini hızlandıracağı; hidroterapinin kan dolaĢımı ve metabolizmayı canlandıracağı, ağrıları hafifleteceği; suyun cilde teması ile sinir uçlarını uyarılacağı, örneğin suyun enseye ve yüze dokunuĢunun nevraljiden (sinir iltihabı) migrene, kas tutulmasından eklem atrozlarına kadar birçok soruna çözüm olabileceği; damar çeperlerini de etkileyen suyun, hemeroid (basur) ve varisleri rahatlatacağı, dolaĢım bozukluklarını düzelteceği bulgularına ulaĢılmıĢtır.

4.3.Termal Su Miktarının Hesaplanması

Termal tesislerin termal su miktarının hesaplanmasında, T.C. Turizm Bakanlığı‟nın Turizm Alan ve Merkezlerinde Yer Alan Termal Suların Kullanma Hakkı ve ĠĢletilme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği ve T.C. Sağlık Bakanlığı Kaplıcalar Yönetmeliği‟nden yararlanılmıĢtır.

Termal su otel odalarında kullanılmayacak olup sadece kür merkezinde kullanılacaktır.

Kür Merkezi için Su Miktarı:

Özel Banyolar:

Bir günde bir kiĢinin 400 litre su kullanacağı varsayılmıĢtır. Özel banyo sayısı 35, bir kiĢinin banyodan faydalanma süresi ise 1 saat olarak kabul edilmiĢtir.

12 saat çalıĢacak 35 özel banyo için gerekli su miktarı:

35 banyox12 saat/günx400 l/saat/banyo =168 000 l/gün=168m³/gün(1,94 l/sn)

Terapi Havuzları:

Boyutları 5m x 8m x 1,5m olan, günde 8 saat çalıĢacak ve 8 saatte bir suyu değiĢecek olan 7 adet terapi havuzu için gerekli su miktarı;

5m x 8m x 1,5m x 7 = 420 m³/gün (4,86 l/sn)

Çamur Havuzları DuĢları:

Havuzlar günde 8 saat çalıĢacak olup, her birinde kiĢi baĢına 400 litre (400 l/kiĢi) termal su kullanılacaktır. 21 adet termal duĢ için gerekli su miktarı;

8 saat x 21 adet x 400 l/kiĢi = 67 200 l/gün = 67,20 m³/gün (0,777 l/sn)

Genel Termal Havuzlar:

Suları 12 saatte bir değiĢtirilecek olan ve boyutları (10m x 5m x 1,5m) olan 5 adet, (20m x 30m x 1,5m) olan 1 adet ve (10 m x 7 m x 1,5 m ) olan 3 adet termal havuz için gerekli su miktarı;

10m x 5m x 1,5m x 5 = 375 m³/gün

20m x 30m x 1,5m x 1= 900 m³/gün

10m x 7m x 1,5m x 3 = 315 m³/gün

Toplam 1.590 m³/gün (18,40 l/sn)

Kneipp Havuzu:

Boyutları 5m x 10m x 0,40m olan bir adet Kneipp havuzu için su miktarı;

5m x 10m x 0,40m x1 = 20 m³/gün (0,23 l/sn)

Hidro Masaj Küvetleri:

No‟lu Terapi Pavyonunda yer alan 4 adet hidro masajlı küvetten bir hastanın günde ortalama 20 dakika faydalanacağı ve bu ünitenin günde 8 saat çalıĢacağı kabul edilmiĢtir.

Buna göre hidro masaj hizmetinden faydalanacak kiĢi sayısı:

x 8 saat x 3 = 96 kiĢi /gün olarak bulunmuĢtur.

Boyutları 1,85 m x 1,40 m x 0,75 m olan masaj küvetleri için kullanılarak termal su miktarı:

1,85 m x 1,40 m x 0,75 m x 96 kiĢi/gün = 186,48 m³/gün (2,16 l/sn)

Dört Bölümlü Banyo:

No‟lu Terapi Pavyonunda yer alan 2 adet dört bölümlü banyodan bir hastanın günde ortalama 40 dakika faydalanacağı ve bu ünitenin günde 8 saat çalıĢacağı kabul edilmiĢtir.

Buna göre Dört Bölümlü Banyo ünitelerinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat x 60 dakika / 40 dakika = 24 kiĢi/gün olarak bulunmuĢtur.

Dört Bölümlü Banyolarda bir hasta için kullanılacak termal su miktarı ortalama 0,25 m³‟tür. Buna göre bu banyolarda yapılacak termal su tüketimi:

0,25 m³x 24 kiĢi/gün = 6,0 m³/gün (0,069 l/sn)

Santorini Maxi Jakuzi:

6 No‟lu Terapi Pavyonunda yer alan 4 adet Santorini Maxi Jakuziden bir hastanın günde ortalama 30 dakika faydalanacağı, bu sürenin sonunda suyun yenileneceği, her jakuzinin 5 kiĢi kapasiteli olduğu ve jakuzilerin günde 8 saat çalıĢacağı kabul edilmiĢtir. Jakuziler, ortalama 1,420 m³ su alarak çalıĢmaktadırlar. Buna göre Santorini Maxi Jakuzilerin termal su tüketimi:

4 x 1,42 m³ x 8 saat x 2 = 90,88 m³/gün (1,052 l/sn)

GENEL TERMAL SU MĠKTARI TOPLAMI = 2 548,56 m³/gün = 29,50 l/sn’dir.

Termal su,en fazla büyük termal havuzlarda sarf edilmektedir. Sağlık ve Turizm Bakanlıkları arasında yapılan protokolde havuzlara filtrasyon ve ilaçlama koĢulu getirilmiĢtir. Havuzlardan çıkan kirli sular su arıtma sisteminde arıtılarak bahçe sulamasında kullanılacaktır.

4.4.Tesis Hakkında Bilgiler

4.4.1.KuruluĢ Yeri

Tesis Muğla Ġli, Fethiye Ġlçesi, Girmeli Köyü sınırları içerisinde yer alacaktır. Tesis Fethiye Ġlçesine 32 km. Dalaman Havaalanına 80 km. uzaklıktadır.

4.4.2.Altyapı

UlaĢım: Fethiye ve Dalaman havaalanından karayolu ile ulaĢım imkanı vardır. Yol asfalt kaplıdır.

Elektrik: Köyde elektrik vardır ve tesisin elektriği Ģebekeden sağlanacaktır.

Su ve kanalizasyon: Ġçme suyu Ģebekesi vardır ancak kanaizasyon Ģebekesi yoktur.

Arıtma: Bölgede halen arıtma tesisi bulunmamaktadır.

4.4.3.Kapasite

Fethiye Girmeler‟de yapılması düĢünülen termal tesis 4 yıldızlı otel niteliğinde olup, 100 oda – 200 yataklıdır.

Tesisin ana binası 4 katlı olacaktır. Toplam kapalı inĢaat alanı 10 355 m², yatak baĢına düĢen kapalı alan ise yaklaĢık 50 m²‟dir.

4.4.4.Mekânsal Düzenleme

Otel binası, garaj, terapi pavyonları, dinlenme pavyonları, yüzme havuzları ve yürüyüĢ yollarından meydana gelecek olan termal tesiste bulunacak mekanlar aĢağıda ayrıntıları ile verilmiĢtir.

OTEL BÖLÜMÜ

Otel ana binası, bodrum kat + zemin kat + 3 yatak katı Ģeklinde projelendirilmiĢtir.

Ana binanın her iki tarafında yer alan ek binaların yüksekliği ana binaya göre daha az olacaktır. Çünkü arazinin bu kısımları daha düĢük kotta bulunmaktadır. Otel ana binası arazinin en yüksek kottaki noktasında yer alacaktır.

Bodrum Kat:

Yarı açık yarı kapalı yüzme havuzu, konferans salonu ve yer altı otoparkı bulunacaktır. Zemin Kat:

Resepsiyon, ön büro, personel hacimleri (WC ve soyunma mahalleri), asansör, bar, baybayanWC‟leri, mutfak, soğuk hava deposu, yiyecek içecek deposu, restoran, konferans salonu ve CafeTeehouse yer alacaktır.

Yatak Katları : (1- 2 – 3 katlar)

Yatak katlarında, 100 adet iki yataklı oda bulunacaktır.

Terapi Pavyonları : (7 adet)

Terapi Pavyonları prefabrik yapılardır. Bodrum + zemin + 1. kat olmak üzere 3 katlı olarak planlanmıĢtır. Terapi Pavyonları arazinin batı kısmındaki en eğimli noktasında yer alacaktır.

Bodrum Kat : Terapi havuzu, tuz mağarası ve hamam yer alacaktır.

Terapi Pavyonlarının en önemli özelliği zemin kat ve 1. katlarda sabit bölme duvarlarının olmayıĢıdır. Mekanlar paravan duvarlarla birbirinden ayrılacaktır.

Terapi Pavyonlarında 2 adet jakuzi, 2 adet buhar banyosu, 2 fin hamamı, 2 adet biyo sauna, 4 adet solaryum bulunacaktır. Burada uzman doktorlar (Ortopedi, Dahiliye, Üroloji)

görev yapacaktır. Ayrıca;

Soğuk Hava Kabinleri,

CO₂Kurugas – CO₂ Yoğun Banyolar

Banyo Üniteleri

Sualtı Masajı

Fango Ünitesi

Jimnastik Ünitesi

Tıbbi Fitness Aletleri

Egzersiz Havuzları

Elektroterapi ve Ġnhalasyon

Carbomovtret ve

2 adet Kozmetik Ünitesi bulunacaktır

KÜR PARKI

DıĢ mekânların doğal yapısı ve arazinin eğimi, mümkün olduğu kadar korunacaktır. Tesis arazisinde yürüyüĢ yolları ve bu yollar üzerinde dinlenme pavyonları yapılacaktır. Tesis arazini oluĢturan parseller sadece yayalara açık kemer Ģeklinde bir köprü ile birbirine bağlanacaktır. Arazinin güney kısmında gizli derenin gün yüzüne çıktığı noktada Kneipp havuzu yapılacak ve burada Kneippterapisi uygulanacaktır. Ayrıca burada bir CafeHause inĢa edilecektir. Arazide 3 adet yüzme havuzu bulunacak ve arazi içinde ulaĢım akülü araçlar ile sağlanacaktır.

FĠZĠK TEDAVĠ TEÇHĠZATI

Fizik Tedaviye yönelik teçhizatlar ve bunlara ait yapılacak harcamalar genel baĢlıklar halinde aĢağıda verilmiĢtir:

Teçhizat Grubu	Birim Fiyat (Euro)	Adet	Tutar (Toplam)
Tuz Mağarası			80 200
Lenfatik Drenaj	5 200	2	10 400
Masaj Sedyesi	600	2	1.200
TitreĢimli Antrenman	4 990	6	29 940
Soğuk Terapisi için Kabinler	60 112,50	2	120 225
Hidro Masaj	9 255	4	37 020
IĢık Terapisi	3 255	4	13 020
Elektro-Akustik Terapi	11 200	4	44 800
Masaj Sedyesi Comfort XIV	2 180	4	8 720
Kozmetik Kabinleri	2 482	4	9 928
Elektro Terapi	11 235	4	44 940
Masaj Sedyesi	900	6	5 400
Enfraruj IĢını Ünitesi	920	4	3 680
Konveksiyon Çamur ile Kompres	1 350	3	4 050
Kozmetik Kabin Hidrolik	2 482	4	9 928
TheraVital Ünitesi	4 900	6	29 400
MotomedViva 2 egzersiz terapisi	2 800	4	11 200
Dört Bölümlü banyo	9 725	2	19 450
Fitness salonu (komple paket)			120 000
Santorini Maxi Jakuzi	16 849	4	67 396
Manyetik Terapi	16 298	2	32 596
Lazer ile Terapi	6 225	2	12 450
No-Needle Mezoterapi Sistemi	6 675	2	13 350
GENEL TOPLAM			729.293

1 Euro = 2,2 TL‟den toplam tutar 1.604.445 TL‟dir. Yukarıda dökümü verilen fizik tedavi teçhizatı, tesiste yer alan 7 adet Terapi Pavyonunda bulunmaktadır. Günde 8 saat çalıĢacağı varsayılan fizik tedavi cihazlarında, iki kullanıcı arasında geçen süre de düĢünülerek, bir hasta için ortalama kullanım süresi hesaplanmıĢtır. Buna göre tedavi ünitelerinin bir günde tedavi edebileceği maksimum hasta kapasiteleri aĢağıda verilmektedir:

Terapi Pavyonu 1

Tuz Mağarası:

150 m² büyüklüğündeki Tuz Mağarasından aynı anda 10 hastanın yararlanabileceği, bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı ve ünitenin günde 8 saat çalıĢacağı varsayılmıĢtır.

Buna göre Tuz Mağarasından faydalanacak kiĢi sayısı:

10 hasta x 8 saat x 2 = 160 kiĢi/gündür.

Lenfatik Drenaj:

2 adet Lenfatik Drenaj Ünitesinde bir hastaya yapılan tedavinin süresi yaklaĢık 60 dakikadır. Buna göre Lenfatik Drenaj Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat = 16 kiĢi/gündür.

TitreĢimle Antrenman Ünitesi:

6 adet TitreĢimle Antrenman Ünitesinden bir hastanın 15 dakika yararlanacağı öngörülmüĢtür. Buna göre TitreĢimle Antrenman Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

6 x 8 saat x 4 = 192 kiĢi/gündür.

Terapi Pavyonu 2

Soğuk Terapisi Ġçin Kabinler:

2 adet Soğuk Terapisi Kabinlerinde bir hastanın 15 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre Soğuk Terapisi Kabinlerinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat x 4 = 64 kiĢi/gündür.

Terapi Pavyonu 3 Hidro Masaj:

4 adet Hidro Masaj ünitesinde bir hastanın ortalama 20 dakika kalacağı öngörülmüĢtür.

Buna göre Hidro Masaj ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 8 saat x 3 = 96 kiĢi/gündür.

IĢık Terapisi:

4 adet IĢık Terapisi ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı öngörülmüĢtür.

Buna göre IĢık Terapisi ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 8 saat x 2 = 64 kiĢi/gündür.

Terapi Pavyonu 4

Elektro Akustik Terapisi:

4 adet Elektro Akustik Terapisi ünitesinde bir hastanın ortalama 15 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre Elektro Akustik Terapisi ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 8 saat x 4 = 128 kiĢi/gündür.

Terapi Pavyonu 5 Elektro Terapi:

4 adet Elektro terapi ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı öngörülmüĢtür.

Buna göre Elektro terapi ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 8 saat x 2 = 64 kiĢi/gündür.

Enfraruj IĢını Ünitesi:

4 adet Enfraruj IĢınıünitesinde bir hastanın ortalama 45 dakika kalacağı öngörülmüĢtür.

Buna göre Enfraruj ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 8 saat x 60 dakika / 45 dakika = 43 kiĢi/gündür.

Konveksiyon – Çamur ile Kompres Ünitesi:

3 adet Konveksiyon – Çamur ile Kompres Ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre Konveksiyon – Çamur ile Kompres Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

x 8 saat x 2 = 48 kiĢi/gündür.

Kozmetik Kabinler:

Kozmetik bakımların yapılacağı 4 adet kabinde bir kiĢinin yaklaĢık 60 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre Kozmetik Kabin Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

x 8 = 32 kiĢi/gündür.

Thera Vital Ünitesi:

Aktif-pasif egzersizlerin yapıldığı 6 adet TheraVital Ünitesinde bir kiĢinin yaklaĢık 30 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre TheraVital Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

6 x 8 saat x 2 = 96 kiĢi/gündür.

Motomed Viva 2 Egzersiz Terapisi:

Tekerlekli sandalye kullanıcıları, yürüme problemleri olanlar, parmak – el fonksiyonu sorunu ve/ veya görme bozukluğu olanlar için kullanılan egzersiz cihazları olan 4 adet MotomedViva 2 Egzersiz Terapisi ünitesinde bir hastanın yaklaĢık 20 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre MotomedViva 2 Egzersiz Terapisi Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 8 saat x 3 = 96 kiĢi/gündür.

Dört Bölümlü Banyo:

2 adet Dört Bölümlü Banyo Ünitesinde bir hastanın ortalama 40 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre Dört Bölümlü Banyo Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat x 60 dakika /40 dakika = 24 kiĢi/gündür.

Fitness Salonu:

Fitness Salonunda 8 adet jimnastik aletinin bulunduğu ve bir kiĢinin salonda ortalama 60 dakika egzersiz yaptığı varsayılmıĢtır. Buna göre Fitness Salonundan faydalanacak kiĢi sayısı:

8 x 8 saat = 64 kiĢi/gündür.

Terapi Pavyonu 6

Santorini Maxi Jakuzi:

Her biri 5 kiĢi kapasiteli 4 adet Santorini Maxi Jakuzide bir kiĢinin ortalama 30 dakika kalacağı varsayılmıĢtır. Buna göre Santorini Maxi Jakuzilerden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 5 kiĢi x 8 saat x 2 = 320 kiĢi/gündür.

Terapi Pavyonu 7 Manyetik Terapi:

2 adet Manyetik Terapi Ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre Manyetik Terapi Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat x 2 = 32 kiĢi/gündür.

Lazer ile Terapi:

2 adet Lazer ile Terapi Ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre Lazer ile Terapi Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat x 2 = 32 kiĢi/gündür.

No-Needle Mezoterapi:

Ġğne kullanılmadan yapılan cilt yenileme, saç dökülmesini önleme ve selülit tedavisi gibi bakımların yapıldığı 2 adet No-Needle Mezoterapi Ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre No-Needle Mezoterapi Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat x 2 = 32 kiĢi/gündür.

4.5.Yatırım Kalemleri Hesabı ve Yıllara Dağılımı

4.5.1.Arsa Yatırımı

2 adet parsel için 64.000 TL harcama hesaplanmıĢtır. 4.5.2.Etüt – Proje Giderleri

Etüt-proje giderleri olarak 700.000 TL hesaplanmıĢtır.

4.5.3.Teknik Hizmet Giderleri

Teknik hizmet ve kontrollük bedeli olarak 400.000 TL harcama yapılacağı öngörülmüĢtür.

4.5.4.ĠnĢaat, Tesisat, TefriĢ Ve Teçhizat Değerlendirme Esasları

ĠnĢaat ĠĢleri

Tesisin inĢaat maliyeti 2010 yılı yatak baĢı ortalama maliyetlerinden 4 yıldızlı oteller için ortama maliyet olan 26.896 TL/yatak üzerinden hesaplanmıĢ ve 2010 yılı yeniden değerleme oranı olan % 7,7 fiyat farkı uygulanmıĢtır.

Buna göre inĢaat harcaması:

(26.896 TL/ yatak x 200 yatak) x 1,077 = 5.793.398 TL olarak hesaplanmıĢtır.

Mekanik ve Elektrik Tesisatı

Tesisin tesisat maliyeti 2010 yılı yatak baĢı ortalama maliyetlerinden 4 yıldızlı oteller için ortalama maliyet olan 15.328 TL/ yatak üzerinden hesaplanmıĢtır.

Buna göre tesisat harcaması:

(15.328 TL/ yatak x 200 yatak) x 1,077 = 3.312.421 TL.

TefriĢ Giderleri

Tesisin tefriĢ maliyeti 2010 yılı yatak baĢı ortama maliyetlerinden 4 yıldızlı oteller için ortalama maliyet olan 5.748 TL/ yatak üzerinden hesaplanmıĢtır.

Buna göre tefriĢ harcaması:

(5.748 TL/ yatak x 200 yatak) x 1,077 = 1.238.119 TL olarak hesaplanmıĢtır.

Teçhizat Giderleri

Tesisin konaklama ünitelerine ait teçhizat maliyeti 2010 yılı yatak baĢı ortama maliyetlerinden 4 yıldızlı oteller için ortalama maliyet olan 2.371 TL/ yatak üzerinden hesaplanmıĢtır. Bulunan maliyete terapi ünitesine ait teçhizat bedeli ilave edilmiĢtir.

Buna göre konaklama ünitelerine ait teçhizat harcaması:

(2.371 TL/ yatak x 200 yatak) x 1,077 = 510.713 TL olarak hesaplanmıĢtır.

Terapi Pavyonlarında yer alan ithal fizik tedavi teçhizatına ait harcama ise 1.604.445 TL‟dir.

Buna göre tesisin toplam teçhizat harcaması 2.115.158 TL‟dir.

4.5.5.TaĢıma ve Sigorta Giderleri

Tesiste, 7 adet terapi pavyonunda yer alacak ithal teçhizat için FOB bedelinin %10‟u kadar navlun gideri ile, FOB bedeli + Navlun giderinin % 3‟ü düzeyinde sigorta gideri hesaplanmıĢtır.

Buna göre:

729.293 Euro x 0,10 = 72.929 Euro Navlun gideri

(729.293 + 72.929) x 0,03 =24.067 Euro Sigorta gideri

TOPLAM 96.996 Euro TaĢıma Sigorta gideri verilmiĢtir.

TL karĢılığı = 96.996 * 2,2 = 213.391 TL.

4.5.6.Ġthalat Ve Gümrükleme Giderleri

Tesiste yer alacak olan teçhizatın teĢvik belgesi kapsamında ithal edileceği varsayıldığından Ġthalat Gümrükleme harcaması öngörülmemiĢtir.

4.5.7.Genel Giderler

Genel giderler inĢaat, tesisat, tefriĢ ve teçhizat harcamaları toplamının %3‟ü olarak verilmiĢtir.

4.5.8.Beklenebilecek Farklar

Yapılacak sabit tesis yatırım tutarının % 4‟ü olarak verilmiĢtir.

4.5.9.Yatırımın Termin Planı

Yapılacak tesise ait etüt-proje çalıĢmalarının 2011 yılının Ocak ayı baĢında baĢlayıp, aynı yılın Mart ayı sonuna kadar devam edeceği öngörülmüĢtür.

Tesis inĢaatının 2011 yılı Nisan ayı baĢında baĢlayacağı ve 2012 yılı Mayıs ayı sonunda tamamlanacağı varsayılmıĢtır.

Tesisat iĢlerinin 2011 yılı Eylül ayı baĢında baĢlayacağı, 2012 yılı Ağustos ayı sonunda tamamlanacağı kabul edilmiĢtir.

TefriĢ ve teçhizat çalıĢmalarının ise 2012 yılı Eylül ayında baĢlayıp, 2012 yılı Aralık sonunda tamamlanacağı öngörülmüĢtür.

Tablo 4-1: Toplam Yatırım Tutarı ve Yıllara Dağılımı Tablosu (TL)

YILLAR	KÜMÜLATĠF			2011		2012
YATIRIM UNSURLARI	TOPLAM	ĠÇ	DIġ	ĠÇ	DIġ	ĠÇ	DIġ
A – Arsa Yatırımı	64.000	64.000	0	64.000
B – Sabit Tesis Yatırımı	14.697.159	12.980.404	1.716.755	3.731.284	0	9.249.119	1.716.755
1 – Etüd, Proje	700.000	700.000	0	700.000		0
2 – Teknik Yardım ve Lisans	400.000	400.000	0	120.000		280.000
3 – ĠnĢaat	5.793.398	5.793.398	0	2.027.688		3.765.710
4 – Tesisat	3.312.421	3.312.421	0	662.484		2.649.937	0
5 – TefriĢ	1.238.119	1.238.119	0	0		1.238.119	0
6 – Teçhizat	2.115.158	510.713	1.604.445	0		510.713	1.604.445
7 – TaĢıma ve Sigorta	213.391	213.391	0	0		213.391	0
8 – Ġthalat ve Gümrükleme	0	0	0	0		0
9 – Genel Giderler (%3)	373.773	325.640	48.133	80.705		244.934	48.133
10 – Beklenebilecek Farklar(%4)	550.899	486.722	64.178	140.407	0	346.315	64.178
SABĠT YATIRIM TUTARI (Arsa Dahil)	14.761.159	13.044.404	1.716.755	3.795.284	0	9.249.119	1.716.755
Yatırım dönemi faizler	540.000	540.000	162.000			378.000

5.MALĠ ANALĠZ

5.1.Mali Değerlendirmeye Yönelik Varsayımlar

5.1.1.Finansal Varsayımlar

Bütün Hesaplamalar TL cinsinden yapılmıĢtır.

Iskonto oranı % 15 olarak dikkate alınmıĢtır.

ĠĢletme gelir ve giderlerinin yıllık % 6 oranında artacağı kabul edilmiĢtir.

5.1.2.Öngörülen Özkaynak ve Yabancı Kaynak KoĢulları

Toplam yatırım tutarının %60‟ının özkaynaklarla ve % 40‟ının yabancı kaynaklarla finanse edileceği hesaplanmıĢtır.

Fizibilite konusu yatırımın sabit tesis harcamalarının finansmanında kullanılmak üzere 6.000.000 TL yatırım kredisi öngörülmüĢ ve 3 dilim halinde kullanılacağı varsayılmıĢtır. Yatırım kredisi, 2 yılı anapara ödemesiz dönem olmak üzere toplam 7 yıl vadelidir ve faiz oranı % 10‟dur.

5.1.3.Yatırımın Yararlanabileceği TeĢvik Tedbirleri

Yatırım için teĢvik belgesi alınacağı ve Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, Sigorta primi iĢveren hissesi desteği, vergi indirimi desteklerinden yararlanabileceği öngörülmüĢtür. 5.2. Yatırımın Finansman Ġhtiyacı ve Kaynakları

Toplam Finansman Ġhtiyacı ve Kaynakları Tablo 5-1‟de verilmektedir.

Tablo 5-1: Toplam Finansman Ġhtiyacı ve Kaynakları Tablosu (TL)

YILLAR		KÜMÜLATĠF		20	11	2012
TOPLAM FĠNANSMAN ĠHTĠYACI	TOPLAM	ĠÇ	DIġ	ĠÇ	DIġ	ĠÇ	DIġ
A – Arsa Yatırımı	64.000	64.000		64.000
B – Sabit Tesis Yatırımı	14.697.159	12.980.404	1.716.755	3.731.284		9.249.119	1.716.755
C – Yatırım Dönemi Faizleri	540.000	540.000		162.000		378.000
Sabit Yatırım Toplamı	15.301.159	13.584.404	1.716.755	3.957.284		9.627.119	1.716.755
D- ĠĢletme Sermayesi Yatırımı	426.175	426.175				426.175
GENEL YATIRIM TUTARI (TOPLAM FĠNANSMAN ĠHTĠYACI)	15.727.334	14.010.579	1.716.755	3.957.284		10.053.294	1.716.755
TOPLAM FĠNANSMAN KAYNAKLARI
A – Özkaynaklar	9.187.334	8.010.579	1.716.755	2.277.284		5.733.294	1.716.755
1 – Sermaye	9.187.334	8.010.579	1.716.755	2.277.284		5.733.294	1.716.755
B – Yabancı Kaynaklar	6.000.000	6.000.000		1.680.000		4.320.000
1 – Orta ve Uzun Vadeli Borçlar	6.000.000	6.000.000		1.680.000		4.320.000
– Öngörülen TL Yatırım Kredisi	6.000.000	6.000.000		1.680.000		4.320.000
TOPLAM FĠNANSMAN KAYNAKLARI	15.727.334	14.010.579	1.716.755	3.957.284		10.053.294	1.716.755

5.3. Nakit Akım Tablosu

Nakit akım tablosu Tablo 5-2‟de verilmiĢtir.

Tablo 5-2: Nakit Akım Tablosu (TL)

Yıllar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022
Doluluk Oranları (%)	47	52	57	60	60	60	60	60	60	60
Toplam ĠĢletme Geliri	5.265.621	6.175.341	7.175.271	8.006.091	8.486.457	8.995.644	9.535.383	10.107.506	10.713.956	11.356.794
Toplam ĠĢletme Giderleri	3.585.563	3.971.547	4.596.246	4.991.359	5.290.841	5.608.291	5.944.789	6.301.476	6.679.565	7.080.339
Amortismanlar	1.507.750	1.235.602	1.032.327	878.176	759.383	786.131	552.542	505.424	464.561	694.969
Vergi Matrahı	172.308	968.192	1.546.699	2.136.556	2.436.233	2.601.222	3.038.052	3.300.605	3.569.831	3.581.486
Vergi	17.231	96.819	309.340	427.311	487.247	520.244	607.610	660.121	713.966	716.297
Vergi sonrası kar	155.077	871.373	1.237.359	1.709.245	1.948.986	2.080.977	2.430.442	2.640.484	2.855.865	2.865.189
Amortismanlar (geri ekleme)	1.507.750	1.235.602	1.032.327	878.176	759.383	786.131	552.542	505.424	464.561	694.969
Nakit akımı	1.662.827	2.106.974	2.269.685	2.587.421	2.708.369	2.867.109	2.982.984	3.145.909	3.320.425	3.560.158

Yıllar	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Doluluk Oranları (%)	60	60	60	60	60	60	60	60	60	60
Toplam ĠĢletme Geliri	12.038.201	12.760.494	13.526.123	14.337.691	15.197.952	16.109.829	17.076.419	18.101.004	19.187.064	20.338.288
Toplam ĠĢletme Giderleri	7.505.159	7.955.469	8.432.797	8.938.764	9.475.090	10.043.596	10.646.212	11.284.984	11.962.083	12.679.808
Amortismanlar	344.215	327.004	310.654	295.121	280.365	266.347	253.029	240.378	228.359	216.941
Vergi Matrahı	4.188.828	4.478.021	4.782.673	5.103.805	5.442.497	5.799.887	6.177.178	6.575.642	6.996.622	7.441.539
Vergi	837.766	895.604	956.535	1.020.761	1.088.499	1.159.977	1.235.436	1.315.128	1.399.324	1.488.308
Vergi sonrası kar	3.351.062	3.582.417	3.826.138	4.083.044	4.353.997	4.639.909	4.941.742	5.260.513	5.597.297	5.953.231
Amortismanlar (geri ekleme)	344.215	327.004	310.654	295.121	280.365	266.347	253.029	240.378	228.359	216.941
Nakit akımı	3.695.277	3.909.421	4.136.792	4.378.165	4.634.362	4.906.256	5.194.772	5.500.891	5.825.657	6.170.172

Tablolarda teĢvikler dikkate alınmıĢtır.

5.4. Net Nakit Akımları

Net Nakit Akımları Tablo 5-3 verilmiĢtir.

Tablo 5-3: Net Nakit Akımları Tablosu (TL)

Yıllar	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021
Nakit Akımı	0	0	1.662.827	2.106.974	2.269.685	2.587.421	2.708.369	2.867.109	2.982.984	3.145.909	3.320.425
Sabit Yatırım Giderleri	-3.957.284	-11.343.874	0	0	0	0	0	0	0	0	0
ĠĢletme Sermayesi	0	-426.175	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Ek iĢletme sermayesi	0		-70.797	-77.712	-64.941	-38.377	-40.680	-43.121	-45.708	-48.451	-51.358
Artık Değer	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Kur Farkları	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Net Nakit Akımı	-3.957.284	-11.770.049	1.592.031	2.029.263	2.204.744	2.549.043	2.667.689	2.823.988	2.937.276	3.097.458	3.269.068

Yıllar	2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Nakit Akımı	3.560.158	3.695.277	3.909.421	4.136.792	4.378.165	4.634.362	4.906.256	5.194.772	5.500.891	5.825.657	6.170.172
Sabit Yatırım Giderleri	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
ĠĢletme Sermayesi	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Ek iĢletme sermayesi	-54.439	-57.706	-61.168	-64.838	-68.728	-72.852	-77.223	-81.856	-86.768	-91.974	0
Artık Değer	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1.624.871
Kur Farkları	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Net Nakit Akımı	3.505.719	3.637.571	3.848.253	4.071.954	4.309.437	4.561.510	4.829.033	5.112.915	5.414.124	5.733.683	7.795.043

5.5.Borç Ödeme Gücü

Borç ödeme gücü Tablo 5-4‟de verilmiĢtir.

Tablo 5-4: Borç Ödeme Gücü

Yıllar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
A. Net Nakit Akımı	1.592.031	2.029.263	2.204.744	2.549.043	2.667.689	2.823.988	2.937.276
B. Faiz ödemeleri	448.816	675.182	608.873	471.418	333.965	196.510	76.714
C. Ana para ödemeleri	238.700	710.323	1.110.624	1.110.624	1.110.624	1.041.566	701.536
Borç ödeme gücü (A/(B+C)	2,32	1,46	1,28	1,61	1,85	2,28	3,77

5.6. Değerlendirme Sonuçları 5.6.1.Geri Ödeme Süresi

Geri ödeme süresi 7 yıl 4 ay olarak bulunmuĢtur.

5.6.2.Net Bugünkü Değer

% 15 ıskonto oranına göre 1.213.738 TL olarak hesaplanmıĢtır.

5.6.3.Fayda Maliyet Oranı

Fayda maliyet oranı‟ye göre hesaplanmıĢ olup, 1,1‟dir.

5.6.4.Ġç Verimlilik Oranı

% 16,32 olarak hesaplanmıĢtır.