Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
1.MEVCUT DURUM
1.1. Konum 5

  1. 1.1.1.  İlin Konumu 6-7
  2. 1.1.2.  Proje Yapılacak Yerin Konumu 7

1.2. Nüfus 8

  1. 1.3.  İlin Tarımsal Verileri
  2. 1.4.  Proje Uygulanacak İlçenin Meteorolojik Verileri
  3. 1.5.  Proje Alanı Nüfus, Demografik Yapı, Tarımsal Üretim ve Coğrafik Yapı
  1. PROJE YAPISI
  2. PROJE UYGULANACAK TÜR VE ÖZELLİKLERİ

3.1. Keçi Yetiştiriciliği
3.1.1. Saanen Keçi Yetiştiriciliği 3.1.1.1. Verim Özellikleri

4-5 5

8-12 12-16 17-18 19-20

21

21

22-27 27-28 28 29-30 30 31 31-32 32-38 39 39-40 40 41-42 42-43 43 43-44 45-51 52 53 53 54-55

3.1.2. 3.1.2.1. 3.1.2.2. 3.1.2.3. 3.1.2.4. 3.1.2.5. 3.2. 3.2.1. 3.2.2. 3.2.3. 3.2.4. 3.3. 3.4.

Keçi Çiftliği Yerleşim Planı ve Özellikleri Keçi Ağılı

Gübre Çukuru
Kaba ve Kesif Yem Deposu İdari Bina
Makina ve Ekipmanlar

Proje İhtiyaçları

Su İhtiyacı
Elektrik İhtiyacı
Yem İhtiyacı
Atık Yönetimi
Keçi Sütü Özellikleri
Keçi Sütüyle İkincil Ürün Üretimi MALİ DEĞERLENDİRME

4.

  1. SWOT ANALİZİ
  2. PROJE YASAL BAŞVURU AŞAMALARI
  3. TEŞVİK VE DESTEKLER

7. SONUÇ

2

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

TABLOLAR DİZİNİ:

Tablo 1: Zonguldak İli Genel Bilgileri
Tablo 2: Zonguldak İli Üretici Kaydı
Tablo 3: Zonguldak İli Arazi Dağılımı
Tablo 4- Zonguldak İli Tarla Bitkileri Verileri Tablo 5: Zonguldak İli Hayvan Sayıları

Tablo 6,7: Zonguldak İli Hayvansal Üretim Verileri
Tablo 8: Zonguldak Aylık Açık Gün Sayısı
Tablo 9: Zonguldak Aylık Donlu Gün Sayısı
Tablo 10: Zonguldak Aylık Ortalama Maksimum Nispi Nem Tablo 11: Zonguldak Aylık Ortalama Maksimum Sıcaklık(°C) Tablo 12: Zonguldak Aylık Ortalama Minimum Nispi Nem Tablo 13: Zonguldak Aylık Ortalama Minimum Sıcaklık Tablo 14: Zonguldak Aylık Ortalama Nispi Nem

Tablo 15: Zonguldak Aylık Ortalama Rüzgar Hızı(m/sn) Tablo 16: Zonguldak Aylık Ortalama Sıcaklık(°C)
Tablo 17: Zonguldak Aylık Toplam Güneşlenme Süresi(saat) Tablo 18: Zonguldak Aylık Toplam Yağış(Manuel)

Tablo 19: Zonguldak Aylık Toplam Yağış (OMGİ)
Tablo 20: Bir Keçiden Elde Edilen Sütün Verileri
Tablo 21: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Sürü Projeksiyonu

Tablo 22: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Yıllık Yem İhtiyaçları
Tablo 23: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Bakım ve Onarım Giderleri Tablo 24: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Personel Giderleri
Tablo 25: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Amortisman Giderleri Tablosu Tablo 26: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Giderler Toplamı Tablosu Tablo 27: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Gelirler Tablosu
Tablo 28: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Toplam Yatırım Tutarı Tablosu Tablo 29: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Yıllık Gelir-Gider Tablosu

Tablo 30: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Toplam Finansman İhtiyacı Tablosu

GRAFİKLER DİZİNİ:

Grafik 1- Zonguldak İli Arazi Dağılımı
Grafik 2- Dereköy Yıllara Göre Nüfus ve Cinsiyet Dağılımı

Tablo 31: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Yıllık Nakit Akış Tablosu
Tablo 33: Farklı Yatırım Alternatiflerinde Yıllık Kar ve Yatırım Geri Dönüş Süreleri

3

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

GİRİŞ

Bölgesel kalkınma konusu illerin zaman içerisinde stratejik planları içinde yer alan önemli bir alandır. Stratejik planlamalar yapılırken bölgesel kalkınmayı arttırıcı sektörler zaman içerisinde değişiklik göstermektedir. Zonguldak geçmiş yıllar itibari ile öncelikli sektörü kömür madeni iken son yıllarda bu sektör etkinliğini kaybetmiştir. Bununla birlikte il yeni bir endüstriyel yapılanmaya ihtiyaç duymaya başlamıştır. Bu iş alanı ile ilgili yapılan çalışmalardan birisi de tarımsal kalkınma ve kırsal endüstri potansiyelidir.

Kırsal kalkınma çalışmaları; günümüzde bütün ülkenin ortak sorunu ve çözüm odaklı çalışma yaptığı alternatif kalkınma modelidir. Ülkede tarımsal ürün üretimi geçmiş yıllarda talebi karşılarken, son yıllarda açık vermekte ve bu açığı ithalatla karşılamaktadır. Hayvancılıkta da, özellikle et ve kaliteli ekolojik süt üretimi yönünden büyük sıkıntılar yaşanmaktadır.

Türkiye coğrafik yapısı ve iklim özellikleri sebebiyle birçok tarımsal metodun kullanıldığı ülkelerden birisidir. Zonguldak ili ise ormanlık bitki örtüsü ve dağlık arazi yapısından dolayı tarım arazileri sınırlı bölgelerimizden bir tanesidir. Bölge yapısına uygun sistem yüksek eğim koşullarında yayılım gösterecek bir hayvancılık modelidir. Bu coğrafik koşullarda yapılabilecek en uygun hayvancılık faaliyetlerinden biri de keçi yetiştiriciliğidir. Keçi yetiştiriciliği sistemi kurulurken süt verimi yüksek ve yayılım kabiliyeti iyi olan bir ırk öngörülmelidir. Bu raporun çalışma konusu olan Dereköy keçi vadisi için öngörülen hayvan ırkı saanen keçisidir. Bu hayvanlar İsviçre’nin Saanen vadisinde geliştirilmiş ve dünyada en çok tanınan sütçü keçilerden birisidir. Dağlık bir bölgede ve sert iklim koşulları altında geliştirilmiş olduğundan, sağlam konstitüsyonlu bir hayvandır. Adaptasyon kabiliyeti yüksektir. Anavatanı olan İsviçre’nin dışında A.B.D.; İngiltere, Almanya; Fransa, İsrail, Yeni Zelanda, Avustralya ve bir çok ülkede de yetiştirilmektedir. Büyük populasyonlar halinde entansif bakım ve besleme koşullarında da yetiştirilmektedir.

Saanen keçileri uysal hayvanlardır ve alıştıkları hareketleri yapmaktan hoşlanırlar. Bu nedenle de sağım makineleriyle sütlerinin sağılmasına çabuk uyum sağlarlar. Değişik etkilere de hızlı bir şekilde yanıt verirler.

Çift sağım çift emdirme yöntemle, oğlakların 1-2 gün süreyle ağız sütü emmelerine izin verilir. Daha sonra keçiler sabah ve akşam sağılırlar. Sağımı takiben kalıntı sütü emmek üzere oğlaklar analarının yanına 20-30 dakika süreyle bırakılarak oğlakların gerekli süt gereksinimleri karşılanmaktadır.

4

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Projede keçi sütü veriminden ziyade elde edilecek ürün üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Sistemsel olarak keçi sütü, keçi peyniri ve bebek maması yapımı için uygun bir hammaddedir. Bölge, gerek iklim özellikleri gerekse coğrafi koşullarından dolayı ekolojik üretim için uygundur.

Burada amaçlanan yapı, öncelikle bölge insanını üretim sürecine dahil edecek şekilde bir üretim modelini yerleştirmektir. Bu modelden verim alınmasına istinaden bu üretim modelini destekleyici ikincil üretim modeline başlanacaktır. Burada hedef karlı başlayan yatırımı daha verimli ve katma değeri yüksek yatırım haline getirmektir.

1. MEVCUT DURUM 1.1. Konum

1.1.1. İlin Konumu

Zonguldak, Batı Karadeniz Bölgesi’nde, Karadeniz’e batı ve kuzeyden kıyısı olan bir ildir.3.310km2lik yüzölçümüyle Türkiye topraklarının binde altısını kaplar. Karadeniz kıyılarından başlayan il toprakları, kuzeyden Karadeniz, kuzeydoğudan Bartın, doğudan

Merkez İlçe, Alaplı, Çaycuma, Devrek, Gökçebey ve Kdz.Ereğli, Kilimli ve Kozlu ilçelerinden oluşmuştur.

Karabük, güneyden Bolu, batıda Düzce illeriyle çevrilidir. Zonguldak yönetsel anlamda

Resim 1. Zonguldak İli Coğrafik haritası

5

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Zonguldak konumu itibari ile bütün ulaşım yollarını kullanabilmektedir.

Denizyolu : 1866 yılında inşa edilen ilk liman yerine, 1953’de bugünkü liman yapıldı. 1970’li yıllara dek yolcu taşımacılığına açık olan Zonguldak limanından, yalnızca yük taşımacılığı yapılmaktadır. 46 deniz mili kıyı uzunluğu olan ilde, Zonguldak ve Kdz.Ereğli limanları bulunmakta ve her iki liman da deniz sınır kapısı özelliği taşımaktadır. Bu iki limanda 1993 yılında faaliyete başlayan RO-RO seferleri Rusya, Ukrayna gibi komşu ülkeler ile ticari ve ekonomik ilişkilerin gelişmesini sağlamıştır. Zonguldak ve Ereğli Limanlarının her ikisi de şehir merkezinde bulunmaktadır. Ayrıca yatırım planlamasına alınan Filyos Vadisi Projesi ile büyük bir limana kavuşacak ve deniz taşımacılığını çok daha olanaklı olarak kullanabileceği öngörülmektedir.

Demiryolu : İlde demiryolu 1934-1937 yıllarında yapılmış olup, 29.10.1937 tarihinde işletmeye açılmıştır. İlin Ankara ve Karabük illeri ile demiryolu bağlantısı mevcuttur. Zonguldak garına ulaşım taksi, dolmuş ya da belediye otobüsleri sağlanmakta olup, kent merkezine uzaklığı yaklaşık 1 km’dir.

Karayolu : Zonguldak ülkemiz karayolu güzergahlarında bir geçiş yolu üzerinde değildir. İstanbul yönünden gelenler Düzce sapağından girip, kıyı şeridini izleyerek, Ankara yönünden girenler ise Yeniçağa sapağından başlamak üzere il merkezine ulaşırlar. Zonguldak- Devrek-Ankara karayolu ile Zonguldak-Kdz.Ereğli-İstanbul karayolu devlet yolu, il içi bağlantıları sağlayan diğer yollar ise il yolu statüsündedir. İl sınırları içinden geçen otoyol bulunmamaktadır. Zonguldak-Ankara : 260 km (3 saat 43 dakika) Zonguldak-İstanbul: 332 km (4 saat 34 dakika) dir.

Havayolu : İlk olarak 1946 yılında askeri amaçla yapılan Saltukova havaalanı, 1959 yılında kısa bir dönem sivil trafiğine açıldı. 1993 yılında yeniden inşasına başlanan ve 1999’da hizmete açılan havaalanı stol tipi olup, 1830 x 30 metre pist uzunluğuna ve 2500 m2 lik aprona sahiptir. Çaycuma Havaalanı 2007 yılı itibariyle hizmete hazır hale getirilmiş ve havaalanı Uluslararası NOTAM sistemine dahil edilerek hava trafiğine açılmıştır. Havaalanı 2007 yılı sonunda İçişleri Bakanlığınca hava hudut kapısı haline getirilmiştir. Yurtiçi ve yurtdışı hava ulaşımına uygun hale getirilen havaalanından, şu anda karşılıklı olarak Zonguldak-Almanya (Duseldorf ve Dortmund) seferleri yapılmaktadır. Havaalanı Zonguldak İl Merkezine Uzaklığı 55,2 km olup araçla 59 dk’dır.

6

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Tarımsal ürünlerin pazarlamasında önemli olan bir konu da ürünün dış pazarlara kolay ulaşabilme imkanıdır. Zonguldak 4 saatlik mesafe ile ülke nüfusunun yarısına ulaşabilecek bir güzergahta olması en büyük avantajıdır.

1.1.2. Proje Yapılacak Yerin Konumu

Proje uygulanacak Dereköy, Zonguldak merkeze 32,5 km mesafede Kozlu ilçesine bağlı bir köydür. Fakat dağlık arazi yapısı ulaşım süresini 1 saate kadar çıkarmaktadır. Bu dezavantaj olarak gözükse de dış çevreler kapalı konumu ekolojik üretim için avantaj olarak öngörülmektedir. Proje planlanan alandan, İstanbul’a dört saat, Ankara’ya üç saat içinde
ulaşılabilmektedir.
Resim 2. Dereköy Köyü Ulaşım Haritası

7

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

1.2.NÜFUS

Zonguldak ili aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere biri merkez ilçe olmak üzere 8 ilçe; 25 Belediye, 380 köyden oluşmaktadır.İlin toplam yüzölçümü 331.000 ha olup; nüfusu 597.524 kişidir. İstatistiksel verilere bakıldığında köy nüfusu 229.896 kişi olarak kayıt altına alınmıştır.

İlçe

Köy

Nüfusu

Kent Nüfusu

8 ( 1 Merkez İlçe )

380

597.524 kişi

367.628 kişi

Belediye 25

Yüzölçümü

331.000 Ha

Köy Nüfusu

229.896 kişi

Sıra No

Kayıt Sistemi Türü

Üretici Sayısı ( 2016 )

Üretici Sayısı ( 2017 )

Çks (Çiftçi Kayıt Sistemi)

20.489

21.596

1 2 3 4 5 6 7 8

1.3.İLİN TARIMSAL VERİLERİ

TÜRK-VET Sistemi
AKS (Arıcılık Kayıt Sistemi)
Su Ürünleri Kooperatifleri Tarımsal Yayım Desteklemesi Alan

21.284 18.544 361 500 413 446 760 580

Tablo 1- Zonguldak İli Genel Bilgileri (Zonguldak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü 2017)

OTBİS (Organik Tarım)

863

1.029

Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri

7.358

8.050

Üretici Birlikleri

450

536

Tablo 2- Zonguldak İli Üretici Kaydı(Zonguldak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü 2017)

8

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Tarım Arazisi

Ormanlık – Fundalık

43.896 Ha

Tablo 3- Zonguldak İli Arazi Dağılımı(Zonguldak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü 2017)

Yukarıda verilen tablo incelendiğinde ilin toplam alanının 331.000 ha olduğu görülmekte olup, tarım arazisi olarak bakıldığında ilin yaklaşık % 28 ‘inin tarım arazisi olduğu anlaşılmaktadır. % 13 kadar ki kısmı tarım dışı alan ve % 59 ‘luk kısmı ise orman ve fundalık alandan oluşmaktadır.

Tarım Dışı Alan

Tarım Dışı Alan 13%

Ormanlık – Fundalık 59%

Tarım Arazisi

Ormanlık – Fundalık

Tarım Arazisi 28%

Tarım Dışı Alan

Grafik 1- Zonguldak İli Arazi Dağılımı(Zonguldak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü 2017)

93.029 Ha

194.075 Ha

TOPLAM

331.000 Ha

İlde büyükbaş,küçükbaş hayvancılık başta olmak üzere Arıcılık,Broiler ve Balıkçılık faaliyetleri ön plandadır.İlde 2017 yılı itibariyle toplam 43.427 adet küçükbaş hayvan bulunmaktadır. Bunlardan 24.493’ü koyun, 18.934 tanesi keçidir. İl Tarım ve Orman
Müdürlüğü verilerine göre 2017 yılında anaç koyun keçi desteği alan kişi sayısı 152’dir. 152 kişiye 9.580 anaç koyun keçi verilmiş olup destek tutarı 239.500,00 TL’dir. Proje kapsamında alınan başvurular neticesinde 49 üreticiye %25 hibeli, %75 devlet destekli koç, teke dağıtımı yapılmıştır. Tarla bitkileri olarak Buğday, Arpa, Dane mısır üretimi sırasıyla söylenebilir.

9

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Ürün Cinsi

Alan (Da)

2017 Üretim Miktarı (Ton)

Arpa

Ayçiçeği

3.900

724

Bakla (Yemeklik, kuru )

1.443

148

Buğday

Fasulye (Kuru)

3.030

420

Fiğ (Yeşil ot)

Mısır

Dane (1.ekiliş)

41.776

7.186

Patates

Hasıl (1.ekiliş)

46.550

55.563

Korunga

Yonca (Yeşil ot)

195

296

Yulaf

Dane

3.541

492

TOPLAM

234.519

159.113

Silajlık (1.ekiliş)

314 96.024 732

7.041

401 14.442 15.130

16.777

47 16.914 986

79.526

293 39.935 19.824

Yeşil ot

19.332

Tablo 4- Zonguldak İli Tarla Bitkileri Verileri(Zonguldak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü 2017)

10

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Tür

Baş / Adet

Toplam

Sığır

Kültür

41.556

K.Melez

27.736

Manda

1.153

1.153

Büyükbaş Toplamı

Koyun

23.124

Keçi

Kıl Keçisi

9.640

9.642

Tiftik Keçisi

2

Küçükbaş Toplamı

At

45

Eşek

Katır

185

Tek Tırnaklılar Toplamı

Tavuk

Broiler (Devre/Adet)

6.229.592

Ördek

1621

1.621

Kaz

Hindi

Kümes Hayvan Toplamı

1759

1.759

Arı Kovanı

38.296

TOPLAM

Yerli

5.764

75.056

Yumurtacı 74.298

773

76.209

32.766

54

284

6.303.890

773

6.308.043

6.455.598

Tablo 5- Zonguldak İli Hayvan Sayıları(Zonguldak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü 2017)

Zonguldak engebeli arazi yapısı ve bitki örtüsü sebebiyle keçi yetiştiriciliğine uygun olmasına rağmen ildeki keçi sayısı oldukça düşüktür. Bölgedeki arazilerin birçoğu da eğim ve miras bölünmeleri yüzünden ekilemediğinden uygun yaylak alanlarına dönüşmüştür.

11

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

2016 Yılı Verileri

2017 Yılı Verileri

Ürün Çeşidi

Üretim (ton)

Ürün Çeşidi

Üretim (ton)

Et (Kırmızı)

1.301

20

16

1.966

20

16

Et (Kırmızı)

Süt

105.600

Yapağı

Süt

99.505

Yapağı

Bal

380

Bal

300

Bal Mumu

Bal Mumu

Yumurta (Ad.)

23.892.750

Yumurta (Ad.)

23.892.750

Tablo 6, 7- Zonguldak İli Hayvansal Üretim Verileri(Zonguldak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü 2017)

Zonguldak ilinde süt üretimi tablodan da görüldüğü üzere her yıl düşmektedir. Ayrıca bu sütün büyük kısmı büyükbaş hayvan sütüdür. Küçükbaş hayvan sütü miktarı oldukça azdır. Bölgenin bu alanlarını değerlendirmek için keçi yetiştiriciliğini teşvik ederek ekolojik süt üretimini arttırmak gerekir. Bu nedenle projenin verimliliği diğer yapılması muhtemel projeler için örnek olacaktır.

1.4.PROJE UYGULANACAK İLÇENİN METEROLOJİK VERİLERİ

Zonguldak ilinde Karadeniz iklimi hüküm sürer. Balkanlar üzerinden gelen soğuk hava akımlarına karşı açık olduğundan Doğu Karadeniz bölgesine nazaran kışlar daha soğuk geçer. Ortalama senelik yağış miktarı 1250 mm’dir. Her mevsim yağışlıdır. Kıyıdan içlere gidildikçe yağış azalır. Karadeniz’in en serin bölgesidir. Sıcaklık -8°C ile +40,5°C arasında seyreder. Hayvancılık faaliyetlerinin yapılacağı yerde hava şartları önemli bir faktördür. Keçi Vadisi Projesi kapsamında kurulum yeri olarak planlanan Zonguldak ili için Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü’nden alınan veriler aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir.

12

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Yıl/ay                                

 

                   

       

                   

  
  
  
  
  
  
  
  
  
     

Tablo 8- Zonguldak Aylık Açık Gün Sayısı(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 9- Zonguldak Aylık Donlu Gün Sayısı(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 10: Zonguldak Aylık Ortalama Maksimum Nispi Nem(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

                          

13

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 11: Zonguldak Aylık Ortalama Maksimum Sıcaklık(°C)(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 12: Zonguldak Aylık Ortalama Minimum Nispi Nem(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 13: Zonguldak Aylık Ortalama Minimum Sıcaklık(°C)(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

14

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 14: Zonguldak Aylık Ortalama Nispi Nem(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

Yıl/ay                                                                                                                        

 

                   

Tablo 15: Zonguldak Aylık Ortalama Rüzgar Hızı(m/sn)(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü- 2018)

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 16: Zonguldak Aylık Ortalama Sıcaklık(°C)(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

15

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 17: Zonguldak Aylık Toplam Güneşlenme Süresi(saat)(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 18: Zonguldak Aylık Toplam Yağış(Manuel)(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

Yıl/ay                                                                                                                                              

Tablo 19: Zonguldak Aylık Toplam Yağış (OMGİ)(Zonguldak Meteoroloji Müdürlüğü-2018)

Dereköy köyü İçin iklim verileri incelenirken proje alanının yakınında istasyon bulunmadığı için Zonguldak İl verileri baz alınmıştır. Dereköy köyü ikim olarak Zonguldak merkeze göre yıllık sıcaklık ortalaması 4 -5 °C daha düşük sıcaklıktadır. Yağışlı gün sayı

16

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

daha fazladır. Zonguldak merkezde tipik Karadeniz iklimi hüküm sürerken Dereköy de
Karadeniz geçiş iklimi görülmektedir.

PROJE ALANI NÜFUS, DEMOGRAFİK YAPI, TARIMSAL ÜRETİM VE

1.5.
COĞRAFİK YAPI

121 kişi nüfusa sahiptir. Bu nüfusun 58’i erkek , 63 tanesi kadın nüfustur. Nüfusun %60’ından fazlası 40 yaş üzeri ve emeklilerdir. Köyde Kozlu İlçe Tarım Ve Orman

Proje alanı olan Zonguldak İli Kozlu ilçesi Dereköy köyü 2017 nufüs verilerine göre

Müdürlüğü 2017 verilerine göre ÇKS’ne kayıtlı 5 kişi çiftçilikle uğraşmaktadır. Ekilen tarım

alanı 83 dekardır. Köyde 32 adet büyükbaş hayvan ve 60 adet arı kovanı vardır. Proje ile ilgili alan ziyareti esnasında tarım arazilerinin küçük arazilerden oluştuğu ve engebeli olduğu tespit edilmiştir. Köyün etrafı dağlık ve ormanlıktır. Arazilerinin tamamına yakını ekilmemiş durumdadır. Dereköy Kozlu ilçe merkezine 33 km mesafededir. Sınır komşusu köyleri Zonguldak merkeze bağlı Taşçılar, Karapınar, Saraycık, Ayvatlar ve Kozlu ilçesine bağlı Bozca, Sivriler ve Futa köyleridir. Bu köylerle yol mesafesi 2.5 km ile 13.6 km arasında değişmektedir. Köy İlkbahar, Kış ve Sonbahar aylarında sakin Yaz aylarında ise nispeten daha kalabalıktır. Köyün iklimi Zonguldak merkeze göre daha sert ve sıcaklık verileri daha düşüktür. Köy ahalisi genellikle evlerinin bahçesinde sebze üretimi yapan ve 1-5 hayvanı olan emekli insanlardır. Ortalama yıllık gelirleri 2.000-5.000 TL arasında değişmektedir. Dereköy’ün kendine has doğa güzellikleri oldukça etkileyicidir. Özellikle hava kalitesi, nem oranı ve oksijen dengesi oldukça iyidir. Köy nüfusu 10 yıl içerisinde %50 oranında azalmıştır. Bunun sebebi köy yaşantısında yüksek gelir imkanının azlığı, sosyal imkanların kıtlığı ve genç nüfusun şehir hayatını tercih etmesidir.

17

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Grafik 2: Dereköy Yıllara Göre Nüfus ve Cinsiyet Dağılımı

Resim 3: Proje Alanı Coğrafi Yapısı

18

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Resim 4: Dereköy Köyü Görünümü 2. PROJE YAPISI

Keçi vadisi projesinin Zonguldak ili Kozlu ilçesi Dereköy’ de uygulanması planlanmaktadır. Proje ilk planlandığında Dereköy halkının doğrudan projeye dahil edilmesi öngörülmüştür. Fakat proje için yapılan saha ziyaretlerinde ve köy muhtarıyla yapılan görüşmelerde köy halkının hem mali gücünün olmaması hem de bu projeye gönüllü olmamasının anlaşılmasından dolayı bu düşüceden vazgeçilmiştir. Proje ilk başta 1.000 başlık olarak dört ayrı noktada özel, bir veya birden fazla dış yatırımcıyla yapılmasını daha faydalı olacağı öngörüldü. Bu sebeple tespit edilecek dört farklı noktada 250 sağmal kapasiteli keçi çiftlikleri kurulacak ve yatırımcılar bu çiftliklerde üretime başlayacaklardır. Proje hayata geçtği yıldan itibaren ilk yıl yatırım yılı olarak planlanmaktadır. 2. yıl ve 5. yıl arası keçi yetiştiriciğinin daha ön planda olduğu verimliliği artıcı faaliyetlerin yapıldığı yıllar olacaktır. Bu dönemde elde edilen keçi sütleri rayiç bedelleri üzerinden satılacak ve ikincil üretim yapılmayacaktır. 5.yıldan itibaren ikincil üretime geçilecek ve peynir veya bebek maması üretimi yapılacaktır. Keçi vadisi projesinin tam manası ile faaliyetlerinde başarılı olması durumunda Dereköy ve çevre köylerde isteyen katılımcılara damızlık anaç keçiler dağıtılarak;

19

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

onların üretimleri sonucu elde edilecek keçi sütleri satın alınarak değerlendirilecektir. Bu projede üretimin başarılı olması bölge insanının ilgisini çekerek üretim modellerinin şeklini belirleyecektir. Eğer hedeflenen üretime ulaşılırsa bölgesel kırsal kalkınma açısından önemli bir örnek olacaktır. Burada esas hedeflenen bu sürenin daha kısa olmasıdır. Üretime 1.000 baş sağmal hayvan kapasitesi ile başlanacaktır. İlk yıl hedeflenen süt miktarı 773 tondur. İlk yıl için beklenen süt geliri 2.390.000 TL dir. Bu rakamların proje başarısına bağlı olarak yıllık % 15-25 oranında artış göstermesi hedeflenmektedir. 5. yılın sonunda günlük 20 ton süt kapasitesine ulaşılması beklenilmektedir. Bu rakama ulaşıldıktan sonra yapılması gereken ikincil ürün üretimine geçmektir. Peynir veya çocuk devam sütü üretimi ikincil üretimde planlanan teknolojilerdir. Keçi vadisi projesi planlanırken bölgenin diğer ürünlerini de aktif hale getirip olası kırsal turizm faaliyetleri için ürün yelpazesini genişletmekte önemlidir. Bununla birlikte diğer önemli konu ise bölge halkının projeye katılımıdır.

Bölge insanlarının karlılığı yüksek olan sektöre katılımı hem bölgesel kalkınmayı arttıracak hem de diğer tarıma dayalı sektörlerin bölgede uygulanmasını kolaylaştıracaktır. Dereköy’ e komşu köylerde Kozlu İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü 2017 verilerine göre, ÇKS’ne kayıtlı kişi sayısı 148’dir. Ekilen tarım arazisi miktarı 1.030 dekardır. Yetiştirilen büyükbaş hayvan adeti 2.277 adettir. Yetiştirilen küçükbaş hayvan sayısı 1.679’dur. Dereköy ile birlikte komşu köylerde ÇKS’ne kayıtlı arı kovanı sayısı 304’tür. Proje sadece Dereköy köyü için planlanmamaktadır. İlerleyen yıllarda diğer köyler de projenin içerisine katılacaklardır. Çevre köylerle birlikte yaklaşık 73.000 dekarlık keçi çiftliğiyle alakalı otlatma alanı bölgede mevcuttur. Bu alanlar engebeli dağlık arazilerle kaplı olmasına

rağmen hayvancılık için uygun kullanma kapasitesi mevcuttur.
Proje faaliyete geçmeden önce, proje sahasında yapılacak çalışmalarla Milli Emlak

Müdürlüğü’ne bağlı araziler tespit edilerek otlatma veya yem bitikileri ekimi için kiralanacaktır. Ayrıca bölge halkıyla yapılan toplantılarla kiraya verilecek tarım arazileri belirlenecek ve sözleşmeyle kiralanacaktır. Bununla birlikte bölge halkından yem bitkisi ekimi yapmak isteyenlerle sözleşme imzalanarak sözleşmeli modelle yem bitkisi üretimi yaptırılacaktır. Böylelikle bölge halkının projeye katılımı sağlanacaktır.

20

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

3.

PROJE UYGULANACAK TÜR VE ÖZELLİKLERİ

3.1.KEÇİ YETİŞTİRİCİLİĞİ

Türkiye’de kıl ve tiftik keçisi dışında, sayıları az olmakla birlikte, daha çok Batı Anadolu kıyı şeridinde Malta ve melezlerinin, Kilis ve çevresinde ise Kilis melezlerinin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Son yıllarda Ege ve Marmara Bölgelerinde Saanen melezi keçi yetiştiriciliği de gelişme göstermiştir. Kırsal kesimde daha çok aile tüketimine yönelik olarak üretilen keçi sütü ürünleri (peynir, tereyağ, yoğurt), tüketicilerin sağlığa uygun gıdalar tercih etmeye başlamasıyla lezzet, aroma ve kalitesiyle kentsel alanda da giderek önemli hale gelmiş ve marketlerde satılmaya başlamıştır.

Keçi ürünlerinin önem kazanması ve alternatif bir gelir kaynağı olabileceğinin ortaya çıkmasıyla birlikte, Türkiye’nin farklı bölgelerinde keçiciliğin geliştirilmesi konusunda çeşitli kurumlarca projeler oluşturulmuş ve uygulamaya aktarılmıştır. Keçi işletmelerinden topladıkları sütleri entegre tesislerde işleyen firmaların sayısı da günden güne artmaktadır.

Son dönemde keçi yetiştiriciliğine yatırım yapan girişimciler, Avusturya’dan Boer, İsviçre ve Amerika’dan Saanen ve Togenburg, Suriye’den de Damascus keçisi ithal edip, kurdukları işletmelerle 850 milyon TL’lık yeni bir pazar oluşturmuşlardır. Yatırım maliyetinin küçük ve keçi sütü fiyatının inek sütü fiyatına göre iki buçuk kat fazla olması, keçi işletmelerinin yatırımcılarına 3-6 yılda yatırımın geri dönmesi fırsatını yaratmaktadır. Keçi yetiştiriciliği ve keçi sütünün giderek ekonomik değer kazanmasıyla birlikte, bu yöndeki çalışmalar daha çok ilgi görmekte ve dikkate alınmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de süt keçisi yetiştiriciliğinin ekonomik yönleri analiz edilerek, kırsal kesimde üreticiler ve girişimciler için alternatif bir yatırım alanı olma koşul ve olanakları değerlendirilmiştir.

TUİK 2017 verilerine göre keçi varlığımız 10.634.672 adettir. 2017 yılı verilerine göre sağılan keçi sayımız 4.963.581 adettir. Keçi sütü üretimimiz 523.395 tondur. Yıllık keçi
başına süt üretim miktarımız 105 kgdır. Yıllık keçi eti üretimi ise 37.525 tondur. Bakanlık 2018 yılı küçükbaş süt teşviği ise kilogramda 20 kuruştur. Serbest piyasada keçi sütü kalitesine göre 3-6 liradan satılmaktadır.

21

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

3.1.1. Saanen Keçi Yetiştiriciliği

Saanen keçileri İsviçre kökenli süt ve döl verimi yüksek hayvanlardır.Bu keçinin en önemli özelliklerinden birisi farklı iklim ve çevre koşullarına uyabilmesidir.İşte bu özelliğinden dolayı gerek Avrupa ülkelerinde, gerekse diğer bir çok ülkede yerli keçiler ile melezlenerek yüksek verimli yerli keçi tipleri elde edilmiştir.

Saanen keçisi sakin yaratılışlı keçilerdir. Saanen süt keçilerinin en büyük özelliği sağım yeteneği ve sütcü karekterleridir, ayrıca doğurgan hayvanlardır. Canlı ve sürü uyumları çok iyidir. Saanen keçileri zeki karekterli,sağlam yapılı ve dirençli hayvanlardır. Sarp yerlere
tırmanma ve hafif yükleri taşıma yetenekleri nedeniyle yer yer dağcılar tarafından malzeme taşımada kulanılmaktadır. Saanen keçilerikolay idare edilebilir,çok uyumlu keçilerdir. İnsanlara çok düşkündür. Sahibinden komut çağrıları almayı sever. Ot yemekle beraber çalı yaprak yemeyi sever. Saanen keçi yetiştiriçiliğinde gölgelik oluşturmak gerekmektedir. Saanen keçiler güneş ışınlarına karşı duyarlıdır. Serin iklimlerde saanen süt keçileri daha yüksek verim vermektedir. Saanen keçi yetiştiriçiliğinde kahverengi deri tercih edilmektedir. Deri üzende küçük lekeler olabilir. Omurga ve uyluk üzerinde çoğu zaman bir saçak mevcuttur. Memeler çok iyi gelişmiştir. Tekelerde kuvvetli sakal vardır. Saanen süt keçilerinin erkek ve dişileri genelde boynuzsuzdur. Göğüs uzun ve yuvarlak, sırt çizgisi düzdür. Sağrı iyi gelişmiştir. Ön ve arka ayaklar düzgün duruşlu, uzun yürüşler için uygundur. Kaburgalar yuvarlak yapılıdır. Saanen keçiler kısa kıllara sahiptir. Soğuk ve sert iklimlerin hakim olduğu ülkelerde nispeten kılları biraz uzun olabilir.

22

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Resim 5: Proje de Kullanılması Planlanan Saanen Keçileri

Keçilerin Beslenmesi ve Önemli Yetiştirme İşleri

Ağılda besleme durumunda ergin bir keçi (14-15 aylık): Süt verme durumuna göre günde 1-1.5 kg kaliteli kuru ot, 300-900 gr kesif yem verilmelidir. 0.5 kg kuru ot yerine 1 kg silaj yemi vermek daha uygundur. Silaj yemi sağımdan hemen sonra verilmelidir. Böylelikle silajın tadı ve kokusu süte geçmemiş olur. 50 kg canlı ağırlığında günde 3-4 kg süt veren keçiye aşağıdaki yem reçeteleri verilebilir.

a) b) c)

1 kg kuru yonca 0.5 kg saman
0.5 kg arpa kırması 0.5 kg kepek

1.5 kg kuru ot 3-4 kg yeşil çayırotu
1.5 kg kepek 0.5 kg kesif yem karması 3-4 kg yeşil ot

2 kg hayvan pancarı
Ek yemlerde katılacak tuz oranı hayvanların durumuna göre değişmektedir. Tuz

miktarı keçilerin su bulmak için yürüyebildiği mesafeye göre değişmektedir. Örneğin; yemlikle su kaynağı arası 1.5-2 km ise kesif yem karışımlarına katılacak tuz oranı yaklaşık

23

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

1/7 olmalıdır. Kullanılan karışım çoğunlukla;1 kısım tuz, 1 kısım pamuk tohumu küspesi unu 3 kısım dane yem olmalıdır, Keçiler için en uygun saman yulaf samanıdır. Patates süt salgısını arttırır. Lahana, bezelye, yulaf, arpa, mısır en uygun yemlerdir. Yeşil yemler mutlaka soldurularak yemlenmelidir.

Oğlakların Beslenmesi: Oğlak büyütme 2 nedenden yapılır. Damızlık yetiştirmek veya kullanmak ve bakmak amacıyla. Oğlaklar doğal ve sun’i yolla emzirme yapılır.

Doğal Emzirme: Anayı emdirilerek yapılır.

Sun’i Emzirme : Anayı 2-3 gün emdirilerek, ağız sütü alınarak yapılır. 2-3 gün sonrası elde süt varsa emdirme yapılmalıdır. 3-4 gün sonrası kaliteli kuru ot veya kesif yem verilmelidir. Süt verme dönemi oğlakların gelişmelerine göre 10-12 haftadır. Oğlakların rumenleri gelişene kadar silajla beslenmelidir. Aksi halde sindirim bozuklukları yapar.

Tekelerin Beslenmesi: Dişilere nazaran daha kuvvetli beslemek gerekir. İyi kaliteli kuru ot, yulaf, arpa kırması, veya kesif yem verilmelidir. Normal zamanlarda 0,5-1 kg , aşım zamanında 1-1,5 kg kesif yem verilmelidir. Aşım dönemlerinde yemlerin içine yumurta sarısı karıştırılabilir. Ayrıca karmalara vitamin, kireç ve tuz konmalıdır. Ergin bir hayvan günde 10 lt. su içer. Yemlemeden yarım saat önce ve sonra su verilmelidir. Tekeler aşım zamanında zayıf veya şişman olmamalıdır. Boynuzsuz ana ile boynuzsuz baba kesinlikle çiftleştirilmemelidir. (Boynuzsuzluk dominanttır.) Bunlardan olan dişiler infertildir (kısır).

Damızlık Seçimi ve Damızlıkta Kullanma Yaşı

Tekelerde: Vücut yapısı sağlam ve kuvvetli olmalıdır. Duruşu düzgün yumurtalıkları büyük, yuvarlak ve düzgün olması gerekir.9-10 aylıkken damızlıkta kullanılabilir. Başlangıçta az aşım yaptırılmalıdır. Damızlıkta kullanma yaşı 5-6 yaş kabul edilir.

Keçilerde : Vücudu uzun, başı dar ve dişilik karakteri göstermesi istenir. Memenin şeklinin yuvarlak, karın altına giren memenin damarlarının şişkin olması istenir. Damızlık seçiminde yalnız dişilerin süt ve yağ verimleri değil, damızlığa ayrılacak tekelerin ana ve yakın akrabaların süt verimleri de göz önünde bulundurulmalıdır.

Dişiler 8-9 aylıkken tekeye gösterilebilir. Geç gelişen ırklarda 15-18 aylıkken tekeye verilmelidir. Damızlıkta kullanma yaşı keçiler için 7-8 yaştır.

Süt keçiciliği geliştirmenin esası melezleme çalışmalarına dayanmaktadır. Ancak melezleme çalışmalarının da başarısı için ana babaların seçiminde titiz davranmak yani sağlıklı ve yüksek verim veren hayvanları damızlık olarak seçmek gerekir.

24

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Keçilere Teke Katma İşlemleri
Serbest katım: Teke katım mevsimine göre 30-35 keçiye bir ergin teke, teke genç ise

15 keçiye bir genç teke hesabı ile yapılır.

Elde katım: Hangi dişinin hangi tekeye verileceği bilinir. Arama tekesi ile kızgın keçiler saptanır. Böylece tekeler fazla yorulmayacağı için bir mevsimde 60-70 keçiyi aşabilir. Bu yöntemle kayıt tutma yolu ile iyi özellikteki hayvanların belirlenerek seçilmesi ve sürünün devamlı verimce iyileştirilmesi mümkündür.

Teke katımı:Mevsime ve bölgeye göre değişmekle beraber Zonguldak ili için Ağustos- Eylül ayıdır. Aşım mevsimi öncesi keçilerin ve tekelerin Flusking dediğimiz özel yemlerle beslenmesi gerekir. Bu ek yemleme ile kısırlığın azalmasına, kızgınlık belirtilerinin kolayca ortaya çıkmasına ve çoğul doğumların artmasına yardımcı olunur.Aşım sonrası 2 aylık dönem hayvanların en az besin maddesine ihtiyaç duydukları dönemdir. Keçilerin gebelik süresi 145-155 gündür. Gebeliğin son 1-1,5 ayında anaya çok iyi bakım, besleme uygulamak gerekir. Çünkü bu devrede yavrunun gelişimi çok hızlı olacaktır. Doğuma yakın dönemde ana ayrı bölüme alınmalıdır. Tabana bol altlık serilmelidir. Doğumdan sonra yavru 3-5 gün mutlaka ağız sütünü almalıdır. Genelde oğlaklar anaları ilk iki ay emerler.Fazla süt varsa sağılmalı, sağımda meme bakımı ve temizliğine önem verilmelidir.

Keçi Ağılları

Keçi ağılı yapımında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir;

1. Ağıl kış aylarında sıcak, yazın serin olmalıdır.

2. Yapı içinde ani sıcaklık değişimleri önlenmelidir.

3. Yapıyı oluşturan çatı, duvar gibi yapı alanlarında nem yoğuşmasının önüne geçilmelidir.

4. İç ortamda oransal nem, belirli limitlerde tutulmalı, fazla nem ve amonyak havalandırma sistemi yardımı ile barınak içinden dışarı atılmalıdır.

5. Havalandırma sırasında hayvanlar üzerinde oluşabilecek zararlı hava akımları önlenmelidir.

6. Yapı içinde üretim için optimum olan sıcaklık değerleri korunmalı, yeterli ışık ve havalandırma ile bol oksijenli hava sağlanabilmelidir. Barınak iç ortamı ile dış ortam sıcaklıkları arasındaki fark 5-7 0C den az olmamalıdır.

Hava bacalarının düzenlenmesinde aşağıdaki koşullara uyulmalıdır,

25

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

1. Havalandırma bacaları kesitleri en az 40×40 cm olmalıdır.
2. Ağıl taban alanının her 100 m2 si için bir havalandırma bacası düşünülmelidir.

3. Baca etkili yüksekliği en az 4 m, bacanın çatı mahyasından yüksekliği ise en az 0.50 m olmalıdır.

Birden fazla baca gereksinimi olan ağıllarda, baca kesit ve yüksekliklerinin aynı olması sağlanmalıdır.

Keçilerin alan gereksinimleri: Ağıllarda keçiler için ayrılacak alan hayvanların yaş ve yetiştirme şekline göre değişir. Ergin bir keçi için kapalı alanda 0,75-1 m2 yer yeterlidir. Oğlaklı keçiler için gereksinim duyulan alan 1,25-1,50 m2 dir. Tekeler aynı bölümlerde barındırılmalıdır. Tekelerin alan ihtiyacı 3-4 m2 dir. Doğum yapacak hayvanlara 1,5 m2alan düşünülmelidir. Ağıl için hesaplanan alanın yaklaşık olarak iki katı kadar bir alan gezinti alanı olarak ayrılmalıdır.

Yukarıda verilen alanlar servis yolu ve yemliklerin kapladığı alanı içermemektedir. Bu nedenle ihtiyaç duyulan toplam alanlar belirlenirken servis yolu yemlikler ve gerekli diğer bölmeler için ayrılacak alanlar göz önüne alınmalıdır.

Yemlik ve yem gereksinimleri: Yemleme yerinde her bir ergin hayvan için 40 cm, oğlaklar için 30 cm uzunluğunda yemlik ayrılmalıdır. Yemlik taban genişliği 50-60 cm olabilir. İki yönden yemleme yapılacak yemliklerde yemlik genişliği 75 cm olmalıdır. Yem deposu hacmini belirlemede meradan yararlanma göz önünde bulundurulur. Kaba yem deposu hacmini hesaplamada yıllık gereksinim 350 kg olduğu varsayılabilir. Kesif yem gereksiniminin 100 kg/yıl olduğu düşünülebilir. Keçilerin yıllık yataklık gereksinimi 50 kg/yıl alınabilir. Kuru ot deposu ağıl kapalı alanı içinde düşünülebilir. Bu tip bir planlamanın yangın tehlikesini arttırdığı unutulmamalıdır. Ot yemliklerinin çıtaları hayvanların kafalarını sokmadan ot yiyebileceği düşünülürse 8-10 cm aralıklı olmalıdır. Hayvanların ot bulunan yemlik bölmesine başlarını sokmaları durumunda, baş sıkışmalarını önlemek için çıta aralıkları 20-25 cm olmalıdır.

Ağılda yeterli su bulunmalıdır. Ergin hayvanlar için günlük su gereksinim miktarı 10 litredir. Sulamalar mümkün olduğu oranlarda gezinti alanlarında yapılmalı, suluklar dondan korunmalı çevrede yeterli drenaj sağlanmalıdır.

26

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

3.1.1.1.Verim Özellikleri

Saanen keçisi süt üretimi yönüyle özelleşmiş bir keçi ırkıdır. Laktasyon süresi 250– 300 gün arasında değişmekte olup ortalama 280 gündür. Laktasyon süt verimi ise 700–1000 kg arasında değişmekte olup ortalama 850 kg’dır. İyi bakım ve besleme koşullarında bu verim 1000 kg üzerine çıkabilmektedir. Dünya ortalamaları bu şekilde olsa da, işletmemizde günlük bir keçiden 3 lt süt üretimi ve 280 gün laktasyon hesabından yıllık 840 lt süt elde edilmesi planlanmaktadır. Sütteki yağ oranı %3-4 dür. Saanen keçileri hızlı bir gelişim gösterirler ve erken çağda (5–7 ay) eşeysel olgunluğa erişirler. Genel olarak iyi bakım ve besleme koşullarında ergin çağ
canlı ağırlığının % 70-75’ine ulaştığı 7–8 aylık yaşta tohumlanabilir. Keçiler genellikle mevsime bağlı kızgınlık gösteren poliöstrik hayvanlardır. Teke katımı bölgelere göre değişmekle birlikte günlerin kısalmaya başladığı ve kızgınlığın yoğun olarak ortaya çıktığı sonbahar aylarında olur. Proje kapsamında ülkemizde de en yaygın olarak kullanılan serbest aşım yöntemi kullanılması planlanmaktadır. Bu yüzden yeteri kadar teke sürünün içinde bulundurulacak olup bu sayı 20 adet keçiye 1 teke şeklinde hesaplanmıştır. Tekeler en fazla 2 ay sürüde kalacak olup doğumları bir döneme toplayarak bakım besleme ve işçilik gibi konularda maliyetler düşürülecektir. Bunu mütakip bir örnek oğlak satışı sağlanmış olacaktır. Kızgınlık siklusu uzunluğu 18–22 gün olup ortalama 21 gündür. Kızgınlık süresi ortalama 22 saattir. Saanen keçilerde döl verimi yüksek olup bir batındaki oğlak sayısı ortalama 1.8–2.0 arasında değişmektedir. Gebelik süresi ırka, yaşa, doğum tipi ve oğlağın cinsiyetine göre değişmekle birlikte 144 gün ile 157 gün arasındadır. Bu süre ortalama olarak 5 ay kabul edilir. Keçiler yıl boyunca eksansif (merada otlamaya dayalı besleme) besi yapılacak olup meraya çıkacaktır. Oğlakların beslenmesinde ilk 2 ay süt verilebilirken doğumunu takiben 2. haftadan itibaren kaliteli kuru ot ve kuru yonca verilmeye başlanarak süt miktarı da azaltılır. Sütten kesilinceye kadar bu süre içinde 1 yavruya (oğlak) verilecek süt miktarı 26 Lt civarında
olmaktadır. Hayvanların aşılamaları özelliklede Brucella ve şap aşıları rutin olarak yaptırılacak olup veterinerlik hizmetleri hizmet alımı şeklinde anlaşılacaktır. Ahır temizliği yılda 2 defa olmak üzere traktör arkasına takılan çekiciler yardımıyla yapılacaktır.

27

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

1 Keçiden Elde Edilecek Süt Miktarı ve Geliri

Süt Lt/Fiyat
1 Keçi Süt verimi gün/lt Laktasyon süresi
1 laktasyon süt verimi
1 Yavru için gerekli süt miktarı Toplam satılan süt miktarı
1 keçi 1 laktasyon süt geliri

Tablo 20: Bir keçiden Elde Edilen Sütün Verileri

3 TL
3 lt
280 gün 840 lt
26 lt
814 2.442,00 TL

Sağmal Kadro Keçi Irkı

Doğum Oranı (%)
İkizlik Oranı (%)

Ölüm Oranı (%)
Yıllık Süt Verimi (kg) Yıllık Yapağı Verimi (kg) Reforme Oranı (%)

3.1.2.

1000 Saanen

95 70 5 814 0 10

950 Doğum

1615 İkizlerle birlikte
Doğan oğlakların % 5’ü; sürü ölüm ortalaması olarak

1534 kabul edilmiştir. 773,3 Ton

– Kg 100 Adet

Keçi Çiftliği Yerleşim Planı ve Özellikleri

Proje kapsamında yapılacak keçi yetiştiriciliği 1.000 baş sağmal kapasitede olacaktır. Fakat keçilerin otlama ve sürü yönetimi özelliklerinden dolayı 250’şer baş sağmal hayvan olacak şekilde dört gruba ayrılacaktır. Dört farklı noktada keçi çiftliği kurulacaktır. Bu çiftlikler için yaklaşık 20’şer dekar araziye ihtiyaç vardır. Buralarda kurulacak keçi çiftlikleri içerisinde 1 adet keçi ağılı, sağımhane, gübre çukuru, 1 adet yem deposu, idari bina ve çoban evi bulunacaktır.

28

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

3.1.2.1. Keçi Ağılı

Proje kapsamında yapılacak keçi ağılı C16/20 betondan temel ve perde betonu dökülerek yapılacaktır. Tavan çelik konstriksiyondan ısı yalıtımlı saç panelle kaplanacaktır. Keçi ağılı 2.516.58 m2 alana sahiptir. Ağıl yarı açık, konstriksiyonlu, yalıtımlı modelde olacaktır.

Çatı üstü havalandırması mevcuttur. Avrupa Birliği normlarına uygundur. Ağılda 2×12’lik bir sağım ünitesi, çoban odası, makine odası, süt tankı, 50 adet 2.16 m2’lik revir ve doğumhane 250 adetlik sağmal ünitesi, 600 adetlik yavru oğlak ünitesi, 250 adetlik 6-12 aylık dişi ve erkek çebiç ünitesi mevcuttur. Ayrıca bir adet 626,98m2 ve 1 adet 985,67m2 gezinti alanı mevcuttur. Ağılların içerisinde sıcak mevsimlerde kullanılmak üzere belirli ölçülerde soğutucu fanlar kullanılacaktır. Ağılların içerisinde yemleme otomatik sistemle yapılacak, aynı zamanda 1 adet bakıcı yolu bulunacaktır. Ağıllara soğuk havalarda kapatılmak üzere çadır brandalar takılacaktır.

Resim 6: Keçi Ağılı Vaziyet Planı

29

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Resim 7: Keçi Ağılı Mimari Görüntüsü

3.1.2.2. Gübre Çukuru

Proje kapsamında proje sahasında oluşacak gübre atığını depolamak maksadıyla 173m2 alana sahip, 3 metre derinliğinde gübre çukuru planlanmıştır. Gübre çukuru C20 radye temel betonuyla kaplanacaktır. Gübre çukurunun altında sıkıştırılmış doğal zemin kullanılacaktır. Gübre çukurunun içinde sülfata dayanıklı çimento kullanılacaktır.

Resim 8: Gübre Çukuru Vaziyet Planı

30

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

3.1.2.3. Kaba ve Kesif Yem Deposu

Kaba ve kesif yem deposu profil ve çelik çubukların üzerine saç panel kullanılarak yapılacaktır. Çatısında boyalı trapez sac kullanılacaktır. Kaba ve kesif yem deposu araçların gireceği şekilde 4/5 metre boyutlarında kapı kullanılacaktır. Kaba ve kesif yem birbirinden ayrılacak şekilde, iç bölümlendirme yapılacaktır. Proje kapsamında yapılacak kaba ve kesif yem deposunun alanı 532,80m2 olacaktır. Kaba ve kesif yem deposunun yüksekliği 6,30 metre olacaktır. Deponun altında çift hasırlı C25 betonla yapılmış zemin olacaktır.

Resim 9: Kaba ve Kesif Yem Deposu Mimari Görüntüsü

3.1.2.4. İdari Bina

Projede muhasebe, personel ve çiftlik yönetimi işlerinin yürütülmesi ve personel için sosyal alan olarak kullanılacak 1 adet idari bina planlanmıştır. İdari binanın alanı 95,05m2’dir. İdari binanın içinde 12,15m2’lik idari ofis 11,76m2 mutfak, 13,92m2 muhasebe odası, 13,89m2’lik personel sosyal alanı mevcuttur. Ayrıca 4,32m2’lik banyo tuvalet yapılacaktır. İdari bina perde beton, kiriş ve kolon üzerine tuğla, duvar ve dış mantolama yapılarak tamamlanacaktır. Tabanında çift hasırlı C20 beton ve şap kullanılacaktır. Kolon altlarında 1 metrelik pabuç temel yapılacaktır. Bina çatısı ahşap oturtma çatı üzerine çatı kaplama malzemesi olacaktır. Ayrıca binanın hemen yanına evsel atıklar için 2x2x2 ebatlarında fosseptik çukuru eşilerek perde betonla inşa edilecektir.

31

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Resim 10 : İdari Bina Vaziyet Planı ve Mimari Görüntüsü

3.1.2.5. Makine ve Ekipmanlar

a. Suluklar

Malzemesi galvaniz olacaktır. Sabit Tekne Olacaktır. Boyutu 20x20x120 cm olacaktır. Kapasitesi 48 litre olacaktır. Bölme sayısı 1 adet olacaktır. Otomatik sistem bulunmayacaktır. Şamandıralı olacaktır. Isıtıcı bulunmayacaktır. Her bir işletmede 43 adet bulunacaktır.

32

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

b. Otomatik Süt Sağım Sistemi

  •   Tip: Otomatik Yemlemeli 2×12 Hızlı Çıkışlı Olacaktır.
  •   Sağım Başlık Sayısı: 24 Adet olacaktır.
  •   Vakum Pompa Kapasitesi: 2000 litre/dakika olacaktır.
  •   Süt Pompa Kapasitesi: 8000 litre/saat olacaktır.
  •   Süt Pençe Kapasitesi: 120 cm oacaktır.
  •   Vakum Tank Kapasitesi: 100 litre olacaktır.
  •   Yıkama Tank Kapasitesi:100 litre olacaktır.
  •   Süt Boru Hattı Malzeme: Paslanmaz krom olacaktır.
  •   Süt Boru Hattı Çapı: 50 milimetre olacaktır.
  •   Vakum Boru Hattı Malzeme: Pvc malzeme olacaktır.
  •   Vakum Boru Hattı Çapı: 60 milimetre olacaktır.
  •   Yıkama Boru Hattı Malzeme:Paslanmaz krom nikel olacaktır.
  •   Yıkama Boru Hattı Çapı: 38 milimetre olacaktır
  •   Modeli:2×12=24 Elektronik
  •   Süt Ön Toplayıcı Kapasite: 50 litre olacaktır.
  •   Pulsatör Tipi: Elektronik olacaktır. (24 adet)
  •   Süt Ölçüm: Bulunmaktadır. 24 adet dijital süt akış ölçer olacaktır.
  •   Sağım Durak Sayısı: 24 adet(2×12 ) olacaktır.
  •   Sağım Durak Malzeme: Galvanizli demir olacaktır.
  •   Sürü Yönetim Sistemi Entegrasyon: Bulunmaktadır.
  •   Otomatik Yıkama Sistemi: Bulunmaktadır. PLC ekran kumandalı olacaktır.
  •   Otomatik Başlık Çıkarıcı: Bulunmaktadır. 24 adet olacaktır.
  •   Yıkama Sistem Tipi: Otomatik, elektronik plc ekran kumandalı olacaktır. DİĞER TEKNİK ÖZELLİKLER:
    Süt Ölçer ve Başlık Çıkarıcı Pulsatörü: 24 adet yıkama sistemi tam otomatik PLC ekranlı bir yıkama sistemidir. Sağım işleminin akabinde ön yıkama suyunu kendisi otomatik olarak alır. Ön yıkamayı yapar onu tahliye eder. 2. olarak ana yıkama suyunu alır, suyu ıstır, o an gerekli olan deterjanı alır ve bununla birlikte ana yıkamaya başlar. Ana yıkama devam ederken su borular içinde dolaşır ve soğur. Bu esnada, ısıtıcılar tekrar devreye girerek suyun istenilen sıcaklıkta olmasını sağlar ve bu sayede dezenfektanların içerisindeki enzimler

33

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

tamamen çözünerek hijyenik bir temizlik sağlanmış olur. Son olarak 3. son durulama suyunu alır durulamasını yapar suyu boşaltır ve sistem otomatik olarak durur.

Ayrıca Yıkama sonuçları; Sağım sistemindeki ECOFLOW dijital sütölçerler sağım sırasında süt ile ilgili ölçümler yaparken yıkama sırasında da aktiftirler ve yıkama esnasında her sağım başlığından ne kadar su geçtiğini, her başlığın kaç derece sıcaklıkta su ile yıkandığını, yıkama boyunca ortalama yıkama suyu sıcaklığını, sistemin yıkanması sırasında yeterince kimyasal kullanılıp kullanılmadığını ve son durulama suyunda sistemde kimyasal kalıp kalmadığını sizinle paylaşacaktır. Bu sayede sağım sisteminin her sağım sonrası yıkama performansı o günlük veya geçmişe dönük bilgileri takip edilebilir.

Resim 11: Keçi Sağım Sistemi Vaziyet Planı

34

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Resim 12: Keçi Sağım Sistemi c. Süt Soğutma Ve Depolama Tankı

  •   Tip: Dikey olacaktır.
  •   Kapasite: 2500 litre olacaktır.
  •   Soğutma Sınıfı: 2B II olacaktır.
  •   Otomatik Yıkama Sistemi: Bulunmamaktadır.
  •   Kantar: Bulunmaktadır. (Elektronik Kantar)
  •   Malzeme: AISI 304 kalite paslanmaz çelik olacaktır.
  •   Yalıtım Malzemesi: Poliüretan olacaktır.
  •   Kompresör Gücü: 1×4 Hp olacaktır.
  •   Cidar Sayısı: 2 adet olacaktır.

35

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Resim 13: Süt Soğutma ve Depolama Tankı d. Eşanjör

  •   Kapasite: 1000 litre/Saat olacaktır.
  •   Giriş/Çıkış Sıcaklığı: 32-22 °C olacaktır.
  •   Plaka Sayısı: 20 adet olacaktır.
  •   Plaka Malzeme: AISI 316 paslanmaz krom olacaktır.
  •   Eşanjör Malzeme: 304 kalite paslanmaz çelik olacaktır.
  •   Soğutma Sistemi: Su ile soğutma olacaktır.

e. Yem Karma ve Dağıtma Makinesi

  •   Tip: yatay çift helezonlu olacaktır.
  •   Kapasite: 6 metreküp olacaktır.
  •   Helezon Sayısı: 2 adet olacaktır.
  •   Bıçak Sayısı: 90 adet olacaktır.
  •   Gerekli Traktör Gücü: 56 Hp olacaktır.

36

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

  •   Aktarma Sistemi: Planet dişlili şanzıman olacaktır.
  •   Yükleme Kepçesi: Bulunmaktadır. Arka hidrolik kepçe
  •   Boşaltma Yönü: Sağ tarafa olacaktır.
  •   Kantar: Bulunmamaktadır.
  •   Konveyör: Bulunmaktadır. (Bantlı)
  •   Dingil Sayısı: 1 adet olacaktır.
  •   Hidrolik Besleme Sistemi: Bulunmamaktadır.
  •   Frezeli Yükleme: Bulunmamaktadır.
  •   Pto Devri: 540 devir/dakika olacaktır.

Resim 14: Yem Karma ve Dağıtma Makinesi

f. Köpük Üretim Makinesi

  •   Kompresör: Bulunmaktadır.
  •   Tank Kapasitesi: 40 litre olacaktır.
  •   Tabanca Sistemi: Bulunmaktadır. Tetik kumandalı tabanca olacaktır.
  •   Kompresör Gücü: 2 hp gücünde olacaktır.

37

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

g. Basınçlı Yıkama Makinesi

  •   Motor Gücü: 7,5 Hp gücünde olacaktır.
  •   Debi: 900 litre/saat olacaktır.
  •   Çalışma Basıncı: 200 bar olacaktır.
  •   Ağırlık: 70 kilogram olacaktır.
  •   Deterjan Tankı: Bulunmamaktadır.
  •   Hortum Uzunluğu:12 metre olacaktır.
  •   Boyut: 52x80x55 cm olacaktır.
  •   Pompa Tipi: Seramik pistonlu olacaktır.

h. Otomatik Yemleme Sistemi

  •   Kapasite: 10,5 metreküp olacaktır. 1 metrede 6 keçi yem yemektedir. 1 metrede 0,075 metreküp yem olacaktır.
  •   Otomatik yemleme sistemi 140 metre olacaktır.

Resim 15 : Otomatik Yemleme Sistemi

38

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

3.2.PROJE İHTİYAÇLARI

Proje kapsamında işletmede öngörülen ihtiyaçlar aşağıda belirtilmiştir. a) Su İhtiyacı
b) Yem(hammaddeihtiyacı)
c) Elektrik İhtiyacı
d) Atık Yönetimi

3.2.1. Su İhtiyacı

Keçi vadisi projesinde hayatın devamlılığı açısından su kapasitesinin ve ihtiyacının
belirlenmesi gerekir. Burada kullanılacak su, içme suyu ve kullanım suyu olarak katagorilendirilebilir. İçme suyu insanların ve hayvanların içebileceği su anlamını taşır. Kullanım suyu ise temizlik ve işletmenin içindeki diğer faaliyetlerdeki kullanılan sudur. Proje içinde canlı varyete olarak çeşitli dönemlerde olan 3.000 adet hayvan bulunması planlanmaktadır. Ayrıca proje bünyesinde yönetim kadrosu ve çalışma ekipleri olarak 10 kişi bulunacaktır. Hayvanların sınıf farkı gözetmeksizin ortalama işletmede günlük içme ve kullanma suyu 6 lt/adet hesap edilir ise günlük hayvanlar için gerekli su miktarı 18 ton civarında olacaktır. İnsanlar için günlük su sarfiyatı TÜİK 2017 verilerine göre 217 Lt dir. Burada bu miktarın yarıya yakını kullanılacağından 1 kişi için günlük su sarfiyatı 100 Lt alınacaktır. İnsanlar için proje de gerekli su ihtiyacı 1 ton /gün civarında olacaktır. Bütün bu veriler baz alındığında proje sahası içindeki su ihtiyacının günlük ortalama 19-20 ton civarında olacağı tahmin edilmektedir. Keçi vadisi projesinde içme suyu; yerlerin belirlenmesi koşuluyla köyden çekilecek olan içme suyu hattından karşılanacaktır. Hayvanlar için ise içme ve kullanım suyu Dereköy içinden geçen dere yatağından ve açılacak olan derin kuyu su sondajından karşılanacaktır. Keçi vadisi projesinde keçi sulukları 20x20x120 cm ebatlarında otomatik sistem ve şamandıralı olacaktır.

39

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Resim 16: Hayvan Sulamasında Kullanılacak Dereköy Deresi

3.2.2. Elektrik İhtiyacı

Sağmal kapasiteli bir tarımsal işletmenin günlük elektrik sarfiyatı 250 kwh kadardır. Bir aylık elektrik sarfiyatı 7.500 kwh olarak planlanmaktadır. Ayrıca aylık 2500 kwh derin kuyu su sondajında ve gerektiği yerlerde çevre aydınlatmalarında kullanılacağı öngörülmektedir. Bu sebeple işletmelerdeki aylık elektrik sarfiyatı 10.000 kwh olacaktır. İşletmelerdeki aylık elektrik tüketim bedeli tarımsal elektrik ücret tarifesiden fiyatlandırılacaktır. Bu bölgedeki tarımsal elektrik ücret tarifesine göre işletmelerdeki elektrik maliyeti 6.300-6.500 TL arasında olacağı öngörülmektedir. Yıllık elektrik maliyeti de 75.600- 80.000 TL arasında olacaktır. Proje kapsamında kurulacak çiftliklerde günlük 1000 kwh

civarında elektrik ihtiyacı Dereköy de bulunan orta gerilim hattına bağlanılarak sağlanacaktır. Köylerde ki orta gerilim hatları çiftliklerdeki elektrik ihtiyacını karşılayabilecek kapasitedir. Çiftlikler kurulum esnasında ilk önce elektrik dağıtım firması ile şantiye elektrik antlaşması yapılır. Elektrik bağlantısı yapıldıktan sonra inşaat süreci bitince abonelik başvurusu yapılarak normal elektrik uygulamasına geçilir.

40

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

3.2.3. Yem İhtiyacı

Saanen keçi yetiştiriciliği projesi bölgenin konumu ve bitki örtüsü nedeniyle meraya dayalı bir sistemle yürütülecektir. Dereköy ve çevresi iklim itibariyle yaklaşık 8-9 ay hayvanların merada otlamasına imkan sağlayacak kapasitededir. Bölgenin orman alanları ve ekim-dikim yapılmayan tarım arazileri tamamiyle keçi yetiştiriciliğine uygun ot ve türevleriyle kaplıdır ve 8 ay yeşildir. Keçilerin ağılda beslenmeleri yaklaşık 4 ay süresince olacaktır. Bu süre içerisinde kesif ve kaba yem ihtiyacı aşağıdaki tabloda hesaplanmıştır. Burada hesaplama 250 sağmal kapasiteli her bir işletme için ayrı ayrı yapılacaktır.

SÜRÜ PROJEKSİYONU

Hayvan Varlığı / Yıllar

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Yıl Yıl Yıl Yıl Yıl Yıl Yıl Yıl Yıl Yıl

248 248 248 248 248 248 248 248 248 248 13 13 13 13 13 13 13 13 13 13 0 25 25 25 25 25 25 25 25 25

İşletmede Kadro Yapısı

Doğan Oğlak ve Sürüye Katılan Ergin Dişiler

Ölen Hayvanlar

Satılan Hayvanlar

SağmalKeçi

Teke

ErginDişi

6-12 Ay Dişi

6-12 Ay Erkek

0-6 Ay Oğlak

Toplam

DoğanKuzu
Sürüye Katılan Ergin Dişi

SağmalKeçi Teke ErginDişi 6-12 Ay Dişi 6-12AyErkek 0-6AyKuzu Toplam Reforme Keçi 6-12 Ay Dişi 6-12 Ay Erkek Toplam

0 178

0252525252525252525 0000000000 0000000000 0000000000 0000000000 0000000000 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21

178 178 202 202 404 404

178 178 178 178 202 202 202 202 404 404 404 404

178 178 202 202 404 404

0 202
404 404
665 1070 1070 1070 1070 1070 1070 1070 1070 1070 425 425 425 425 425 425 425 425 425 425

0
0
0
0 405

25 25 178 178 202 202 405 405

25 25 25 25 178 178 178 178 202 202 202 202 405 405 405 405

25 25 178 178 202 202 405 405

25 178 202

Tablo 21: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Sürü Projeksiyonu
Sayfa 21 de verilen yem reçetelerine göre keçi beslenmesi ile ilgili yıllık yem

ihtiyaçları tablosu aşağıdaki tabloda verilmiştir.

41

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Günlük ve Yıllık Yem Miktarları

Kesif Yem Kg/Gün

Kaba Yem Kg/Gün

Silaj

Yem Kg/Gün

Kesif Yem Ton/Yıl

Kaba Yem Ton/Yıl

Silaj

Yem Ton/Yıl

Yem Miktarları

Kadro

Tablo 22: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Yıllık Yem İhtiyaçları

İşletmelerde 73 ton kesif yem ve 165 ton kaba yem kullanılacaktır. 4 adet işletme olduğu için 1 yılda tüketilecek kaba yem miktarı 660 ton, kesif yem miktarı ise 292 ton olacaktır.

Kesif yem(arpa, mısır) kilogram fiyatı 2018 verilerine göre 1 TL olduğundan projenin kesif yem maliyeti 292.000 TL olacaktır. Kaba yem (saman, kuru ot, kuru yonca) kilogram fiyatı 2018 verilerine göre 0,90 kuruş olduğundan projenin kaba yem maliyeti 594.000 TL olacaktır. Projenin toplam yem ham madde maliyeti 886.000 TL öngörülmektedir.

3.2.4. Atık Yönetimi

Sağmal Keçi 6-12 Ay Dişi 6-12 Ay Erkek 0-6 Ay Oğlak Teke

Toplam

248 0,8 203 0,5 202 0,75 404 0,3

13 1,5

1070 3,85

1 0 0,9 0 0,9 0 0,7 0

1 0

4,5 0

35,71 9,14 13,64 10,91 3,56 72,96

45,26 0 33,35 0,00 32,72 0,00 50,90 0,00 2,35 0,00 164,58 0,00

Keçi vadisi projesi içerisinde atıkların kontrolü belirli bir talimat ve prensip doğrultusunda sağlanacaktır. Atık yönetim planı hazırlanırken çevresel etki değerlendirme yönetmeliği ve ilgili mevzuata uygun hareket edilecektir. Katı atıklar, evsel atıklar, sıvı atıklar ayrı ayrı değerlendirilecektir. Katı atıklar proje içinde çalışan ve ziyaretçiler tarafından bırakılan atığı temsil etmektedir. TÜİK verilerine göre kişi başı bu miktar 1,08 kg/gündür. 15 kişinin çalışıp uğradığı tesiste günlük 1,08 x 15 : 16,2 kg/gün lük katı evsel atık birikecektir. Bu atıklar sızdırmaz konteynerlerde biriktirilecek ve çöp atık toplama alanına gelecektir. Burada
biriktirilen evsel atıklar Kozlu Belediyesi ekipleri tarafından alınarak ortamdan uzaklaştırılacaktır. İnsan dışkısı ise belirli alanlara yapılan fosseptik çukurlarında biriktirilerek ilçe belediye ekipleri tarafından belirli periyotlar ile çekilerek ortamdan uzaklaştırılacaktır. Yağmur ve atık sular kanalizasyon sistemine rögarlar yardımı vasıtası ile verilecek, sistemin kurulamaması durumunda atık su bekletme çukurlarına alınarak deşarj edilip kullanıma kazandırılacaktır.

42

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

23.07.2016 tarihli ve 29.779 sayılı resmi gazatede yayınlanan Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karşı Suların Koruma Yönetmeliği Uyarınca Hazırlanan İyi Tarım Uygulamaları Kodu kapsamında belirtilen bütün önlemler proje kapsamında alınacaktır. Bu yönetmelik uyarınca keçilerin haftalık atık gübre miktarı 0,2 m3’tür. Yavru hayvanların haftalık atık miktarı 0.1m3 olarak hesaplanacaktır. İşletmede 1000 adet sağmal keçi ve teke ve 3000 adet yavru hayvan olduğu düşünülürse, işletmede birikecek atık gübre miktarı günün yarısını merada geçirmek koşulu ile 250m3/haftadır. Hayvanların 4 ay işletmede kalacağı hesap edilirse yıllık atık gübre miktarı 4.000m3/yıl’dır. Gübreler projeler kapsamında her bir proje alanında inşa edilen gübre bekletme alanlarında depolanıp, yakılarak yem bitkisi
ekilecek alanlarda çiftlik gübresi olarak kullanılacaktır. 3.2.Keçi Sütü Özellikleri Saanen keçisi yüksek süt verimine sahip bir ırktır. Bu sebeple melezleme yöntemiyle, saanen ırkına dayalı yeni tipler geliştirilerek, yerli ırklara oranla 7-8 kat daha fazla süt veren ve varolan koşullara rahatlıkla uyabilen yeni keçi türleri oluşturulmuştur. Keçi sütü gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde özel peynirlerin yapımında kullanılan özel bir süttür. Özellikle Avrupa kıtasındaki Akdeniz ülkelerinde süt keçisi yetiştiriciliği ve özel keçi peynirlerinin üretimi son derece gelişmiş olup, ekonomik ve teknolojik açıdan önemli bir yere sahiptir. Ayrıca keçi sütü dondurma üretiminin hammaddesi olarak ülkemizde kullanılmaktadır. Bölgede elde edilecek ekolojik yönü güçlü, kaliteli sütler bu bakımdan pazarlama sorunu yaşamayacaktır. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni bölümünde yapılan bir araştırmada saanen keçi ırkından alınan çiğ süt örnekleri incelenerek saanen keçi sütünün özellikleri belirlenmiştir. Buna göre saanen keçisinde ortalama kuru madde miktarı % 11,74, yağ miktarı % 3,42, protein miktarı % 3,41, laktoz miktarı % 4,31, Ph ise 6,74 çıkmıştır. Alınan örneklerden sonra saanen keçisinden elde edilen sütün insan beslenmesinde büyükbaş ve koyun sütüne oranla daha faydalı olduğu tespit edilmiştir.
Araştırmalar keçinin biyolojik olarak sığır ve koyundan oldukça farklı olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca yerel pazarlara hitap eden keçi sütü ürünlerinin varlığı avantaj olarak kullanılabilir. Özellikle organik ve sağlık anlamındaki olumlu sloganlarla birleştirildiğinde yaygın pazarlara sunulabilme potansiyeli yüksektir.

43

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

3.3.Keçi Sütüyle İkincil Ürün Üretimi

Proje planmasında keçi sütü ile ikincil ürün üretimi uzak hedef olarak planlanmıştır. Keçi sütü büyük pazarlarda özellikle market sektöründe UHT (ultra yüksek ısı teknolojisi) olarak paketlenerek satılması yaygındır. Gelişmiş ülkelerde ekolojik yönü güçlü, kaliteli keçi sütleri, keçi peynirleri üretiminde yaygın miktarda kullanılmaktadır. Ayrıca keçi sütü, 6-12 aylık bebek devam sütlerinin içerisine katılan önemli bir besin ögesidir. Ülkemizde özellikle baby goat keçi sütü bazlı bebek maması buna en güzel örnektir. Proje kapsamında yapılan saha ziyaretleri esnasında potansiyel yatırımcılarla yapılan görüşmelerde, ekolojik üretimle elde

edilecek keçi sütlerini kolayca satın alınacağı, yatırımcılar tarafından belirtilmiştir. Potansiyel yatırımcılar keçi sütlerini ya belirli periyotlarla nakil edilerek üretim yerlerine getirmeyi ya da 15-20 ton günlük süt üretim kapasitesine ulaşıldığında bölgede bebek maması imalatı ile ilgili bir yatırım yapabileceklerini ifade etmişlerdir. Keçi sütü imalathanesi ile ilgili potansiyel yatırımcılara bölgede bulunan atıl okul binası hakkına bilgiler verilmiştir. Atıl okul binası incelenerek bebek maması üsretiminde kullanılmasına engel teşkil etmeyen bir durum olursa , okul binasının zemin katında bir imalathane kurulmasının mantıklı olacağını belirtmişlerdir. Saha ziyaretleri esnasında keçi yetiştiriciliği hakkında yatırımcılar bilgilendirilmiş ve projeye özel ilgi göstermişlerdir.

Resim 17: Proje Kapsamında Ürün İmalathanesi İçin Düşünülen Atıl Okul Binası (Dereköy)

44

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

4. MALİ DEĞERLENDİRME

Proje kapsamında dört adet 250’şer sağmal kapasiteli işletme kurulacaktır. Her bir işletme ayrı finansal analiz istediğinden dolayı proje mali değerlendirmesi, 250 sağmal kapasitesine göre hesaplanıp sonuçta 1.000 baş sağmal kapasiteye göre düzenlenmiştir.

Projede kullanılan tablolar ve metot Tarım ve Orman Bakanlığının kullandığı metotla ve tablolarla uyumluluk arz etmektedir.

Bakım ve Onarım Giderleri

Yıllık Bakım Onarım Miktarı (TL)

Bakım onarıma Tabi Sabit Kıymet

Sabit Kıymet Gider T. (TL)

Bakım Oranı %

İnşaat

Makine Ekipman Araç

0
0
0
0 TOPLAM

Sıra No

  1. 1  Teknik Personel
  2. 2  Yardımcı Personel
  3. 3  Vasıfsız Personel
  4. 4  Genel Müdür
  5. 5  Müdür

11.880,00

0,00
0,00
0,00
0,00 35.880,00

12 0,00 12 48.000,00

12 48.696,00

12 0,00 12 0,00 96.696,00

1.600.000,00 1,5 24.000,00

297.000,00 4

0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 1.897.000,00

Tablo 23: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Bakım ve Onarım Giderleri

Personel Giderleri

Personel ve İşçiler

Kişi Sayısı

Aylık Maaş (Brüt)

Çalışma Süresi (ay)

Yıllık Tutarı (TL)

0 1

2

0

0

TOPLAM

5.000,00 4.000,00

2.029,00

15.000,00 10.000,00

Tablo 24: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Personel Giderleri

45

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Amortisman Giderleri

Amortisman giderleri, işletmelerin sahip olduğu duran varlıkların(bir yıldan fazla kullanım süresi olan taşıt,bina,makinaler,demirbaş eşyalar vb) zamanla aşınma, yıpranma ve eskime dolayısıyla değerlerinde meydana gelen azalışın tespiti amacıyla hesaplanmıştır.

Amortismana Tabi Sabit Kıymet Yıllık Amortisman Miktarı (TL)
Sabit Kıymet Gider T. (TL) Amortisman Oranı % Amortisman Süresi (Yıl)

İnşaat 1.600.000,00 2 Makine ekipman 297.000,00 10 0 0,00 10 0 0,00 10 0 0,00 10 0 0,00 10 TOPLAM 1.897.000,00 0

50 32.000,00 10 29.700,00 10 0,00
10 0,00

10 0,00
10 0,00
0 61.700,00

Tablo 25: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Amortisman Giderleri

Giderler Toplamı

1.yıl

2.

3.

4.

5.

Yıl=

2019

2020

2021

2022

2023

Kapasite=

250

250

250

250

250

GİDERLER

0

0

0

0

0

1. Hammadde

2.Yardımcı Madde ve Malzeme 3.Elektrik, Su, Yakıt

4.Bakım- Onarım

6. İşçilik ve Personel

10.Amortisman TOPLAM

221.500,00 TL

21.000,00 TL

30.000,00 TL 35.880,00 TL 96.696,00 TL 61.700,00 TL

466.776,00 TL

221.500,00 TL

21.000,00 TL

30.000,00 TL

35.880,00 TL

96.696,00 TL

61.700,00 TL

466.776,00 TL

221.500,00 TL

21.000,00 TL

30.000,00 TL

35.880,00 TL

96.696,00 TL

61.700,00 TL

466.776,00 TL

221.500,00 TL

21.000,00 TL

30.000,00 TL 35.880,00 TL 96.696,00 TL 61.700,00 TL

466.776,00 TL

221.500,00 TL

21.000,00 TL

30.000,00 TL 35.880,00 TL 96.696,00 TL 61.700,00 TL 466.776,00 TL

Tablo 26: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Giderler Toplamı

46

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Gelirler Toplamı

A- Satış Miktarı

Keçi Sütü 19.3250 19.3250

Yıllar 1. Yıl 2. Yıl 3. Yıl 4. Yıl 5. Yıl

Damızlık Dişi 0 Etlik Keçi 0

B- Birim Fiyatı (TL)

Keçi Sütü Damızlık Dişi Etlik Keçi

C- Satış Geliri (Ciro) (AXB)

Keçi Sütü Damızlık Dişi Etlik Keçi

Toplam Satış Geliri (Ciro)(TL)

19.3250 19.3250 19.3250 178 178 178 178 202 202 202 202

4 4 4 4 4

2.000 1.200

773.000 0
0

773.000

2.000 1.200

773.000 356.000 120.000

1.249.000

2.000 1.200

773.000 356.000 120.000

1.249.000

2.000 1.200

773.000 356.000 120.000

1.249.000

2.000 1.200

773.000 356.000 120.000

1.249.000

Tablo 27: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Gelirler Toplamı

47

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Sabit Yatırım Harcamaları

Uygun Olmayan Harcama Tutarı
Uygun Harcama Tutarı
Sabit Yatırım Harcama Türü

1. Etüd- Proje Giderleri
2. Patent ve Lisans Giderleri
3. Arazi Gideri
4. Arazi Düzenleme ve Çevre Düzenleme Giderleri
5. İnşaat İşleri Giderleri
5.1.Ana Fabrika Binası (inşaatı + elektrik ve sıhhi tesisat)
5.2.Yardımcı Tesisler(inşaatı + elektrik ve sıhhi tesisat)
5.3.Sosyal Tesisler(inşaatı + elektrik ve sıhhi tesisat)
6. Makine-Ekipman Gideri
6.1.Ana Makine-Ekipman
6.2.Yardımcı Makine-Ekip.
7. Demirbaş Alım Giderleri
7.1.Cansız Demirbaş
7.2.Canlı Demirbaş
8. Makine Taşıma ve Sigorta Giderleri
9. İthalat ve Gümrükleme Giderleri
10. Montaj Giderleri
11. İşletmeye Alma Giderleri
12. Taşıt Araçları Giderleri
13. Genel Giderler
14. Beklenmeyen Giderler
15. Yatırım Dönemi Faiz Gideri
Toplam 2.581.850,00 0,00

50.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1.600.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 297.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 500.000,00 0,00 20.000,00 0,00 0,00 0,00 20.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 94.850,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

Sabit Yatırım Giderleri Toplamı 2.581.850,00

Tablo 28: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Sabit Yatırım Giderleri

Toplam Yatırım Tutarı

Proje kapsamında ilk yıl yatırım yılıdır. Yatırım yılında üretim olacaktır. Ve

işletmenin risklerden arındırılması maksadı ile işletmedeki ilk yılki işletme sermayesi ihtiyacı

nakit olarak firma kasasında olması istenir ve sabit yatırımdan sayılır. Bu sebeple işletme

sermayesi hesaplamada sabit yatırımdan sayılmıştır.

A.Sabit Yatırım Tutarı
B. İşletme Sermayesi Tutarı Toplam Yatırım Tutarı (A+B)

2.581.850,00

953.000

3.534.850,00

Tablo 28: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Toplam Yatırım Tutarı

48

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Yıllık Gelir Gider Tablosu

I. Gelirler

1.Satışlardan Elde Edilen Gelir 2. Diğer Gelirler
3. Destek Miktarı

II. Giderler

1. Hammadde
2.Yardımcı Madde ve Malzeme 3.Elektrik, Su, Yakıt 4.Bakım-Onarım
5.Tekn. Ödemeleri (Lisans vs) 6. İşçilik ve Personel
7. Kira Giderleri
8. Genel Yönetim
9. Satış/Pazarlama 10.Amortisman
11.Faiz (İşletme Dönemi)

III. Vergilendirme Öncesi Kar (I – II)
IV. Vergi İndirimi ve İstisnalar V. Vergiler [(III-IV)* % Vergi Oranı]

VI. Vergilendirme Sonrası Kar (III – V)

1 Yıl 2 Yıl 3 Yıl 4 Yıl 5 Yıl

773.000 773.000 0 0

466.776,00 TL 221.500,00 TL 21.000,00 TL 30.000,00 TL 35.880,00 TL 0,00 TL 96.696,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 61.700,00 TL 0,00 TL

306.224,00 0,00 61.244,80

244.979,20

1.249.000 1.249.000 0 0

466.776,00 TL 221.500,00 TL 21.000,00 TL 30.000,00 TL 35.880,00 TL 0,00 TL 96.696,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 61.700,00 TL 0,00 TL

782.224,00 0,00 156.444,80

625.779,20

1.249.000 1.249.000 0 0

466.776,00 TL 221.500,00 TL 21.000,00 TL 30.000,00 TL 35.880,00 TL 0,00 TL 96.696,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 61.700,00 TL 0,00 TL

782.224,00 0,00 156.444,80

625.779,20

1.249.000 1.249.000 0 0

466.776,00 TL 221.500,00 TL 21.000,00 TL 30.000,00 TL 35.880,00 TL 0,00 TL 96.696,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 61.700,00 TL 0,00 TL

782.224,00 0,00 156.444,80

625.779,20

1.249.000 1.249.000 0 0

466.776,00 TL 221.500,00 TL 21.000,00 TL 30.000,00 TL 35.880,00 TL 0,00 TL 96.696,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 61.700,00 TL 0,00 TL

782.224,00 0,00 156.444,80

625.779,20

Tablo 29: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Gelir-Gider Tablosu

49

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Yıllık Finansman İhtiyacı

Finansman İhtiyacı
1. Başlangıç Yatırımı

2. İşletme Sermayesi Toplam Finansman İhtiyacı

1.Özkaynaklar
2. Borçlar

3. Krediler 4. Hibe miktarı

Toplam Finansman

2.581.850,00 2.581.850,00

953.000,00 953.000,00

3.534.850,00 3.534.850,00

0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

1. yıl Toplam Açıklama

Tablo 30: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Yıllık Finansman İhtiyacı

Yıllık Tahmini Nakit Akış Tablosu

Yatırım Dönemi

VIII. Toplam Nakit Girişi

12.Satışlardan Elde Edilen Nakit Girişi

13. Diğer Gelirler Nakit Girişi 14. Destek Miktarı
IX. Destek Miktarı (KKYDP) X. Özkaynaklar

1 Yıl

0 773.000 0 773.000

0 0

0 0 0,00 0 1.837.500,00 0

2 Yıl

1.249.000 1.249.000 0

0 0 0

3 Yıl

1.249.000 1.249.000 0

0 0 0

4 Yıl

1.249.000 1.249.000 0

0 0 0

5 Yıl

1.249.000 1.249.000 0

0 0 0

6 Yıl

1.249.000 1.249.000 0

0 0 0

XI.Kredi 0000000

XII. Toplam Nakit Çıkışı (+15 +II)

15.Toplam Yatırım Harcamaları

15.1. İşletme Sermayesindeki Değişim

15.2 .Sabit Yatırım Harcaması II.Giderler
XIII. Amortismanlar

XIV. Brüt Nakit Akışı (VIII-
XII+XIII+9) TL

3.534.850,00 3.534.850,00 953.000 2.581.850,00

0 0

466.080,00

0

0

0 466.080,00 61.700,00

368.620,00 TL

0

307.236,00

-3166230

466.080,00

0

0

0 466.080,00 61.700,00

844.620,00 TL

0

688.036,00

-2478194

466.080,00

0

0

0 466.080,00 61.700,00

844.620,00 TL

0

688.036,00

-1790158

466.080,00

0

0

0 466.080,00 61.700,00

844.620,00 TL

0

688.036,00

-1102122

466.080,00

0

0

0 466.080,00 61.700,00

844.620,00 TL

0

688.036,00

-414086

466.080,00

0

0

0 466.080,00 61.700,00

844.620,00 TL

0

688.036,00

273950

-3.534.850,00

XV. Kredi Anapara Ödemesi

XVI. Net Nakit Akışı (VIII +XIII+IX+X+XI-XII -XV-V- VII)

XVII.Kümülatif Net Nakit Akışı

0

-3.534.850,00

-3.534.850,00

Tablo 31: 250 Sağmal Kapasiteli Keçi Çiftliği Yıllık Tahmini Nakit Akış Tablosu

50

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Mali Değerlendirme Çıktısı

Yatırım Karlılığı

Yatırım Karlılığı = (Vergi Sonrası Kar/Toplam Yatırım Tutarı) x 100

Vergi Sonrası Kar 588.256,00
% 16,64

Yatırımın Geri Dönüş Süresi

Yatırımın Geri Dönüş Süresi = Toplam Yatırım Tutarı / (Vergi Sonrası Kar + Amortisman + Faiz)

Toplam Yatırım Tutarı 3.534.850,00
5,44 yıldır. (*)

Toplam Yatırım Tutarı 3.534.850,00

Vergi
Sonrası Kar
588.256,00 61.700,00 0

(*) ilk yıl yatırım yılı kabul edildiğinden bu süre içinde hesaplanmıştır.

Amortisman Faiz

51

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

5. POTANSİYEL RİSKLER VE SWOT ANALİZİ

Proje ile ilgili potansiyel riskler, tedbirler, olumlu ve zayıf yönleri aşağıdaki SWOT analizi tablosunda verilmiştir.

SWOT ANALİZİ ve POTANSİYEL RİSKLER TABLOSU
Güçlü Yönler

1. Hayvansal üretim açısından farklı üretim biçimlerine uygun ekoloji
Tüm toplum katmanlarının AB ile ilişkiler nedeniyle hayvancılıkta yeni yapılanma

  1. beklentisi
  2. İşgücü maliyetinin görece düşük olması

Halen kişi başına yetersiz hayvansal ürün tüketiminin gelecekte yaratacağı yüksek talep

  1. baskısı
  2. Tarım dışı sektörlerdeki daralmanın hayvancılığı cazip bir yatırım haline getirmiş olması

Zayıf Yönler

Kaliteli kaba yem- mera üretiminin yetersizliği, karma yem hammaddesi iç piyasa

  1. fiyatlarının yüksekliği
  2. Fiyat istikrarsızlığı
  3. Hayvan hastalıkları, hijyen ve kaliteye ilişkin sorunlar
  4. Üretim materyalinin bazı verimler bakımından genetik yetersizliği
  5. Araştırıcı, yayımcı ve üretici arasındaki bilgi akışı yetersizliği

Fırsatlar

AB’ye üyelik sürecinin başlamasının itici gücü (Gıda güvenliği, sınır kontrolü, hayvan

  1. sağlığı, hayvancılık vb konularla ilgili gelişmeler).
  2. Hayvancılığa yapılan desteklemeler
  3. Ham madde ve ürün çeşitliliğinin fazla olması
  4. İşgücü potansiyelinin yüksek olması,
  5. Hayvansal ürünlere olan talebin artacağı beklentisi

Tehditler

  1. Hayvan sağlığı ve hayvan hareketlerindeki sorunlar
  2. Yüksek üretim maliyeti ve özellikle yem ham maddelerinin fiyatlarının yüksekliği
  3. Pazarlama sorunları, ticari marka geliştirilememesi
  4. Eğitim düzeyinin yetersizliği (Üretici, bakıcı, ara eleman yetiştirilemeyişi)
  5. Kalite ve standardizasyon yetersizliği

6 Yerli işgücünün olmaması ve bölge halkı tarafından yeteri kadar ilgi görmemesi

Tablo 32: SWOT Analizi Tablosu

52

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

6. PROJE YASAL BAŞVURU AŞAMALARI

Proje ile ilgili yasal başvuru ilk önce tarımsal yapının yapılacağı yerlerin satın alınması veya kiralanması işi yapılacaktır. Şahıslardan yapılacak alımlarda işlemler tapu devri veya kiralama ve muvafkatname alma işlemleri ile başlar. Eğer uzun süreli kiralama ile Kiralama talebi Milli Emlak İl Müdürlüğü’nden yapılacak ise ilk başvuru kiralama başvurusu için il defterdarlığına olacaktır. Yasal yer alımı veya kiralaması yapıldıktan sonra ikinci başvuru Zonguldak İl Özel İdaresine yapılacaktır. Dereköy deki tarım arazileri 1/100.000 lik çevre düzeni planına göre imar uygulaması yapılmamış yerlerden olduğu için yasal başvuru imar uygulaması olmayan yerler prosedürüne göre değerlendirilecektir.

Bu prosedüre göre tarımsal tesis yapılacak yerin imar planları yaptırılacak ve özel idare imar komisyonuna sunulacaktır. İl Özel İdaresi imar komisyonunda incelenecek olan imar durum planına istinaden, aynı kurum tarafından ilgili müdürlüklere görüş yazıları gönderilecektir. Olumlu gelen görüş yazılarından sonra yapı ruhsatı aşamasına geçilecek ve yapı ruhsatı düzenlenerek inşaat işine başlanacaktır.

7. TEŞVİK VE DESTEKLER

Projeler kapsamında ilk yararlanılabilecek destek sistemi Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Kurumu’nun her yıl, yılda bir defa yayınladığı ve desteklediği %50 hibeli sabit yatırımları destekleme mekanizmasıdır. Bu kapsamda keçi yetiştiriciliği tesisi projesinin inşaat ve makine ekipman gibi sabit yatırımları 1.500.000 TL lık proje bütçesinin %50 si hibe bazlı desteklenebilir.

Aynı zamanda Ziraat Bankası tarafından her yıl yayınlanan ve desteklenen sübvansiyonlu kredilerden proje için yararlanabilmektedir. Bu bağlamda damızlık küçükbaş hayvan işletmelerinin kurulması ve canlı hayvan alımına 5-7 yıl süresinde geri ödemeli sıfır faizli kredi kullanılabilir.

Bununla birlikte Tarım ve Orman Bakanlığının damızlık hayvanlar için yıllık hayvan ödemeleri ve yem bitkisi dekar başı ödemeleri de bulunmaktadır.

Tarımsal yapı ihtiva eden projelerin AB fonlarından direkt desteklemeleri yoktur. Fakat başka projelerle entegre edilerek destek alınabilir.

53

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

SONUÇ

Keçi vadisi projesi yukarıdaki mali veriler dikkate alınarak incelendiğinde yatırım yılı olarak kabul edilen ilk yıl hariç olmak üzere 5,44 yılda sabit yatırımı karşılayacak bir yapısı vardır. Mali veriler tablosu 250 baş sağmal kapasiteye göre hazırlanmıştır. Buna göre 1.000 baş sağmal kapasiteli dört adet çiftliğin yıllık net kârı 2.505.344 TL’dir. Proje, mali kârlılığı yüksek ve sürdürülebilir bir proje olarak görülmektedir. Yıllık yatırım kârı %16,64’tür. Projede kârlılığın düşük, yatırım geri dönüş süresinin uzun çıkmasının nedeni işletme için yapılan inşaat maliyetinin yüksek olmasından kaynaklanmaktadır. Buna göre alternatif olarak yapılacak keçi ağıllarının maliyetlerini düşürücü sistemler kullanılabilir. Bunlardan bir tanesi çelik konstriksiyon üzerine branda kapatılarak yapılacak modeldir. Ayrıca inşaat maliyetlerini düşürmek adına çelik konstriksiyon çatı makası yerine ahşap çatı tutma sistemi kullanılabilir. İnşaat maliyetlerini düşürerek yapılan keçi ahıllarına göre hesaplanan kârlılık oranları aşağıda tabloda gösterilmiştir.

İnşaat Maliyeti(TL) Sabit Yatırım Tutarı(TL) Hesaplanan Karlılık Oranı(%) Yatırım Geri Dönüş Süresi(yıl) Risk Düzeyi Açıklama
6.400.000 10.327.400 16,64 5,44 Orta Projede öngörülen ağıl tipine göre.
5.040.000 8.899.400 18,81 4,87 Orta Ahşap makaslı çatı modeline göre.
3.400.000 7.177.400 22,18 4,19 Düşük Beton temel yarı açık çatısız branda örtülü ağıl modeli.
Tablo 33: Farklı Yatırım Alternatiflerinde Yıllık Kar ve Yatırım Geri Dönüş Süreleri

54

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Keçi Vadisi Projesi Ön Fizibilite Raporu

Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere inşaat maliyetleri düştüğü zaman yatırım kârlılığı artmakta ve yatırımın risk düzeyi düşmektedir. Proje içerisinde ilerleyen dönemlerde mahalli halk projeye dahil edilir ve günlük 15-20 ton süt kapasitesine ulaşılır ise yatırım için öngörülen ikincil ürün üretimi gerçekleşecektir. Bu şekildeki bir planlamada keçi sütünün ciro geliri %25 -%30 oranında değer kazanacaktır. Böyle bir planlamada 1.000 baş sağmal kapasiteli işletmenin yıllık net kârının 3.362.344 TL olması öngörülmektedir. Böyle bir yatırımın projede anlatılan inşaat tipine göre yapılacak keçi ağılıyla birlikte yatırım geri dönüş süresi dört yılın altına düşecek ve yatırım kârlılığı %25’in üzerine çıkacaktır. Ayrıca inşaat maliyetlerini kısarak yapılacak modellemelerde yatırım geri dönüş süresi 3 yıla inecek, yatırım kârlılığı %35 seviyesinde olacaktır.

55